Μπορεί να είναι ένα καμπαρέ όπου ακούγονται ερωτήσεις χωρίς απαντήσεις. Μπορεί στο τέλος να βρεις την αληθινή αγάπη. Μπορεί να είναι ένα ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά, ένας λαβύρινθος από καθρέφτες ή ένα ναρκωτικό. Μπορεί οι άλλοι να μην μπορούν να το περιγράψουν. Μπορεί απλώς να πρέπει να βγάλεις άκρη μόνος σου. Ολα αυτά τα ετερόκλητα στοιχεία –και άλλα τόσα που ενδεχομένως διαφεύγουν – χτίζουν την παράσταση «Go div out yourself» που θα παρουσιάσει η ομάδα Ultima Vez και ο 55χρονος βέλγος χορογράφος Βιμ Βαντεκέιμπους στο 24ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Η φλαμανδική ομάδα έρχεται για δύο εμφανίσεις στην κεντρική σκηνή του Μεγάρου Χορού της μεσσηνιακής πρωτεύουσας, προσκαλώντας το κοινό σε μια αναμέτρηση με την κίνηση αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό. «Το “Go div out yourself” μπορεί να έχει πολλές σημασίες. Μπορεί να είναι “κοίτα τι θα δεις” ή “κοίτα τον εαυτό σου όταν θα πας να το δεις”. Εχει κάπως διπλή σημασία. Είναι μία διαδραστική περφόρμανς με την έννοια ότι το κοινό δεν είναι υποχρεωμένο να χορέψει ή να κινηθεί αλλά είναι πολύ κοντά στους χορευτές. Είναι ελεύθεροι να κινούνται όπου θέλουν. Υπάρχουν επίσης κάποιες δομές αλλά το κοινό προσκαλείται να συμμετάσχει και να ακολουθεί μία συμπεριφορά ομάδας και να δει τι γίνεται με αυτήν» αναφέρει στο «Νσυν» ο ιδρυτής της ομάδας Βιμ Βαντεκέιμπους και ένας από τους πρωτοπόρους των σύγχρονων παραστατικών και εικαστικών τεχνών.
Βήμα βήμα, το έργο διερευνά τα όρια μεταξύ θεατών και ηθοποιών. Με την υπόκρουση λέξεων, μουσικής και χορού, το κοινό καλείται να παραδοθεί σε μια απρόσμενη διαδρομή. Εστω και αν δεν το καταλαβαίνει, κάνοντας απλές κινήσεις στον χώρο, συμμετέχει σε μια συλλογική δράση. «Δεν είναι εύκολο επειδή υπάρχουν μόνο πέντε χορευτές, δεν υπάρχει σκηνογραφία, οπότε δεν υπάρχουν όρια. Το κοινό είναι τόσο ελεύθερο που στην αρχή πρέπει πραγματικά να συνηθίσει να βλέπει. Και κάθε μέρα είναι πολύ διαφορετικό. Οι άνθρωποι μπαίνουν στον χώρο ή τη σκηνή στην αρχή και αν κάποιοι σταθούν στα πλάγια, τότε όλοι πάνε στα πλάγια. Αν κάποιοι πάνε στη μέση, τότε όλοι πάνε στη μέση. Είναι κάπως σαν φυσική συμπεριφορά, αλλάζει από τόπο σε τόπο και από κουλτούρα σε κουλτούρα. Αλλά μου αρέσει αρκετά αυτό γιατί είναι επίσης αδύνατο να δεις όλη την περφόρμανς και να πιάσεις τα πάντα. Σε κάποια στιγμή πρέπει να διαλέξεις αν θα πας από δω ή αν θα πας από κει. Υπάρχει επίσης και κάποιο κείμενο οπότε έχουμε κάποια παιχνίδια, οι άνθρωποι σου μιλούν αλλά υπάρχουν μόνο πέντε χορευτές, οπότε είναι ομαδικό event. Εχουμε ένα πολύ ωραίο συναίσθημα όταν χορεύουμε έτσι. Είναι πολύ διαφορετικό από το να χορεύεις με ασφάλεια επί σκηνής και το κοινό είναι καθισμένο. Και περιμένεις το τέλος να δεις πώς νιώθουν. Εδώ το νιώθεις αμέσως» επισημαίνει ο χορογράφος.
