Δεύτερες σκέψεις για το αφήγημα του «ασύμμετρου φαινομένου»

Βαριά ρίχνει τη σκιά της πάνω από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ η τραγωδία της Αττικής με τους δεκάδες νεκρούς και τραυματίες. Σε μια ιδιαίτερα φορτισμένη ατμόσφαιρα, ο Αλέξης Τσίπρας προσπαθεί από το βράδυ της Δευτέρας και την επιστροφή του από τη Βοσνία να διαχειριστεί μια κατάσταση που όμοιά της δεν είχε αντιμετωπίσει τρεισήμισι χρόνια στην πρωθυπουργία. Μετά το αρχικό σοκ, την αμηχανία, ακόμα και τον αιφνιδιασμό για το μέγεθος της καταστροφής, ο κυβερνητικός μηχανισμός επιχειρεί να διαχειριστεί πολιτικά και επικοινωνιακά την κατάσταση.

Σε αυτό το βαρύ κλίμα στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος διατυπώθηκαν εκ διαμέτρου αντίθετες εκτιμήσεις για το πώς εκδηλώθηκαν και πού οφείλονται οι πυρκαγιές. Ο Αλέξης Τσίπρας αρχικά, από το Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής τα μεσάνυχτα της Δευτέρας, μίλησε για ένα «ασύμμετρο φαινόμενο», θυμίζοντας την αντίστοιχη επιχειρηματολογία περί «ασύμμετρων απειλών» που ήταν η κυρίαρχη επωδός της κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή στις πυρκαγιές του 2007.

Ομως, αυτό το αφήγημα τροποποιήθηκε και ο Πρωθυπουργός στο διάγγελμά του χθες, παράλληλα με την ανακοίνωση περί τριήμερου εθνικού πένθους, αφού υποστήριξε ότι ζούμε «ώρες μάχης, ενότητας, θάρρους και πάνω από όλα αλληλεγγύης», σημείωσε με νόημα ότι «τίποτα δεν θα μείνει χωρίς απαντήσεις», ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στη μεγάλη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου παρέστη και ο διοικητής της ΕΥΠ Γιάννης Ρουμπάτης.

Την ίδια στιγμή ο Πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης ήταν αρκετά προσεκτικός και όταν ρωτήθηκε εάν «ο όρος ασύμμετρη απειλή έχει σχέση μόνο με το φυσικό φαινόμενο ή αν διαφαίνεται και κάτι άλλο πίσω από αυτό», σημείωσε με νόημα, μην υιοθετώντας μια λογική συνωμοσιολογίας που είχε αρχίσει να προωθείται τις πρώτες ώρες της τραγωδίας: «Προσώρας έχει να κάνει με το φυσικό φαινόμενο, το οποίο διαμόρφωσε συνθήκες που δεν ήταν αντιμετωπίσιμες σε συγκεκριμένες στιγμές, με πύρινες φλόγες που προχωρούσαν με μεγάλες ταχύτητες. Κανείς προσώρας δεν έχει ενδείξεις ότι είχαμε ασύμμετρη απειλή με την έννοια της υποβολιμαίας και εμπρηστικής δράσης».

Ο Σκουρλέτης. Από την άλλη πλευρά ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης (μιλώντας στον ραδιοσταθμό Στο Κόκκινο), αφού είπε ότι ο πανικός ήταν πολύ κακός σύμβουλος, καθώς υπήρξε κόσμος που χάθηκε στη θάλασσα από πνιγμό, υπογράμμισε με νόημα: «…πρέπει να δούμε άμεσα και μεσοπρόθεσμα τι ακριβώς γίνεται, αλλά και τις αιτίες αυτής της υπόθεσης, άσχετα με τις υψηλές θερμοκρασίες και τους ανέμους. Αυτήν τη στιγμή δεν θα ήταν φρόνιμο, πέρα από το να θέσουμε τα ερωτήματα, να βγάλουμε οποιοδήποτε άλλο συμπέρασμα, δεν θα βοηθούσε τη δουλειά που κάνουμε».

Κεντρικό μέλημα της κυβέρνησης από την πρώτη στιγμή ήταν να δοθεί η εικόνα ότι γίνεται όσο το δυνατόν καλύτερη διαχείριση της κρίσης και όλοι οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες και ο κρατικός μηχανισμός είναι στην πρώτη γραμμή για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες από αυτήν τη μεγάλη τραγωδία.

