«Φώναξα: ανοίξτε μου να σωθώ!» διηγείται κλαίγοντας στα «ΝΕΑ» η Εύη Χριστακοπούλου ενώ στέκεται μπροστά από το απανθρακωμένο αυτοκίνητο που οδηγούσε αργά το βράδυ της Δευτέρας. Ηταν κοντά στο Hotel Mati. «Ημαστε μποτιλιαρισμένοι για ώρα στην Ποσειδώνος, δεν υπήρχε κανένα σημείο διαφυγής, και όταν κατάλαβα ότι καιγόμαστε άρχισα να φωνάζω. Μου άνοιξαν την γκαραζόπορτα από αυτό το σπίτι, άφησα το αυτοκίνητο όπως όπως στην πόρτα και έτρεξα μέσα από τον κήπο τους για να βγω στην παραλία». Είναι μια νέα γυναίκα σε κατάσταση σοκ. «Αν είχα μείνει λίγο ακόμη, δεν θα ζούσα» λέει.
Ατελείωτες ουρές από καμένα αυτοκίνητα στα στενά δρομάκια της περιοχής, οχήματα που εγκαταλείφθηκαν με ανοιχτές τις πόρτες και τα κλειδιά αφημένα στη μηχανή ζωντάνευαν χθες μαζί με τις μαρτυρίες όσων επέζησαν τις δραματικές σκηνές που εκτυλίχθηκαν, όταν εκατοντάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν στην προσπάθειά τους να μπορέσουν να φύγουν.
Στους δρόμους γύρω από το Μάτι χθες μύριζε θάνατος. Ανδρες της Αστυνομίας που βρίσκονταν από νωρίς στην περιοχή έψαχναν στα αποκαΐδια των σπιτιών αναζητώντας ανθρώπους. Νεκρούς ή ζωντανούς. Κοντά στην Αργυρά Ακτή κείτονταν σκεπασμένα πτώματα, 26 άνθρωποι που πέθαναν αγκαλιασμένοι αναζητώντας ματαίως διαφυγή μέσα στη νύχτα. Και αλλού, σχεδόν απέναντι από το ξενοδοχείο Cabo Verde –εκεί όπου άλλοτε κυριαρχούσαν ανέμελες στιγμές δίπλα στο κύμα -, ένα μικρό βουναλάκι από στάχτες και λίγα οστά ήταν ό,τι απέμεινε από μια ηλικιωμένη γυναίκα που δεν κατάφερε να σωθεί.
ΑΣΥΛΛΗΠΤΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ. Η επόμενη μέρα της τραγωδίας στο Μάτι, στον Νέο Βουτζά, στον Αγιο Ανδρέα, στο Κόκκινο Λιμανάκι δεν διέφερε πολύ από την προηγούμενη. Οι λίγες ώρες που μεσολάβησαν δεν ήταν αρκετές για να συνειδητοποιήσει ο ανθρώπινος νους την ασύλληπτη φρίκη που μέσα σε λίγα λεπτά σκέπασε τα πάντα.
Οι άνθρωποι έκλαιγαν. Αγκαλιάζονταν. Χωρίς χρήματα, χωρίς τρόφιμα, χωρίς ρούχα, χωρίς νερό, έπιαναν με τρόμο τα κεφάλια τους. Διηγούνταν όσα έζησαν το προηγούμενο βράδυ: πανικόβλητοι προσπαθούσαν να σωθούν, ενώ οι φλόγες τους έγλειφαν τις πλάτες. Πολλά παιδιά χάθηκαν και πάρα πολλοί ακόμη αγνοούνταν. Αρκετοί μιλούσαν για το «κορίτσι», μια μαθήτρια που είχε τελειώσει τη Β’ Γυμνασίου, η οποία έπεσε φλεγόμενη στη θάλασσα για να σωθεί και τελικά σκοτώθηκε στα βράχια.
Εστίες φωτιάς έκαιγαν στην περιοχή μέχρι το απόγευμα. Πεσμένες κολόνες της ΔΕΗ έφραζαν τους δρόμους σε αρκετά σημεία, οι ζάντες και τα τακάκια είχαν λιώσει και είχαν στάξει σαν υγρό στην άσφαλτο. Καμένα σκυλιά, δεκάδες σπίτια και πεύκα καμένα. Περιοχές μη βιώσιμες. Ο πόνος, η θλίψη και η οργή ξεχείλιζαν. Για τα ξερά χόρτα που δεν καθαρίστηκαν, για την έλλειψη επαρκών πυροσβεστικών μέσων, για το ότι κανείς δεν τους έλεγε πού πρέπει να πάνε, καταγγελίες και πικρίες. Οι άνθρωποι θρηνούσαν τους νεκρούς αλλά και τους κόπους μιας ζωής που χάθηκαν μαζί με τις περιουσίες τους. «Κάηκε το μισό μου σπίτι και όλες οι ηλεκτρικές συσκευές», «Η διπλανή πολυκατοικία κάηκε μέχρι τον δεύτερο όροφο», «Ακόμη υπάρχουν φωτιές», «Κανείς δεν μας είπε τι να κάνουμε». Μαυρίλα στο έδαφος και στις ψυχές των ανθρώπων, στάχτες στον αέρα.
