Σκηνή πρώτη: Η κάμερα ακολουθεί τον Ιβάν Ράκιτιτς. Εστιάζει στα μάτια του που έχουν χαθεί στις κόγχες. Πρόδιδαν έναν ταλαιπωρημένο άνθρωπο, κουρασμένο, εξαντλημένο.
Την προηγούμενη ημέρα ο μέσος της Μπαρτσελόνα ήταν κλινήρης με 39 πυρετό. Οταν τέθηκε θέμα συμμετοχής του στον ημιτελικό με την Αγγλία, φέρεται ότι είπε πως θα παίξει ακόμα και χωρίς πόδια.
Σκηνή δεύτερη:
Απομένουν πέντε λεπτά για το τέλος της παράτασης. Ο Λούκα Μόντριτς κάνει νόημα προς τον πάγκο της Κροατίας ζητώντας αλλαγή. Μάζεψε όσες ρανίδες δύναμης του είχαν απομείνει για να μπορέσει να εγκαταλείψει το τερέν του Λουζνικί.
Αργότερα έγινε γνωστό από τον προπονητή της «Βατρένι» Ζλάτκο Ντάλιτς πως ακόμα δύο παίκτες έπαιζαν με ένα πόδι αλλά αρνούνταν να γίνουν αλλαγή. Υπερβολικό; Προφανώς, αλλά υπογραμμίζει το αίσθημα αυτοθυσίας των ποδοσφαιριστών.
Η Κροατία των 4,2 εκατ. ψυχών έγινε η μικρότερη σε πληθυσμό χώρα μετά την Ουρουγουάη το 1950 που φτάνει στον τελικό της κορυφαίας ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. Με εξαίρεση τη Σελέστε όλες οι άλλες παγκόσμιες πρωταθλήτριες έχουν πληθυσμό πάνω από 40 εκατ.. Πώς τα κατάφερε η Κροατία να φτάσει τόσο μακριά; Η απάντηση συμπυκνώνεται σε τρεις λέξεις: δουλειά, ταλέντο, νοοτροπία.
Βασική 13άδα
Περισσότεροι από τους μισούς παίκτες της Κροατίας είχαν αγωνιστεί και στο προηγούμενο Μουντιάλ, στη Βραζιλία, όπου αποκλείστηκαν στη φάση των ομίλων.
Υπάρχουν 13 ποδοσφαιριστές που αποτελούν τη βάση της «Βατρένι» εδώ και τέσσερα χρόνια. Και ένας προπονητής, ο Ζλάτκο Ντάλιτς, που κατάφερε να διαχειριστεί με επιτυχία τις έντονες προσωπικότητες δημιουργώντας ένα συμπαγές σύνολο, αν και την ανέλαβε στην προτελευταία αγωνιστική των προκριματικών, όταν η Κροατία κινδύνευε να μείνει έξω από τα μπαράζ.
Στα μητρώα της ομοσπονδίας της είναι εγγεγραμμένοι 120.000 ποδοσφαιριστές όλων των ηλικιών. Ο αριθμός αντιπροσωπεύει το 3% του πληθυσμού, στοιχείο εντυπωσιακό αν αναλογιστούμε πως στη χώρα όπου λατρεύεται το ποδόσφαιρο ως θεότητα, τη Βραζιλία, το αντίστοιχο νούμερο είναι 1%.
Η μεγαλύτερη διάκριση της Κροατίας στο Μουντιάλ μέχρι την Τετάρτη το βράδυ ήταν η κατάκτηση της τρίτης θέσης πριν από 20 χρόνια, στην πρώτη της συμμετοχή στη διοργάνωση που είχε φιλοξενηθεί στη Γαλλία.
«Ημουν εννέα χρονών τότε. Θυμάμαι τη μάνα μου να ουρλιάζει και να κλαίει μετά το παιχνίδι με τη Γαλλία. Ο κόσμος μιλούσε για τον Τουράμ και από πού ξεφύτρωσε. Ισως ήρθε η στιγμή να πάρουμε ρεβάνς», λέει ο κεντρικός αμυντικός της Κροατίας Ντέγιαν Λόβρεν. Η «Βατρένι» είχε ηττηθεί στον ημιτελικό από τους Μπλε με 2-1 με δύο γκολ του Τουράμ, τα μοναδικά που πέτυχε με την εθνική του ομάδα.
Ο Λόβρεν έζησε στο πετσί του τον πόλεμο. Γεννημένος στη Ζένιτσα από κροάτες γονείς, μετανάστευσε με την οικογένειά του στη Γερμανία για να ξεφύγει από τις φλόγες του πολέμου, το 1992. Ο πόλεμος δημιούργησε τη σημερινή νοοτροπία της ομάδας, πιστεύει ο Λόβρεν. «Ακόμα και τώρα η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Αλλά είναι απίστευτο πόσα ταλέντα έχουμε στον αθλητισμό».
