Ενα απίστευτο πολιτικό και διπλωματικό θρίλερ που εκτυλίχθηκε μεταξύ Αθήνας, Παρισιού και Αγκυρας, φαίνεται πως βρίσκεται πίσω από τη ματαίωση του σχεδίου για ενοικίαση δύο γαλλικών σύγχρονων φρεγατών τύπου FREMM για τις επιχειρησιακές ανάγκες του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού σε Αιγαίο και Νοτιοανατολική Μεσόγειο, πριν από περίπου τρεις μήνες.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τη γαλλική πρωτεύουσα που έχουν φτάσει στην Αθήνα, πίσω από το πάγωμα του σχεδίου απόκτησης των FREMM βρίσκεται η σφοδρή αντίδραση της Αγκυρας, ώστε να μη μεταβληθούν εις βάρος της και προς όφελος της Αθήνας οι στρατιωτικές δυνατότητες στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης επιλογής που ανησύχησε σφόδρα τους Τούρκους δεν είναι άλλη από τη δυνατότητα «βαθέος πλήγματος» που θα εξασφάλιζε η Ελλάδα, εάν μαζί με τις FREMM το Παρίσι αποδέσμευε προς το ελληνικό Ναυτικό και τους πυραύλους SCALP Naval. Πρόκειται για το –επίσης γαλλικής κατασκευής –προηγμένο πυραυλικό σύστημα που εγκαθίσταται στα σκάφη αυτά και τους δίνει δυνατότητα «αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής», ενώ οι μέχρι τώρα φρεγάτες είχαν αντιαεροπορική προστασία μόνο για τον εαυτό τους.
Παράλληλα, κάθε μία από τις σειρές των FREMM που κατασκευάζονται δίνει έμφαση σε συγκεκριμένες δυνατότητες, όπως ο ανθυποβρυχιακός πόλεμος, οι αντιαεροπορικές ή πυραυλικές δυνατότητες.
Αυτές οι δυνατότητες και το εύρος του επιχειρησιακού ορίζοντα που θα αποκτούσε το Πολεμικό Ναυτικό χτύπησαν «συναγερμό» στο τουρκικό ΓΕΕΘΑ, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι να αναζητήσουν τρόπο ακύρωσης αυτής της αγοράς. Πόσω μάλλον που η επιλογή της χρονομίσθωσης που εξέταζαν Αθήνα και Παρίσι για ήδη υπάρχουσες φρεγάτες, σήμαινε ότι σε λίγους μήνες (μέσα στο 2018) αυτές θα έπλεαν στο Αιγαίο και ανοιχτά της Κύπρου.
Αυτός είναι και ο λόγος που ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας (ύστερα από συνάντηση με τον γάλλο πρεσβευτή στο Πεντάγωνο) σε σχετική ερώτηση είχε δηλώσει ότι οι FREMM θα πλεύσουν στο Αιγαίο τον Σεπτέμβριο του 2018.
Αξιωματούχοι που εκ της θέσεώς τους είναι σε θέση να γνωρίζουν τον τρόπο που εκφράστηκαν οι τουρκικές αντιδράσεις, εξηγούν σε συνομιλητές τους ότι τις πρώτες ώρες μετά την κυκλοφορία της είδησης περί απόκτησης FREMM από την Ελλάδα, ακολούθησε ένα οργιώδες παρασκήνιο, με την Αγκυρα να μεταφέρει στο Παρίσι την εντονότατη ενόχλησή της και να προειδοποιεί ότι δεν πρόκειται να δεχτεί μια τέτοια κίνηση. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η προειδοποίηση (σχεδόν απειλή) για συνέπειες σε όλες τις γαλλικές επενδύσεις στην Τουρκία (από τη μικρότερη μέχρι και τα εργοστάσια γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας), ήταν ο λόγος που ανάγκασε τους Γάλλους να κάνουν κράτει στα σενάρια ενοικίασης των δύο σκαφών.