«Καιγόταν ο άνθρωπος μπροστά μου»
«Αυτές οι στάχτες είναι ό,τι απέμεινε από έναν άνθρωπο. Εσβησα τη φωτιά με τα χέρια μου» λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Γιώργος, υπεύθυνος γνωστού ξενοδοχείου στο Μάτι. Δείχνει ένα μικρό βουναλάκι από στάχτες και λίγα οστά στην άκρη ενός δρόμου που οδηγεί στη Λεωφόρο Μαραθώνος. Το σημείο έχει μαρκαριστεί από την Αστυνομία με τη γνωστή ασπροκόκκινη κορδέλα. «Οταν όλες οι γύρω φωτιές είχαν σταματήσει να καίνε, είδα εδώ μια εστία που δεν έσβηνε με τίποτα. Μου έκανε εντύπωση. Πλησίασα και συνειδητοποίησα ότι επρόκειτο για ένα ανθρώπινο σώμα. Πήρα έναν πυροσβεστήρα και άρχισα να σβήνω τη φωτιά. Τελικά έμεινε ένα κρανίο και ένα λοφάκι από στάχτες. Φοβόμαστε ότι είναι μια ηλικιωμένη γειτόνισσά μας που έμενε πιο πάνω σε αυτόν τον δρόμο» συνεχίζει. «Η φωτιά σε αυτό το σημείο ερχόταν με τεράστια δύναμη. Δεν μπορούσαν να κρατηθούν οι άνθρωποι. Σκεφτείτε ότι μετρήθηκε ένταση ανέμου 11 μποφόρ. Στην περιοχή μας φυσά ανατολικός άνεμος τέσσερις ημέρες τον χρόνο και φύσηξε χθες που ήταν ό,τι χειρότερο…».
«Το πυροσβεστικό δεν είχε νερό»
«Ολη νύχτα καιγόταν η γειτονιά» λέει η κ. Ευσταθία, που μένει στη Ραφήνα, κοντά στην εκκλησία της Αναλήψεως. Ηταν από τους πρώτους που είδαν τη φωτιά στα σπίτια τους όταν το πύρινο μέτωπο πέρασε τη Λεωφόρο Μαραθώνος. Χθες έριχνε νερό προσπαθώντας να καθαρίσει τις στάχτες από τον δρόμο. «Από τις δύο το μεσημέρι ξεκίνησε και δεν υπήρχε ούτε ένα πυροσβεστικό. Ηρθαν τη νύχτα, αλλά τους είχε τελειώσει το νερό. Στα επάνω σπίτια δεν ανέβηκαν γιατί είπαν ότι δεν μπορεί να πάει εκεί το όχημα» λέει η ίδια. Ολα τα σπίτια στο απέναντι πεζοδρόμιο κάηκαν ολοσχερώς. Σε απόσταση τριών μέτρων.
«Δεν έμεινε τίποτα» λέει ο σύζυγός της κ. Φώτης. «Κάποιοι ανέβηκαν με λάστιχα στις ταράτσες προσπαθώντας να σταματήσουν τη φωτιά που ερχόταν από το βουνό. Ετσι σώθηκε το διπλανό σπίτι. Ομως ήταν τόσο δυνατή η φωτιά και τόσο δυνατός ο αέρας που δεν μπορούσαμε να κάνουμε πολλά» συμπληρώνει. «Ζούσαμε στο Χαϊδάρι και είχαμε αυτό το σπίτι για εξοχικό. Τη δεκαετία του ’80 αποφασίσαμε να έρθουμε εδώ. Εχουμε δει πολλές πυρκαγιές. Αλλά τέτοιο πράγμα δεν είχε ξανασυμβεί».
