Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ θα επιδώσει αύριο την πρόσκληση έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων (accession talks) στον πρωθυπουργό της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) Ζόραν Ζάεφ, εγκαινιάζοντας ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις της βαλκανικής χώρας με την Ατλαντική Συμμαχία. Μία δεκαετία μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Βουκουρεστίου, τον Απρίλιο του 2008, το ΝΑΤΟ ανοίγει, υπό προϋποθέσεις, τις πόρτες του στην ΠΓΔΜ, εφόσον φυσικά αυτή εκπληρώσει τους δύο όρους που προβλέπονται στη συμφωνία των Πρεσπών: α) μια θετική ψήφο στο δημοψήφισμα που αναμένεται το φθινόπωρο και β) την ολοκλήρωση των συνταγματικών αλλαγών με σκοπό η νέα ονομασία «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» (με την οποία η χώρα θα ενταχθεί στη Συμμαχία) να ισχύει erga omnes.
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, στο κείμενο του πολυσέλιδου Κοινού Ανακοινωθέντος που έχει ετοιμάσει το γραφείο του γενικού γραμματέα θα αναφέρεται ρητά ότι μόνο με την πλήρη εφαρμογή όσων προβλέπει η συμφωνία Αθηνών – Σκοπίων, με βάση και τις εσωτερικές νομικές διαδικασίες στην ΠΓΔΜ, θα οριστικοποιηθεί η ένταξη. Με τον τρόπο αυτόν επιδιώκεται να διασφαλιστεί η ελληνική πλευρά από μελλοντικές επιπλοκές.
Από εκεί και πέρα, η διαδικασία είναι συγκεκριμένη. Η ΠΓΔΜ θα ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις που θα διαρκέσουν μερικούς μήνες και όταν ολοκληρωθεί η εσωτερική έννομη διαδικασία στη χώρα θα μπορεί να συνταχθεί και να υπογραφεί Πρωτόκολλο Ενταξης (Accession Protocol). Κάθε κράτος – μέλος του ΝΑΤΟ θα το κυρώσει με βάση τις δικές του εσωτερικές διαδικασίες και αυτό το παζλ θα συμπληρωθεί έπειτα από αρκετούς μήνες, ίσως κι εντός του 2020. Ενώ θα αναμένεται η οριστικοποίηση της ένταξης, η βαλκανική χώρα θα μπορεί να μετέχει στις νατοϊκές διαδικασίες, χωρίς φυσικά δικαίωμα ψήφου και παρέμβασης στις αποφάσεις.
Με βάση πάντως τις υπάρχουσες ενδείξεις, τα τέλη Ιανουαρίου 2019 αναδεικνύονται ως το απώτατο όριο μέχρι το οποίο θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι εσωτερικές έννομες διαδικασίες στα Σκόπια για την εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών. Οι δύο πρωθυπουργοί Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ φαίνεται ότι έχουν καταλήξει από κοινού στην άποψη αυτή, κάτι που δικαιολογεί και το γεγονός ότι ο Ζάεφ επέλεξε να δημοσιοποιήσει μέρος του σχεδιασμού του. Αλλωστε, η συμφωνία των Πρεσπών τονίζει ότι είναι οι συνταγματικές αλλαγές που πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί πλήρως (in toto) μέχρι το τέλος του 2018, όχι η επικύρωσή της από το πρώτο μέρος (δηλαδή την Ελλάδα). Η Αθήνα θα προχωρήσει σε κύρωση όταν ολοκληρωθεί η εσωτερική έννομη διαδικασία στην ΠΓΔΜ –μαζί με το Πρωτόκολλο Ενταξης.
ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ. Φαίνεται επίσης ότι ο σκοπιανός πρωθυπουργός δεν κινείται στην παρούσα φάση με το σκεπτικό να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, αν και το συγκεκριμένο σενάριο είχε συζητηθεί. Ο Ζάεφ θεωρεί όμως ότι η λαϊκή ετυμηγορία στο δημοψήφισμα (που θα προκηρυχθεί σύντομα, μετά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ) θα λειτουργήσει πιεστικά προς τον Ιβανόφ, αλλά και προς το αντιπολιτευόμενο VMRO – DPMNE.