Βάση της περφόρμανς είναι συνήθως ένας μη προετοιμασμένος χώρος. Εκεί οι πέντε χορευτές αναλαμβάνουν να μεταφέρουν το κοινό πέρα από τους προστατευτικούς τοίχους του θεάτρου, δείχνοντάς τους ουσιαστικά έναν τόπο όπου οι σκέψεις μας διαμορφώνονται απλώς και μόνο παρακολουθώντας και ακούγοντας τους άλλους. «Είναι μία περφόρμανς για το πώς βιώνεις μία περφόρμανς. Γιατί κυρίως βλέπουμε από το κοινό το πώς βιώνει και πώς ζει την περφόρμανς όταν δεν κάθονται σε μία καρέκλα και 50 μέτρα μακριά από τη σκηνή μέσα στο σκοτάδι. Εδώ είναι στη σκηνή μαζί με τους χορευτές. Ηθελα να σπάσω τη διαδρομή των παραδοσιακών περφόρμανς. Οταν παίζουν όλοι θέλουν να έχουν 1.000 άτομα ως θεατές. Εγώ ήθελα να μικρύνω την απόσταση μεταξύ των χορευτών και του κοινού. Να φύγω μακριά από τα μεγάλα θέατρα για να φτιάξω κάτι. Ηθελα να απομυστικοποιήσω το θέατρο» υπογραμμίζει ο Βαντεκέιμπους.
Η ΒΡΑΔΥΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΛΩΝ. Επί σκηνής, οι Ultima Vez τείνουν να προβάλουν τη βραδύτητα των πολλών έναντι της ταχύτητας του ενός. Και να δίνουν στο όλον τελικά μεγαλύτερο άθροισμα από το άθροισμα των επιμέρους. «Υπάρχει κάτι το ανοιχτό το οποίο είναι καλό στην περφόρμανς. Εκανα ένα έργο όπου το κοινό αλλάζει συμπεριφορά κατά τη διάρκεια μιας ώρας. Μπορούν να πουν “ναι, δεν μου αρέσει όταν με αγγίζουν ή όταν με προσεγγίζουν” αλλά στο τέλος του σόου είναι πολύ καλά. Οπότε είναι μία μεταμόρφωση της παρατήρησης των ανθρώπων που μεταμορφώνονται. Είναι επίσης είναι παράσταση και για τα αρχέτυπα. Υπάρχουν πέντε χορευτές οι οποίοι είναι πολύ διαφορετικοί και κάπως αντιπροσωπεύουν κάθε τύπο ανθρώπου που μπορείς να βρεις στο κοινό. Γιατί και το κοινό είναι διαφορετικοί άνθρωποι. Οι χορευτές είναι πολύ περισσότερο κοντά στο κοινό και με αυτόν τον τρόπο γίνονται αυτό που το κοινό μπορεί να δει στον καθρέφτη του. Να αναγνωρίσει πολύ καλύτερα και πιο εύκολα τον εαυτό του στους χορευτές» προσθέτει ο δημιουργός.
Αν και το μεγαλύτερο μέρος της παράστασης είναι χορογραφημένο, ο παράγοντας της συνύπαρξης των χορευτών με το κοινό στο ίδιο πλαίσιο μεταβάλλει την ισορροπία και δίνει στο τελικό θέαμα μια διαδραστική ελεύθερη χροιά. «Κάθε φορά που έχουμε την παράσταση υπάρχει μία διαφορετική αντίδραση. Κάποια κοινά είναι πολύ σκληρά. Στην Ελλάδα η κατάσταση θα είναι διαφορετική γιατί οι άνθρωποι είναι πιο ανοιχτοί. Στη Βόρεια Ευρώπη κάποιες φορές οι άνθρωποι είναι ίσως σκληροί αλλά έχουν πολύ καλές αντιδράσεις στο τέλος. Ακόμα και αν κάποιες φορές τους αρέσει περισσότερο, είναι σκληρό κοινό. Και πρέπει να δουλέψουμε πολύ μαζί τους να τους αλλάξουμε. Είναι ενδιαφέρον νομίζω να το έχεις αυτό. Ολα πάντως είναι άμεσα. Εχεις ανθρώπους που συμμετέχουν υπερβολικά, έχεις τρελούς ανθρώπους, έχεις ανθρώπους που αρχίζουν να αγγίζουν τους χορευτές και νιώθεις ότι πρέπει να προστατέψεις τον εαυτό σου σαν να είναι κολλητικό. Δίνεις ελευθερία αλλά παράλληλα παίζεις με αυτό το όριο που μπορεί να γίνει λίγο επικίνδυνο επίσης. Είναι ενδιαφέρον αυτό το συναίσθημα» καταλήγει ο Βαντεκέιμπους.

INFO

«Go div out yourself», 15/7 στις 18.30 και 22.00 στην Κεντρική Σκηνή Μεγάρου Χορού Καλαμάτας (Αρτέμιδος και Κλαδά, Καλαμάτα, τηλ. 2721181030, είσοδος 15 ευρώ)