Στη λαϊκή παράδοση, η Ρωσία αντιπροσωπεύει τον διαχρονικό Σωτήρα. Το ξανθό γένος, το ομόθρησκο, θα μας απελευθέρωνε από τον τουρκικό ζυγό, σύμφωνα με το δημώδες άσμα, στέλνοντας τις στρατιές του (το σεφέρι).
Παρότι αυτό δεν έγινε ποτέ, παρότι το σεφέρι δεν φάνηκε, ο φιλορωσισμός ως ιδεολογία είναι από τα πλέον ανθεκτικά στερεότυπα στο μακρό ιστορικό χρόνο της ελληνικής κοινωνίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν λίγα χρόνια σε έρευνα που έγινε ανάμεσα στους έλληνες millennials (όσοι γεννήθηκαν ανάμεσα στο 1980 και το 2000), πάνω από το 60% δήλωσε ότι θαυμάζει τον Πούτιν.
Ο φιλορωσισμός αναζωπυρώθηκε ιδιαίτερα από το 2015 που ανέλαβε τα ηνία της χώρας ο ΣΥΡΙΖΑ. Τα δισεκατομμύρια που θα μας έδινε προκαταβολικά η Ρωσία, οι υποκλίσεις Λαφαζάνη σε ρώσους αξιωματούχους, οι απειλές Τσίπρα εναντίον της Ευρωπαϊκής Ενωσης, από την Αγία Πετρούπολη, παρουσία του Πούτιν, ότι «ο ελληνικός λαός είναι λαός της θάλασσας, δεν φοβάται και θα φτάσει σε νέα λιμάνια» δημιούργησαν έναν προνομιακό βιότοπο για αυτή την αναζωπύρωση.
«Είμαστε ένα βήμα πριν να γίνουμε ρωσικό προτεκτοράτο», μου είχε πει πριν λίγο καιρό έμπειρος διπλωμάτης, προσθέτοντας ότι υπήρχαν ισχυρές πιθανότητες να γίνουμε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θα ήταν πλήρως εξαρτημένη από τη ρωσική πολιτική.
Και ξαφνικά, ήρθαν οι μέλισσες. Το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ενωση έβαλαν στην ελληνική κυβέρνηση το μαχαίρι στον λαιμό ζητώντας εδώ και τώρα συμφωνία για το Μακεδονικό, προκειμένου να δημιουργηθεί ανάχωμα στη ρωσική διείσδυση στα Βαλκάνια. Η κυβέρνηση, στο όνομα τής πάση θυσία παραμονής στην εξουσία, δεν δίστασε να επιλέξει στρατόπεδο. Οι Ρώσοι ήταν πλέον οι εχθροί. Ετσι φτάσαμε στη δραματική επιδείνωση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες.
Παράλληλα, ένας καταιγισμός δημοσιευμάτων στον ελληνικό και ξένο τύπο για τις ρωσικές δραστηριότητες στην Ελλάδα είδε το φως της δημοσιότητας. Η κυβέρνηση προσπάθησε να εμφανίσει τις αντιδράσεις στη συμφωνία για το Μακεδονικό ως χρηματοδοτούμενες, καθοδηγούμενες και υποκινούμενες από το ρωσικό παράγοντα. Κλασική μεθοδολογία σταλινικού τύπου, συνωμοσιολογική αντίληψη της Ιστορίας.
Η οβιδιακή μεταμόρφωση του ΣΥΡΙΖΑ από φιλορωσικό κόμμα σε νατοϊκό έχει εκπληκτικές ομοιότητες με τη μεταμόρφωσή του το 2015 από αντιμνημονιακό κόμμα σε μνημονιακό.
Τα πάντα στο όνομα της διατήρησης στην εξουσία. Ακριβώς όπως το είχε περιγράψει πριν από 63 χρόνια ο Τζορτζ Οργουελ στο δυστοπικό «1984»:
«Ο ομιλητής ρητόρευε γύρω στα είκοσι λεπτά, όταν ένας αγγελιοφόρος ανέβηκε πολύ βιαστικός στην εξέδρα και έβαλε κρυφά στο χέρι του ομιλητή ένα χαρτάκι. Αυτός το ξεδίπλωσε και το διάβασε χωρίς να σταματήσει την ομιλία του. Τίποτα δεν άλλαξε στη φωνή, στις κινήσεις του ή σ’ αυτά που έλεγε, αλλά ξαφνικά τα ονόματα ήταν διαφορετικά. Χωρίς να ειπωθούν λέξεις το πλήθος κατάλαβε.
…Η Ωκεανία πολεμούσε πλέον με την Ανατολασία και όχι με την Ευρασία. Αμέσως προκλήθηκε μεγάλη σύγχυση. Τα πανό και οι αφίσες που στόλιζαν την πλατεία ήταν όλα λάθος. Τα μισά απ’ αυτά έδειχναν τα πρόσωπα του τωρινού εχθρού! …Επακολούθησε ένα ιντερμέδιο όλο ταραχή, όπου οι αφίσες κατέβηκαν από τους τοίχους και τα πανό ξεσκίστηκαν και τσαλαπατήθηκαν… Το Μίσος συνεχιζόταν ακριβώς όπως και πριν, μόνο που είχε αλλάξει ο στόχος».
Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι εκδότης και συγγραφέας