Προσπαθώντας να δικαιολογήσω τι δεν πήγε καλά σε έργα πληροφορικής της χώρας τα προηγούμενα χρόνια, εντόπισα πως πολλές φορές εταιρείες πουλούσαν τη «λύση», ψάχνοντας εκ των υστέρων να βρούνε το πρόβλημα!
Νομίζω πως αυτό ακριβώς συμβαίνει και με τον Κλεισθένη.
Το υπουργείο Εσωτερικών έχει τη «λύση», την απλή αναλογική, και τώρα ψάχνει να βρει το πρόβλημα. Θεωρητικά είναι η μη αντιπροσωπευτική εκπροσώπηση της κοινωνίας στα δημοτικά συμβούλια. Πήγαν –να υποθέσω –πολίτες στο υπουργείο και είπαν πως η «κατάσταση δεν πάει άλλο, δεν εκπροσωπούμαστε αναλογικά!»;
Φυσικά και όχι. Και δεν πήγαν γιατί τα προβλήματα των δήμων είναι άλλα, είναι τεράστια και δυστυχώς ο Κλεισθένης, από ελάχιστα έως καθόλου τα ακουμπά. Το μόνο που βασικά κάνει είναι να αλλάζει τον εκλογικό νόμο. Είναι η «λύση» για την οποία μιλούσαμε παραπάνω, η οποία το μόνο που θα ικανοποιήσει, είναι το πρόβλημα ουσιαστικής παρέμβασης του κυβερνώντας κόμματος στους δήμους.
Να δούμε λίγο τι είδους απλή αναλογική είναι αυτή; Οι δημοτικοί σύμβουλοι εκλέγονται αναλογικά από την Α’ Κυριακή, ενώ ο δήμαρχος πλειοψηφικά τη Β’ (αν φυσικά δεν πάρει 50% από την Α’). Πρώτη αφελής ερώτηση είναι… γιατί να μην εκλέγεται και ο δήμαρχος από την Α’ Κυριακή; Τι να την κάνει την πλειοψηφία του 50% όταν αυτή δεν ανταποκρίνεται σε αριθμό συμβούλων; Θα έχει –λέει –ισχυρή δημοκρατική νομιμοποίηση. Καλά… Ελάτε μια βδομάδα σε ένα δημαρχείο, σε ένα δημοτικό συμβούλιο και θα δείτε πόσο ισχυρό επιχείρημα είναι αυτό.
Θα γυρίσω στην αγαπημένη μου πληροφορική. Οταν γράφουμε κώδικα, πολλές φορές δεν χρειάζεται να γράψουμε έτοιμα κομμάτια από την αρχή. Δανειζόμαστε έτοιμες και δοκιμασμένες ρουτίνες άλλων προγραμματιστών. Αλήθεια το υπουργείο βρήκε κάπου το συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα; Είδε ότι λειτουργεί με επιτυχία και αποφάσισε να το υιοθετήσει; Φυσικά και όχι. Και τι γίνεται όταν τρέχεις ένα νέο κομμάτι κώδικα χωρίς να είναι δοκιμασμένο; Τις περισσότερες φορές κολλάει, μπαίνει σε ατέρμονες «λούπες» και μόνη λύση είναι η επανεκκίνηση.
Από αυτό ακριβώς κινδυνεύει η Αυτοδιοίκηση με τον Κλεισθένη. Από ατέρμονες «λούπες», από κολλήματα (ή αλλιώς ιδεοληψίες…), από διαδικασίες που δεν έχουν δοκιμαστεί και δεν πρόκειται να δουλέψουν ή θα δουλέψουν ύστερα από χρόνια δοκιμών. Πότε όλα αυτά; Σε εποχές που η Αυτοδιοίκηση, η Ελλάδα γενικότερα, έχασε χρόνια, έμεινε πίσω και πρέπει να τρέξει. Και εμείς –και πάλι –βρίσκουμε τρόπο να μπλέξουμε, να κολλήσουμε. Δυστυχώς η επανεκκίνηση στην περίπτωση της Αυτοδιοίκησης δεν μπορεί να γίνει απλά με το πάτημα ενός κουμπιού αλλά με εκλογές στο τέλος της θητείας. Και στο ενδιάμεσο; Μπάχαλο και ασυνεννοησία. Δείτε τι γίνεται σήμερα σε δήμους όπου ο δήμαρχος έχει χάσει την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο. Απλώς αυτό που σήμερα είναι η εξαίρεση, αύριο θα είναι ο κανόνας.
Κανόνα θα αποτελεί επίσης με τον Κλεισθένη και η είσοδος στο δημοτικό συμβούλιο κάθε διαμαρτυρόμενου για τα τραπεζοκαθίσματα επιχειρηματία, κάθε εκφραστή μεμονωμένων συμφερόντων και θέσεων, κάθε «αδικημένου» πρώην αντιδημάρχου, εφόσον δεν μπει πλαφόν εισόδου και με δεδομένο τον ακόμη μικρότερο απαιτούμενο αριθμό υποψηφίων ανά ψηφοδέλτιο.
Ειλικρινά αδυνατώ να καταλάβω γιατί πρέπει να υποβάλουμε τους δήμους μας σε αυτή τη δοκιμασία. Θα λύσουμε το πρόβλημα της γραφειοκρατίας; Θα δώσουμε πιο άμεσες λύσεις στους δημότες μας; Θα αποκτήσουμε αυτονομία και αυτοτέλεια; Δυστυχώς όχι. Για όλες τις παραπάνω περιπτώσεις θα ισχύσει ακριβώς το αντίθετο. Δεν μπαίνω στον κόπο να προτείνω λύσεις για αναλογικότερα εκλογικά συστήματα, όχι γιατί δεν υπάρχουν τέτοιες, αλλά γιατί θεωρώ πως δεν είναι αυτό το μείζον πρόβλημα της Αυτοδιοίκησης σήμερα.
Ο Δημήτρης Παπαστεργίου είναι δήμαρχος Τρικκαίων