Ενα από τα πιοεμβληματικάκτίριατης πόλης συστήνει στο ευρύ κοινό, ανοίγοντας τις πύλες του, το Πανεπιστήμιο της Αθήνας:ταΠροπύλαια. Μέσα από τρεις ξεναγήσεις στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα οι συμμετέχοντες θα γνωρίσουν το μεγαλοπρεπές νεοκλασικό οικοδόμημαπου χτίστηκε το 1839 σε σχέδια του δανού αρχιτέκτονα Κρίστιαν Χάνσεν καιθα περιηγηθούν τιςαίθουσές του, οι οποίες φιλοξένησαντοπρώτο Πανεπιστήμιο των Βαλκανίων, τη Βουλή των Ελλήνων, την Εθνική Βιβλιοθήκη. Η τοιχογραφία στην εσωτερική πρόσοψη τωνΠροπυλαίωναποτελεί μία από τις σημαντικότερες ελληνικές εικονογραφήσεις του 19ου αιώνα, ενώ τα Προπύλαια έγιναν ένα από τα σπουδαιότερα τοπόσημα της ελληνικής πρωτεύουσας ως σημείο εορτασμών επετείων, ανεγέρσεων ανδριάντων αλλά και μεγάλων κινητοποιήσεων.

Η ιστορία τους ξεκινά λίγο μετά την ανακήρυξη της Αθήνας σε πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, τότε που η πόλη των 10.000 κατοίκων, κατεστραμμένη από τις εχθροπραξίες του Αγώνα, δεν είχε τα απαραίτητα κτίρια για να στεγάσει τις βασικές της λειτουργίες. Για περίπου έναν χρόνο, μέχρι το 1834, πολλές κρατικές υπηρεσίες στεγάζονταν σε εκκλησίες, ενώ η Βουλή των Ελλήνων είχε εγκατασταθεί σε ιδιωτική κατοικία της οδού Σταδίου. Ετσι, το πρώτο ελληνικό Πανεπιστήμιο φιλοξενείται στην Οικία Κλεάνθη στην Πλάκα, η οποία νοικιάζεται από το υπουργείο Παιδείας έναντι 5.500 δραχμών, την εποχή που ο μισθός του καθηγητή ήταν περίπου 300 δραχμές τον μήνα.

Είναι μια λύση προσωρινή. Το 1836 αρχίζουν να εκπονούνται τα αρχιτεκτονικά σχέδια των Προπυλαίων ώστε να εγκατασταθεί το ίδρυμα στο Βουλεβάρτο, δηλαδή στη μετέπειτα Λεωφόρο Πανεπιστημίου. Το τελικό σχέδιο ανήκει στον Κρίστιαν Χάνσεν, αδελφό του Θεόφιλου, ενώ τα χρήματα για την ανέγερσή του συγκεντρώνονται με έρανο στον οποίο συντρέχουν και προσωπικότητες που πρωταγωνίστησαν στην Επανάσταση. Στην επιτροπή εράνου, υπό τον τότε πρύτανη Γεώργιο Ράλλη, συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Γεώργιος Κουντουριώτης, Ανδρέας Ζαΐμης, αλλά και πανεπιστημιακοί όπως οι Γεώργιος Γεννάδιος, Νεόφυτος Βάμβας, Κωνσταντίνος Σχινάς. Σε διάστημα 13 ημερών συγκεντρώνεται σχεδόν το 10% του εκτιμώμενου κόστους, ενώ η διαδικασία συνεχίζεται με προσφορές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο θεμέλιος λίθος του Πανεπιστημίου θα τεθεί στις 2 Ιουλίου του 1839 από τον Οθωνα και το 1841 η κύρια πτέρυγά του, τα γνωστά μας Προπύλαια, θα έχουν ολοκληρωθεί. Οπως αναφέρει το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, ο Χάνσεν «χωρίς να απομακρυνθεί από τις βασικές αρχές του κλασικισμού, δημιούργησε μια σύνθεση η οποία συνδυάζει τη μεγαλοπρέπεια του μνημείου με την απλότητα της ανθρώπινης κλίμακας, υποδηλώνοντας μια απόπειρα προσαρμογής στο τοπικό περιβάλλον». Αρχικά περιελάμβανε αίθουσες για διδασκαλία, βιβλιοθήκη, υπηρεσίες του Πανεπιστημίου, γραμματεία, γραφεία των καθηγητών, αμφιθέατρα, μεγάλη αίθουσα τελετών, ενώ στον επάνω όροφο λειτουργούσε Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.

Κομβική ήταν η συνδρομή του βαρόνου Συμεών Σίνα, ο οποίος το 1861 ανέθεσε –καλύπτοντας τα έξοδα –στον αυστριακό ζωγράφο Καρλ Ραλ τη χαρακτηριστική τοιχογραφία της ζωφόρου στην πρόσθια στοά.

ΠΟΛΟΣ ΕΛΞΗΣ. Η τοιχογραφία, εξαιρετικής ομορφιάς με στοιχεία νεομπαρόκ, που αποτελεί πόλο έλξης για ξένους επισκέπτες, παριστάνει τον Οθωνα καθισμένο σε θρόνο, περιστοιχισμένο από τις αναγεννημένες στο νεοσύστατο κράτος Επιστήμες. Αριστερά και δεξιά εξιστορείται ο αρχαίος κόσμος ξεκινώντας από τον Προμηθέα και γνωστές προσωπικότητες, φιλοσόφους, πολεμιστές, πολιτικούς, ποιητές και τέλος τον Απόστολο Παύλο. Εξαίρεση στην τοιχογραφία, όπου όλες οι μορφές προέρχονται από την αρχαία Αθήνα, αποτελεί η παρουσία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Οι ξεναγήσεις στα Προπύλαια, που μαζί με την Ακαδημία και τη Βιβλιοθήκη αποτελούν την περίφημη Αθηναϊκή Τριλογία, θα πραγματοποιηθούν από ιστορικούς τέχνης του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ στα ελληνικά τις Τετάρτες 18/7, 25/7 και 1/8 και στα αγγλικά τις Πέμπτες 19/7, 26/7 και 2/8. Το τίμημα για τη συμμετοχή είναι 2 ευρώ για τους ενηλίκους και 1 ευρώ για τους ανηλίκους, ενώ απαιτείται κράτηση θέσεων στην ιστοσελίδα http: //visit.uoa.gr/ ή στο τηλέφωνο 210-3688.189.

Τελευταία Νέα