Μετά τις απειλές για «αντίποινα», το Παρίσι «επανεξέτασε» τις επιχειρησιακές του ανάγκες. Στο πολιτικό επίπεδο δηλώθηκε «άγνοια» για μια τέτοια συμφωνία, ενώ στο επιχειρησιακό, το γαλλικό πολεμικό ναυτικό υποστήριξε ότι λόγω αυξημένων επιχειρησιακών αναγκών, FREMM για το Αιγαίο δεν περισσεύουν και αντιπρότεινε στην Αθήνα παλαιότερες φρεγάτες που οδεύουν προς απόσυρση.
Αυτές όμως, τις απέρριψε το Πολεμικό Ναυτικό.
ΤΟ «ΥΠΕΡΟΠΛΟ» SCALP NAVAL. Πρόκειται για πύραυλο με βάρος 1.200 – 1.300 κιλά και μήκος 7 μέτρα, που αποτελεί τον διακαή πόθο κάθε ναυάρχου στην Αθήνα που έχει επιτελέσει αρχηγός Στόλου (την τελευταία 10ετία), καθώς το βεληνεκές του ξεπερνάει τα 1.000 χλμ. Αυτό και μόνο το χαρακτηριστικό του καθιστά τον πύραυλο MdCN (γνωστό ως Scalp Naval) που εξοπλίζει τις γαλλικές φρεγάτες, ένα από τα σπουδαιότερα σύγχρονα υπερόπλα. Για πρώτη φορά τον περασμένο Απρίλιο οι SCALP Naval εβλήθησαν σε πραγματικές πολεμικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της επιχείρησης στη Συρία από τη γαλλική φρεγάτα «FS Αquitane». Ηταν δε η επίσημη πρώτη για ευρωπαϊκής κατασκευής πύραυλο (τέτοιου τύπου, cruise) που εκτοξεύεται από πλοίο. Αποτελούν τη γαλλική απάντηση στους αμερικανικούς Τόμαχοκ. Η σχεδίασή τους άρχισε στη Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του 2000 για να εξοπλίσουν τις γαλλικές φρεγάτες πολλαπλών αποστολών (FREMM) αλλά και υποβρύχια. Η κατασκευή τους βασίστηκε στα εκτοξευόμενα από αέρος βλήματα SCALP EG/Storm Shadow.
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ 2018. Σε εξέλιξη είναι ήδη ο νέος γύρος συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας – Γαλλίας για την απόκτηση φρεγατών από το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Παρά το μπρος-πίσω στην υπόθεση των FREMM, οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται σε έντονους ρυθμούς, καθώς η αντιπροσωπεία της Γαλλικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών βρέθηκε στην Αθήνα στις 3 και 4 Ιουλίου, ενώ την ερχόμενη Τετάρτη έρχεται στην Αθήνα ο νέος αντιπρόεδρος της Naval Group, της κατασκευάστριας εταιρείας.
Επισήμως οι συζητήσεις αφορούν την πρόσκτηση δύο έως τεσσάρων φρεγατών BELHΑRRA από το ελληνικό Ναυτικό. Ωστόσο έγκυρες πηγές εξηγούν στα «ΝΕΑ» ότι το σενάριο των FREMM δεν έχει αποκλειστεί.
Το κόστος –σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς –αναμένεται να αγγίξει τα €600 εκατ. για κάθε σκάφος και το σενάριο που μελετούν οι δύο πλευρές προβλέπει η χρηματοδότηση (όπως έχουν δημοσιεύσει «ΤΑ ΝΕΑ») να γίνει από κέρδη των ελληνικών ομολόγων που διακρατήθηκαν από τις ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες.
Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι η μεγαλύτερη δυνατή εμπλοκή ελληνικών εταιρειών και του ελληνικού ναυπηγοεπισκευαστικού τομέα στην κατασκευή των τεσσάρων σκαφών.
Οπως όλα δείχνουν, η κατασκευή των γαλλικών φρεγατών θα αποτελέσει και την «προίκα» που θα δώσει (για μια ακόμα φορά) το ελληνικό κράτος σε υποψήφιο αγοραστή των ναυπηγείων Σκαραμαγκά τα οποία ουσιαστικά –ευρισκόμενα σε ειδική διαχείριση με δικαστική απόφαση –παραμένουν σε απραξία.