Ακόμη κι αν τα χαμόγελα περίσσευαν μπροστά στον γραβατωμένο Αλέξη Τσίπρα, για πολλούς η εικόνα στο Ζάππειο ήταν αποκαρδιωτική. Η απουσία του Ευκλείδη Τσακαλώτου σκέπαζε τον ήχο των παρατεταμένων χειροκροτημάτων, ενώ από κανένα βλέμμα δεν ξέφευγε η φιγούρα του Γιώργου Χουλιαράκη που προσπαθούσε να κρυφτεί στις τελευταίες σειρές. Η απουσία δεν είχε να κάνει με τον τρόπο που θα μοιράζονταν τα κομμάτια της επινίκιας πίτας. Ο υπουργός Οικονομικών δεν προτίμησε την οικιακή ηρεμία επειδή το ταξίδι της επιστροφής από το Λουξεμβούργο υπήρξε κοπιαστικό, ούτε επέλεξε να μείνει μακριά από τη φιέστα για λόγους ιδιοσυγκρασίας. Μπορεί να μην αντέχει τα πανηγύρια, αλλά έμεινε μακριά από το Ζάππειο για λόγους πολιτικούς. Ενας τροπαιούχος Πάνος Καμμένος στην ίδια γιορτή, για παράδειγμα, δεν μπορούσε να έχει και τη δική του συναποδοχή. Ο Τσίπρας σχεδόν αναγκαστικά εκθείασε τον απόντα πρωταγωνιστή, κυρίως επειδή αντιλαμβανόταν πως η απουσία του σκοτείνιαζε την εικόνα.

Στην πραγματικότητα, δεν χρειαζόταν αυτή η απουσία για να συντηρηθούν οι συζητήσεις –εντός κι εκτός ΣΥΡΙΖΑ –για τον ρόλο και την επόμενη μέρα του Τσακαλώτου. Ο Ευκλείδης αποτελεί τον μεγάλο γρίφο στον σχεδιασμό του Τσίπρα μήνες πριν κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση που έφερε την προνομοθέτηση των περικοπών σε συντάξεις και αφορολόγητο. Εάν η μέρα της κάλπης εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την εφαρμογή της διπλής μείωσης, τότε μια αλλαγή φρουράς στο υπουργείο Οικονομικών θα μπορούσε να έχει νόημα: εφόσον το «ψαλίδι» είναι αναπόφευκτο, θα μπορούσε να τσαλακωθεί κάποιος άλλος σύντροφος και ο Ευκλείδης να παρακολουθεί τα τεκταινόμενα από την απόσταση ασφαλείας που προσφέρει η διαχείριση της διπλωματίας ή μια θέση αντιπροεδρίας της Κυβέρνησης. Πρόκειται για ερμηνεία που δεν υιοθετούν ούτε οι άσπονδοι φίλοι του Τσακαλώτου. Κυρίως γιατί στην προώθηση των περικοπών ο Πρωθυπουργός δεν «υπέκυπτε» τελικώς στις εισηγήσεις του υπουργού, αλλά ήταν εκείνος που θεωρούσε μονόδρομο την εφαρμογή χωρίς αστερίσκους κάθε μέτρου που προέβλεπε το τρίτο Μνημόνιο. Από τον Ιούλιο του 2015 Τσίπρας και Τσακαλώτος είναι ευθυγραμμισμένοι.

Οι ισορροπίες, αν αλλάξουν, μπορούν να αλλάξουν μόνο μετά τις 20 Αυγούστου –εφόσον ο Πρωθυπουργός επιδιώξει να εκμεταλλευθεί τον όποιο ζωτικό χώρο προσφέρει η ολοκλήρωση του δανειακού προγράμματος. Ενας ανασχηματισμός το φθινόπωρο προεξοφλείται ότι θα είναι εκλογικός, εν ολίγοις αυτός που θα οδηγήσει το κυβερνητικό κάρο ώς τις κάλπες. Μπορεί να είναι ριζικός; Και θα ανακοινωθεί πριν ή μετά τη ΔΕΘ; Αυτά είναι κλασικά ερωτήματα που καλούνται να απαντήσουν οι περισσότεροι πρωθυπουργοί που ετοιμάζονται για την τελική ευθεία, αλλά δεν έχουν την ίδια αξία στην παρούσα φάση. Οχι μόνο επειδή ο Τσακαλώτος δεν εμφανίζεται δημοσκοπικά «καμένος», ώστε να χρειάζεται ανανέωση το οικονομικό επιτελείο, αλλά και γιατί ο Τσίπρας δεν μπορεί να διαταράξει τους εσωκομματικούς συσχετισμούς καθ’ οδόν προς τις κάλπες. Τουλάχιστον όχι με τον Τσακαλώτο και τους 53.

Εάν ο Ευκλείδης αποτελεί το «κλειδί» των αλλαγών στο κυβερνητικό σχήμα, αυτό δεν εξαρτάται από την έκταση και τον χρόνο, αλλά αποκλειστικά και μόνο από την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής. Εφόσον το Μαξίμου θέλει στο τέλος του δρόμου να αφήσει το στίγμα μιας «κυβερνητικής γαλαντομίας», ο «σφιχτός» Τσακαλώτος θα μπορούσε να αποτελεί πρόβλημα. Πρόκειται, βέβαια, για συνταγή ρήξης και με τους δανειστές που θα συνεχίσουν να πηγαινοέρχονται στην Αθήνα με κάρτα αυστηρού επιθεωρητή. Και ο Τσακαλώτος ίσως είναι ο μοναδικός άνθρωπος που εμπιστεύονται στην παρούσα κυβέρνηση. Υπό αυτή την έννοια, παραμένει πολύτιμος και για τον Τσίπρα, αφού τα όποια μέτρα αναδιανομής και κοινωνικής στήριξης μπορούν να λάβουν πράσινο φως από τους εταίρους, μόνον εάν τα διαχειριστεί ο Τσακαλώτος. Συμπέρασμα: εάν δεν έχει λάβει άλλες αποφάσεις για τη δική του πορεία, ο υπουργός Οικονομικών είναι αμετακίνητος ώς τις κάλπες. Αν έχει λάβει άλλες αποφάσεις, ο Τσίπρας θα φθάσει στις εκλογές με τον Ευκλείδη θεατή.

Τελευταία Νέα