Ο ηγέτης της ομάδας, Λούκα Μόντριτς, κλωτσούσε την μπάλα στο γκαράζ ενός συγκροτήματος πολυκατοικιών σε ηλικία έξι ετών, στο Ζαντάρ, όχι πολύ μακριά από το σημείο όπου έπεφταν οι βόμβες. Η μπάλα έγινε γρήγορα ο καλύτερός του φίλος και ορκίστηκε σ’ αυτήν να κάνει κάτι σπουδαίο για τη χώρα του, βλέποντας στα 12 του πια τις μεγάλες επιτυχίες στα γαλλικά γήπεδα. Από τα έξι παιχνίδια που έχει δώσει η Κροατία στο Μουντιάλ της Ρωσίας, στα τρία αναδείχθηκε πολυτιμότερος παίκτης. Οταν ξέμεινε από δυνάμεις λίγο πριν από το τέλος της αναμέτρησης με την Αγγλία και αναγκάστηκε να αποχωρήσει, όλο το γήπεδο, ακόμα και οι Αγγλοι, τον χειροκρότησε.
Το λάθος των Αγγλων
Οι άγγλοι σχολιαστές και δημοσιογράφοι εξέφρασαν αμφιβολίες για το κατά πόσο ο Μόντριτς και οι συμπαίκτες του θα έβρισκαν τις δυνάμεις να αντιπαρατεθούν στα Τρία Λιοντάρια. «Υποτίμησαν την Κροατία και αυτό ήταν το μεγάλο τους λάθος. Ολα όσα έλεγαν τα διαβάζαμε και είπαμε “ΟΚ, σήμερα θα δούμε ποιος είναι κουρασμένος” και όπως μου αρέσει να λέω, πρέπει να είναι περισσότερο ταπεινοί και να σέβονται περισσότερο τους αντιπάλους τους» δήλωσε στο βρετανικό ITV, στέλνοντας το μήνυμά του.
Μπορεί ο Μόντριτς να ενοχλήθηκε από τα σχόλια των Αγγλων, ωστόσο το ερώτημα ανανεώθηκε και ζητεί επιτακτικά απάντηση: μπορούν οι Κροάτες, έπειτα από τρεις συνεχόμενες παρατάσεις, να ξεπεράσουν την κούραση και να αντιμετωπίσουν επί ίσοις όροις τη νεανική ομάδα των Γάλλων, που θα έχουν επιπλέον μία ημέρα ξεκούρασης; Ο Ντάλιτς παραδέχεται ότι η παράταση στο παιχνίδι με την Αγγλία και η επιπλέον ημέρα ξεκούρασης της Γαλλίας είναι πρόβλημα, αλλά δεν θέλει να το χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία.
Ο ήρωας του ημιτελικού, Μάριο Μάντζουκιτς, που πέτυχε το νικητήριο γκολ στην παράταση, προειδοποιεί: «Ημασταν σαν λιοντάρια απόψε και το ίδιο θα είμαστε στον τελικό».
Οικονομικά οφέλη
Πανηγυρίζει και η κυβέρνηση
Τις επιτυχίες της Εθνικής Κροατίας δεν τις πανηγυρίζουν μόνο οι πολίτες της χώρας, αλλά και η κυβέρνηση λόγω της κατακόρυφης αύξησης της κατανάλωσης.
Αλυσίδες ηλεκτρονικών ειδών αναφέρουν ότι οι πωλήσεις τηλεοράσεων έχουν αυξηθεί κατά 400%, ενώ μεγάλη είναι και η αύξηση που παρατηρείται σε πολλά καταναλωτικά αγαθά σχετικά με το Μουντιάλ (μπίρες, σνακ κ.λπ.). Υπολογίζεται ότι οι πολίτες και οι τουρίστες της Κροατίας έχουν δαπανήσει 12,95 δισ. κούνα (περίπου 2 δισ. δολάρια) από την ημέρα που άρχισε το Μουντιάλ, στα μέσα Ιουνίου. Το ποσό πλησιάζει το ρεκόρ πωλήσεων που παρατηρήθηκε τον Δεκέμβριο του 2017, λόγω των Χριστουγέννων (13,8 δισ. κούνα).
Κατά το χθεσινό υπουργικό συμβούλιο, (φωτογραφία) οι υπουργοί εμφανίστηκαν με φανέλες της εθνικής ομάδας, ενώ ο πρωθυπουργός Αντρέι Πλένκοβιτς δήλωσε ότι η πορεία μέχρι τον τελικό του Μουντιάλ είναι «η καλύτερη δυνατή προώθηση για τη χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο».
Οι αναλυτές συμφωνούν πως οι ποδοσφαιρικές επιτυχίες της χώρας θα ωφελήσουν και τον τουρισμό ο οποίος συνεισφέρει το 20% του ΑΕΠ στη χώρα. «Πρόκειται για σπουδαία διαφήμιση της χώρας διεθνώς και σίγουρα θα έχει αντίκτυπο στην αύξηση του ενδιαφέροντος» δήλωσε ο οικονομικός αναλυτής Μλάντεν Βέντρις.