Είναι Σεπτέμβριος του 2016 και ο Μάνος Ελευθερίου δίνει συνέντευξη στα «Νέα» και στη δημοσιογράφο Ζωή Λιάκα. Εχουν σημασία τα λόγια του σπουδαίου αυτού λογοτέχνη που έφυγε από τη ζωή την Κυριακή τα ξημερώματα από ανακοπή καρδιάς. Εχουν σημασία όσα έλεγε για το τραγούδι, για τους στίχους και για το λόγο που αυτός έγραφε.

Συγκινητικά λόγια από έναν μεγάλο Ελληνα.

Ολόκληρη η συνέντευξή του ήταν:

Οταν πριν από λίγες ημέρες χτύπησε το τηλέφωνό του, άκουσε από την άλλη άκρη της γραμμής μια νεανική φωνή να του ζητάει μερικούς στίχους του για να δοκιμάσει να τους μελοποιήσει. Προφανώς ο άγνωστος μέχρι τότε βασίστηκε στον αειθαλή ενθουσιασμό του Μάνου Ελευθερίου και στη διαχρονική στήριξη προς τους νέους δημιουργούς. «Του έδωσα αμέσως στίχους μου και πριν από λίγο καιρό μου στέλνει τα τρία αυτά τραγούδια μελοποιημένα. Εντυπωσιάστηκα και τολμώ να πω ότι είναι ένας μικρός Κουγιουμτζής! Δεν ξέρω ποια θα είναι η πορεία του Γιώργου Κυριάκου – έτσι είναι το όνομά του -, αλλά αυτό που μου έδωσε να ακούσω με εξέπληξε ευχάριστα».

Η γενναιοδωρία του Μάνου Ελευθερίου χωρίς δεύτερη σκέψη τον τοποθετεί στους τολμηρούς αφού, όπως λέει, «τα καινούργια παιδιά είναι απόλαυση». Ορισμένοι από τους νέους ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού θα δώσουν το «παρών» και στην τιμητική συναυλία για τα 50 χρόνια που μετρά ο Ελευθερίου στη μουσική.

Κάποια από τα 400 και πλέον τραγούδια του, που έχουν μελοποιηθεί από τους Μούτση, Θεοδωράκη, Ξαρχάκο, Σπανό, Κουγιουμτζή, Μικρούτσικο, Μαρκόπουλο, Νικολόπουλο κ.ά., θα ξαναθυμίσει μια μεικτή Εθνική Ελλάδας: Γιώργος Νταλάρας, Δήμητρα Γαλάνη, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Γιάννης Κούτρας, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Χρήστος Θηβαίος, Μίλτος Πασχαλίδης, Μπάμπης Στόκας, Γιώργος Μεράντζας, Ηρώ Σαΐα, Απόστολος Ρίζος, Ζαχαρίας Καρούνης, Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης και Ελισσάβετ Καρατζόλη, Κορίνα Λεγάκη, Γιάννης Μαθές υπό την καθοδήγηση του Γιώργου Ανδρέου. «Αφησα τα πάντα πάνω του γιατί του έχω απόλυτη εμπιστοσύνη. Είναι θαυμάσιος συνθέτης, καταπληκτικός ενορχηστρωτής και σπουδαίος άνθρωπος» λέει ο Μάνος Ελευθερίου για τον «επιμελητή» Γιώργο Ανδρέου, ο οποίος γράφει στο «Νσυν» για τον σπουδαίο στιχουργό.

Τι σημαίνει, κ. Ελευθερίου, «σπουδαίος άνθρωπος» για σας;

«Είναι εκείνος που μπορείς να του εμπιστευτείς τον φόνο που έχεις κάνει. Η αλήθεια είναι ότι εμπιστευτήκαμε πολλά καθάρματα. Αλλά είμαι βέβαιος ότι πολλά από αυτά τα καθάρματα που εμπιστευτήκαμε θα έχουν τον πολιτικό θάνατο του Σκυλακάκη» (σ.σ.: ο υπουργός του δικτάτορα Μεταξά, ο οποίος έμεινε 15 ημέρες στην Κρήτη για να προλάβει τυχόν εξεγέρσεις, αλλά συμπεριφερόταν σαν πρωθυπουργός – όταν επέστρεψε, ο Μεταξάς τον απέπεμψε ρίχνοντάς τον με αυτόν τον τρόπο στον λάκκο της αφάνειας).

Για λόγους «τάξης» και όχι σεμνότητας, όπως επιμένει να λέει, διευκρινίζει ότι η συναυλία που διοργανώνει ο Αθήνα 9,84 προς τιμήν του δεν γίνεται για λόγους αξιολογικούς. «Δεν είμαι εγώ ο πιο σπουδαίος. Απλώς με αφορμή την έκδοση του “50 χρόνια στο ελληνικό τραγούδι, 1963-2013” αλλά και την 20χρονη συνεργασία μου με τον σταθμό ξεκινάει με μένα αυτός ο κύκλος συναυλιών. Κάθε χρόνο θα γίνεται αφιέρωμα σε κάποιο δημιουργό. Ηταν μεγάλο κέρδος για μένα. Βέβαια σε αυτήν τη “σκάλα” κάποια σκαλοπάτια ήταν ετοιμόρροπα. Ορισμένοι ας πούμε ότι δεν πατούσαν στέρεα. Τότε έκανα άλματα».

Πληγωθήκατε από αυτό;

«Ας πούμε ότι δεν κατάφερα να επικοινωνήσω μαζί τους. Δηλαδή άνθρωποι που θεωρείς ότι έχουν μια αξία ως προσωπικότητες περιμένεις να ανταποκριθούν ισόβαθμα με την αξία τους. Αυτό όταν δεν το εισπράττεις είναι ένας καημός».

Είναι μία από τις πληγές απ’ την οποία αντλήσατε υλικό για να γράψετε;

«Ξέρετε, προσπαθούσα πάντα να ισορροπήσω ανάμεσα στη χαρά και τη λύπη. Γράφω για να βγάλω τα εσώψυχά μου. Τις πληγές μου τις χρησιμοποιώ στα τραγούδια μου, τα οποία είναι αυτοβιογραφικά τα περισσότερα. Το “Παραπονεμένα λόγια” – είναι το αγαπημένο του Λευτέρη Παπαδόπουλου, του μεγάλου θωρηκτού του ελληνικού τραγουδιού – αποτυπώνει στιγμές από τη ζωή μου αλλά και των οικείων μου».

Ποια τραγούδια πιστεύετε ότι αντέχουν στον χρόνο;

«Τα ερωτικά επιβιώνουν από σεισμούς, λιμούς, καταστροφές και πολέμους».