«Ακούγαμε εκρήξεις…»
«Στις πέντε το απόγευμα με πήρε ο άνδρας μου από τη δουλειά και μου είπε “έλα, καιγόμαστε”. Θεώρησα ότι είναι υπερβολικός γιατί είχα ακούσει ότι η φωτιά ήταν στην Καλλιτεχνούπολη. Εφτασα στις 6 παρά. Υπήρχαν μόνο δύο πυροσβεστικά και ούτε ένα αστυνομικό» λέει η Μαριέτα Παπανελοπούλου, μηχανικός, το σπίτι της οποίας στην Αμπελούπολη –στην περιοχή του Αγίου Ανδρέα –καταστράφηκε στο μεγαλύτερο τμήμα του. Στην περιοχή κάηκαν όλα τα σπίτια, ενώ δεν έχει μείνει ούτε εκατοστό πράσινης έκτασης. «Η φωτιά ξέφυγε από την Καλλιτεχνούπολη, πέρασε στον Βουτζά και σε δέκα λεπτά ήταν εδώ. Ο άνδρας μου ήθελε να μείνουμε για να σώσουμε το σπίτι. Μια ζωή το φτιάχναμε. Εγώ είπα να φύγουμε. Πήγαμε το αυτοκίνητο στην παραλία και φύγαμε με το άλλο για τη Νέα Μάκρη, να πάμε σε ένα φιλικό σπίτι. Κολλήσαμε σε ένα ατελείωτο μποτιλιάρισμα στη Μαραθώνος, ενώ ακούγαμε εκρήξεις από το Μάτι και βλέπαμε τη φωτιά να κατεβαίνει. Είμαστε 20 χρόνια μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής. Εχω δει πυρκαγιές, αυτό ήταν μια κόλαση. Κάηκαν τα πάντα, οι αποθήκες, τα πίσω κτίσματα, ο επάνω όροφος, έμεινε μόνο το ισόγειο…».
«Δεν μαζεύτηκαν τα ξερά κλαδιά»
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα που μας οδήγησε εδώ είναι ότι φέτος για πρώτη χρονιά δεν μαζεύτηκαν τα ξερά κλαδιά από πουθενά. Τα μόνα σημεία που είχαν καθαριστεί ήταν οι κατασκηνώσεις του Οίκου Ναύτου και της Αστυνομίας στον Αγιο Ανδρέα, όπου τα καθάρισαν μόνοι τους. Ο Δήμος δεν έκανε απολύτως τίποτα. Μέχρι και στρώματα υπήρχαν στον δρόμο και ενώ παρακαλούσαμε, δεν ερχόταν κανείς να τα πάρει» λέει η Ξένια Μπρισίμη που μένει στην Αγία Μαρίνα. «Πράγματι, δεν είχαν έρθει πολλές πυροσβεστικές δυνάμεις γιατί υπήρχαν πολλές εστίες στην Αττική. Είχαμε τους εθελοντές δασοπυροσβέστες, που είναι υπερήρωες, και τα Καναντέρ, τα οποία έτρεμαν από τον αέρα όπως έπαιρναν τις στροφές. Επειδή στα 500 μέτρα πίσω από το σπίτι μας υπάρχει το δάσος στο Ζούμπερι, που είναι μεγάλο και αν έπιανε φωτιά θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη η καταστροφή, έφτιαξαν ένα ανάχωμα για να συγκρατήσουν τη φωτιά στην Αγία Μαρίνα. Αυτό το κατάφεραν, όμως στον Αγιο Ανδρέα κάηκαν τα πάντα…».

ΑΛΕΚΑ ΠΑΠΑΡΗΓΑ

«Ξεφύγαμε στο παρά πέντε»

Η πρώην γενική γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα είναι κάτοικος Νέας Μάκρης τα τελευταία χρόνια, μετά τον θάνατό του συζύγου της Θανάση Παπαρήγα. Χθες βρέθηκε μέσα στην πύρινη κόλαση και σύμφωνα με μαρτυρίες βοήθησε, εμψύχωνε και μιλούσε για ώρα με τους πολίτες που εκείνη την ώρα δοκιμάζονταν από τις φλόγες. Συγκεκριμένα, η ίδια δήλωσε πως βρέθηκε στα όρια της περιοχής ανάμεσα στη Νέα Μάκρη και στο Μάτι, λίγα μέτρα από το σημείο όπου 26 άνθρωποι βρέθηκαν απανθρακωμένοι. «Στρίψαμε όπως μας είπαν, και πέσαμε ακριβώς μέσα στη φωτιά. Δηλαδή, τώρα καταλαβαίνω ότι γλιτώσαμε, ξεφύγαμε στο παρά πέντε», είπε στα ΜΜΕ για την περιπέτειά της. «Χθες βρέθηκα εδώ γιατί δεν μπορούσαμε να περάσουμε τη Μαραθώνος» συμπλήρωσε και αναφερόμενη στις συνθήκες της πρωτοφανούς τραγωδίας επισήμανε: «Οταν είσαι άνθρωπος μιας ηλικίας κι έχεις να κάνεις με βράχια απ’ τα οποία δεν μπορείς να διαφύγεις κι έχεις όλη αυτή την κάπνα…» και προσθέτει «και δυστυχώς, απ’ ό,τι μαθαίνω δεν τερματίσαμε τον αριθμό των νεκρών». «Είναι επιβεβαιωμένα τα 26 πτώματα απανθρακωμένα στην περιοχή εδώ, Ποσειδώνος και Δημοκρατίας, και με όλους τους αρμόδιους που έχω μιλήσει μου λένε ότι πιθανόν να είναι και άλλοι παραπάνω» σημείωνε νωρίς χθες η Αλέκα Παπαρήγα και δυστυχώς λίγο αργότερα επιβεβαιωνόταν.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