Το πρόγραμμα για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης 1» και ο ήδη ψηφισμένος νόμος του κράτους είναι η τρίτη μετά τον «Καποδίστρια» και τον «Καλλικράτη» θεσμική παρέμβαση της κεντρικής εξουσίας στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Προμετωπίδα της τελευταίας αυτής μεταρρύθμισης είναι η θέσπιση της απλής αναλογικής στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές. Επίσημη αιτιολογία από πλευράς κυβερνώντων είναι ο εκδημοκρατισμός της λειτουργίας και διοίκησης των ΟΤΑ. Ισχύει όμως πράγματι αυτό;
Η αυτοδιοίκηση ως θεσμός λειτουργεί αποκεντρωτικά, αποσυμφορώντας το κράτος από την πλειοψηφία των τοπικών προβλημάτων τα οποία αναλαμβάνει να επιλύσει αυτή με πιο άμεσο και ευέλικτο τρόπο. Η λειτουργία του συλλογικού αποφασιστικού οργάνου, του Δημοτικού – Περιφερειακού Συμβουλίου, χωρίς αυτοδύναμη πλειοψηφούσα παράταξη σημαίνει ότι για τη λήψη μιας απόφασης μπορεί κατά περίπτωση να χρειαστεί η συναίνεση τεσσάρων και πέντε δημοτικών ομάδων, πράγμα συχνά ανέφικτο. Το αδιέξοδο λοιπόν στη λήψη αποφάσεων από τα συλλογικά όργανα υπό την επίφαση των ευρύτερων συναινέσεων είναι ορατό. Υπό τον κίνδυνο της «ακυβερνησίας» των ΟΤΑ νομοτελειακά θα ενισχυθούν μονοπρόσωπα όργανα (δήμαρχος, γεν. γραμματέας, αντιδήμαρχοι) εις βάρος των συλλογικών οργάνων. Ηδη με το άρθρο 203 του «Κλεισθένη 1» μεταβιβάζεται στους δημάρχους η αρμοδιότητα να αποφασίζουν για έγκριση δαπανών χωρίς προηγούμενη απόφαση του ΔΣ. Και αυτό είναι μόνο η αρχή…
Παράλληλα η απλή αναλογική παρακάμπτει την καθαρή βούληση των εκλογέων οι οποίοι εξέλεξαν τον δήμαρχο και τον περιφερειάρχη τους με απόλυτη πλειοψηφία του 50%+, χωρίς όμως αυτή η απόλυτη πλειοψηφία να εκφράζεται μέσα στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια όπου η παράταξη του πρωτεύσαντος θα έχει απλώς μια αριθμητική υπεροχή σε συμβούλους.
Τέλος, οι γνωρίζοντες τις τοπικές κοινωνίες τονίζουν ότι με την απλή αναλογική όχι μόνο δεν θα ενισχυθεί η διαφάνεια και η χρηστή διοίκηση μέσω των ευρύτερων συναινέσεων αλλά αντίθετα θα καλλιεργηθεί μια κουλτούρα παρασκηνιακών συμφωνιών, συναλλαγών και ανταλλαγών που μόνο τη διαφάνεια και τον εκδημοκρατισμό δεν θα προαγάγει.
Ο δικηγόρος Παναγιώτης Κανελλόπουλος είναι Συμπαραστάτης του Δημότη στον Δήμο Παπάγου – Χολαργού
