Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: Με μια λιτή λοιπόν ανακοίνωση η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ γνωστοποίησε την προηγούμενη εβδομάδα πως έγινε η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του Κόμματος που ενέκρινε την αναμόρφωση του Α’ Τόμου του Δοκιμίου Ιστορίας περιόδου 1918-1949.
Εως εδώ όλα καλά. Οι παροικούντες των αριστερών θεωρητικών και ιστορικών ζητημάτων ήξεραν αυτόν τον κόκκινο τόμο του Δοκιμίου που είχε τη θέση «ευαγγελίου» για τα κομματικά μέλη, ενώ συγκέντρωνε και το ενδιαφέρον ευρύτερα για το πώς ο Περισσός προσέγγιζε την πυκνή ιστορικά εποχή από την ίδρυση του ΣΕΚΕ (1918) μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου (1949).
Τι αλλάζει όμως τώρα: Ο τόμος θα αναμορφωθεί και φαίνεται πως και αυτό υπάγεται σε μια συνολική αναθεώρηση ή επαναπροσέγγιση της νεότερης Ιστορίας από τον Περισσό, που πυροδοτεί μεταξύ άλλων και αντιδράσεις. Μάλιστα, σήμερα θα δοθεί στη δημοσιότητα από το ΚΚΕ και η Εισήγηση της ΚΕ στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψηκαι οιΑποφάσεις Κομματικών Αποκαταστάσεων. Κοινώς, το σκεπτικό.
Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. Απαρατήρητο δεν πέρασε βέβαια ένα ακόμη γεγονός: πως παράλληλα με τους νέους τόμους του Δοκιμίου του ΚΚΕ σήμερα θα δοθούν αναλυτικά και τα Σχέδια Κομματικής Αποκατάστασης τριών στελεχών: του Αρη Βελουχιώτη, του Γιώργου Γεωργιάδη και του Γιώργου Γιαννούλη. Ειδικότερα, η αποκατάσταση του Αρη σήκωσε ήδη έναν έντονο διάλογο αφού το εν λόγω πρόσωπο αποτελεί εμβληματική περίπτωση για το Κόμμα, την ιστορία της Αριστεράς στην Ελλάδα και γενικότερα. Λογικό.
Η συζήτηση, για παράδειγμα, για το εν λόγω ζήτημα της αποκατάστασης του Αρη έχει πολλές διαστάσεις. Ως γνωστόν ο πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ και κατά κόσμον Θανάσης Κλάρας αθέτησε την κομματική εντολή και απόφαση για τη Συμφωνία της Βάρκιζας (που πάντως είχε κι αυτός υπογράψει) και προχώρησε ανυπότακτος σε νέο αντάρτικο μέχρι την αυτοκτονία του στο Φαράγγι της Μεσούντας τον Ιούνιο του 1945, ερχόμενος σε αντιπαράθεση και ρήξη με το ΚΚΕ, βεβαίως σε μια συναρπαστική, δραματική και εντελώς διαφορετική εποχή από τη σημερινή.
Μια κουβέντα είναι αν μπορεί ένα σημερινό ΚΚΕ και στη σημερινή συγκυρία να προχωρά σε αποκατάσταση στελεχών. Ως γνωστόν έχει προηγηθεί η αποκατάσταση και μάλιστα με όρους κομματικούς ενός ακόμη κορυφαίου και μοιραίου προσώπου, του πρώην ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη. Μπορεί;
Κύκλοι του Περισσού εκτιμούν πως η όλη διαδικασία έχει να κάνει με την ωρίμαση των συνθηκών για το ίδιο το Κόμμα, με τις πληρέστερες επεξεργασίες που σήμερα μπορούν να γίνουν για όλα τα γεγονότα, αλλά και ως ανάγκη για μια ιστορική και ιδεολογική αντεπίθεση του ΚΚΕ σε ένα φόντο όπου επίσης αναθεωρείται η Ιστορία από την άλλη όχθη και μάλιστα με «δεξιούς» όρους. Εννοώντας και το δίδυμο Καλύβα – Μαραντζίδη που σχετικοποίησε τη βία των κατοχικών δυνάμεων με τη λεγόμενη «κόκκινη βία» κατά την Κατοχή.
Σήμερα, λένε άνθρωποι του ΚΚΕ, το Κόμμα έχει την εμπειρία και το καθήκον να σταθεί αναστοχαστικά σε λάθη ή στρεβλώσεις, αν και οι πιο επικριτικοί μη κομματικοί βλέπουν εδώ απλώς το ξαναγράψιμο της Ιστορίας στα μέτρα «της σημερινής ηγεσίας» που πάει να αποκαταστήσει πρόσωπα που με μοιραίο τρόπο καταδίκασε για δεκαετίες. Θυμίζουν, ας πούμε, την κομματική εντολή που είχε δοθεί για τον Αρη, «ούτε ψωμί, ούτε νερό σε αυτόν», όταν εκείνος μετά τη Βάρκιζα πήρε τον δρόμο του βουνού με τους συντρόφους του. Οι επίσης επικριτικοί με το ΚΚΕ βλέπουν στο συνολικό εγχείρημα και μια νέα κριτική που ασκείται από τον Περισσό στη συγκρότηση και τη στρατηγική του ΕΑΜ κατά την Κατοχή. Εδώ μάλιστα βλέπουν μια προσπάθεια του ΚΚΕ να εξορκίσει κάθε λογική Μετώπου για μελλοντικές ίσως αποτρεπτικές χρήσεις.