Στο πρόσφατο νομοσχέδιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση –με το συνειρμικά πολλά υποσχόμενο όνομα Κλεισθένης –το ενδιαφέρον το έχει μονοπωλήσει η επιμονή (ή εμμονή) της κυβέρνησης για την απλή αναλογική ως εκλογικό σύστημα των αυτοδιοικητικών εκλογών. Είναι κάτι σαν το Αγιο Δισκοπότηρο για τον ΣΥΡΙΖΑ (το είδαμε και στον εκλογικό νόμο), έχει τον συμβολισμό του, αλλά τα προβλήματα που δημιουργεί τον ξεπερνούν. Και εξηγούμαι: Ενα εκλογικό σύστημα πρέπει να συνδυάζει δύο κριτήρια: την κυβερνησιμότητα και την αντιπροσωπευτικότητα. Η αντιπροσωπευτικότητα έχει να κάνει με την ίση συμβολή της ψήφου στο αποτέλεσμα, ενώ η κυβερνησιμότητα με τη δυνατότητα διακυβέρνησης μετά τις εκλογές. Το ισχύον υπερπλειοψηφικό σύστημα έδινε στον νικητή (ανεξάρτητα από το ποσοστό του την πρώτη Κυριακή) τα 3/5 των εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου, κάτι που δεν ήταν σωστό και δίκαιο, επειδή ακριβώς για να μεγιστοποιήσει το κριτήριο της κυβερνησιμότητας, αγνοούσε το κριτήριο της αντιπροσωπευτικότητας. Το προτεινόμενο από τον κ. Σκουρλέτη σύστημα της απλής αναλογικής πάει στο άλλο άκρο. Και 45% να πάρει κάποιος, δεν μπορεί να έχει την πλειοψηφία του Δημοτικού Συμβουλίου για να εφαρμόσει την πολιτική του. Για να μεγιστοποιήσει λοιπόν το κριτήριο της αντιπροσωπευτικότητας, αγνοεί το κριτήριο της κυβερνησιμότητας.
Πώς μπορούμε να «παντρέψουμε» αρμονικά την κυβερνησιμότητα με την αντιπροσωπευτικότητα; Με μια σταθμισμένη αναλογική που πρότεινε Το Ποτάμι, ενώ διάφορες εκδοχές της έχουν προτείνει και άλλοι, κυρίως αυτοδιοικητικοί παράγοντες. Η σταθμισμένη αναλογική είναι μια ισορροπημένη λύση που αφομοιώνει τα πλεονεκτήματα των δύο συστημάτων και περιορίζει τα μειονεκτήματα. Προτείνουμε λοιπόν ένα κατώφλι εισόδου 3% με σκοπό να ενθαρρύνονται οι συγχωνεύσεις μικρών συνδυασμών πριν από τις εκλογές, ώστε να αποκτούν μια κρίσιμη μάζα. Επίσης προτείνουμε ένα bonus 20% των εδρών για τον πρώτο της δεύτερης Κυριακής έτσι ώστε αν πιάσει ένα σημαντικό ποσοστό στην πρώτη Κυριακή (γύρω στο 35%) να μπορεί να έχει την πλειοψηφία. Ενα λογικό bonus που δεν αποκλείει τις συνεργασίες και τις συμμαχίες στο Δημοτικό Συμβούλιο, απλώς τις κάνει πιο στέρεες και όχι ευκαιριακές. Συγχρόνως, αποκτούν νόημα και οι εκλογές της 2ης Κυριακής, που με την απλή αναλογική χάνουν το νόημά τους, αφού η σύνθεση του Δημοτικού Συμβουλίου θα έχει διαμορφωθεί ήδη από την πρώτη Κυριακή.
Το σημαντικότερο όμως σημείο κριτικής είναι ότι η κυβέρνηση επιχειρηματολογεί υπέρ της απλής αναλογικής λέγοντας ότι θα προωθήσει την κουλτούρα συναίνεσης, ενώ η ίδια είναι αμετακίνητη απέναντι στις προτάσεις βελτίωσης που της κάνουμε. Με άλλα λόγια, η συναίνεση που επικαλείται είναι η συναίνεση των άλλων, ενώ η ίδια επιδεικνύει δεσποτισμό. Συναίνεση όμως α λα καρτ δεν υπάρχει, ή έχεις αυτήν την κουλτούρα και την έχεις σε όλα –και όταν είσαι σε θέση ισχύος και όταν είσαι μειοψηφία- ή αλλιώς τη χρησιμοποιείς μόνο στα λόγια, ως φερετζέ της αδιαλλαξίας σου.
Ο Γιώργος Μαυρωτάς είναι γραμματέας Κοινοβουλευτικού Εργου του Ποταμιού
Τελευταία Νέα