Ο Πρωθυπουργός που επισκέφθηκε το Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής το βράδυ της Δευτέρας στο Χαλάνδρι και προήδρευσε σύσκεψης (αρκετά λεπτά στην αρχή της μεταδόθηκαν σε απευθείας σύνδεση), ενώ παρέμεινε εκεί περίπου τέσσερις ώρες, δεν είχε εικόνα για το μέγεθος της καταστροφής. Εκεί έμαθε για τους πάρα πολλούς νεκρούς και αυτή η πληροφορία πάγωσε και τον ίδιο και το κυβερνητικό κλιμάκιο που ακόμα δεν μπορεί να αποτιμήσει εάν θα υπάρξει και σε ποιο βαθμό πολιτικό κόστος.

Ο Αλέξης Τσίπρας, με κεντρικό οδηγό τη φράση του «τίποτε και κανένας δεν θα ξεχαστεί, τίποτε και κανέναν δεν θα αφήσουμε χωρίς τη συνδρομή της πολιτείας αβοήθητο», προήδρευσε σύσκεψης χθες στο Μέγαρο Μαξίμου και προέβη σε διάγγελμα, ενώ ο σύνδεσμός του για να έχει συνεχή ενημέρωση ήταν ο υπουργός Επικρατείας Δημήτρης Τζανακόπουλος που ήταν και πολλές ώρες, εκτός από το πρωθυπουργικό γραφείο, και στο Κέντρο Επιχειρήσεων στο Χαλάνδρι.

«Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουν τα αισθήματα όλων μας τούτες τις ώρες. Η χώρα ζει μια ανείπωτη τραγωδία. Δεκάδες ανθρώπινες ζωές χάθηκαν. Κι αυτό είναι αβάσταχτο για τον καθένα και την καθεμιά. Πιο πολύ για τις οικογένειες που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα. Αλλά και για όσους από μας βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης. Για όσους κατανοούν ότι δεν υπάρχει τίποτε πιο πολύτιμο από την ανθρώπινη ζωή» τόνισε ο Πρωθυπουργός στο διάγγελμά του και ευχαρίστησε όλους όσοι δίνουν έναν απίστευτα ηρωικό αγώνα. Αν και κάποια στιγμή υπήρξε εισήγηση να υπάρξει επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην περιοχή, τελικώς στην παρούσα φάση δεν προκρίθηκε η συγκεκριμένη κίνηση.

Στην έκτακτη σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό συμμετείχαν όλοι οι συναρμόδιοι υπουργοί, η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης και ο διοικητής της ΕΥΠ Γιάννης Ρουμπάτης. Εκεί έγινε αξιολόγηση της κατάστασης και σχεδιάστηκαν τα επόμενα βήματα για την αντιμετώπιση των συνεπειών από τις πυρκαγιές, την περίθαλψη των πληγέντων και τη λήψη μέτρων για τη φύλαξη των σπιτιών στις πληγείσες περιοχές, ενώ όπως έλεγαν κεντρικά κυβερνητικά στελέχη είναι άδικη και άστοχη η κριτική για καθυστερήσεις του κρατικού μηχανισμού.

Μεταξύ άλλων εγκρίθηκε, όπως ανακοίνωσε ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, η πίστωση ύψους 20 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Οικονομίας σε ειδικό λογαριασμό του υπουργείου Εσωτερικών για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών των δήμων που έχουν πληγεί αλλά και των πολιτών τους. Αποφασίστηκε επίσης η δημιουργία ειδικού λογαριασμού από το υπουργείο Οικονομικών, στον οποίο θα συμμετέχουν το Δημόσιο και ιδιώτες, καθώς υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον έμπρακτης αλληλεγγύης, τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό. Από τον λογαριασμό αυτόν θα χρηματοδοτηθούν τα έργα επισκευής και αποκατάστασης των υλικών ζημιών.

Ο Μητσοτάκης. Από την πρώτη στιγμή στην πληγείσα περιοχή βρέθηκε ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης που προέβη και σε μια ιδιαίτερα προσεκτική και χωρίς διάθεση αντιπαράθεσης ενωτική δήλωση.

«Η πατρίδα μας βιώνει μια ανείπωτη εθνική τραγωδία. Ο πόνος είναι μεγάλος. Οι εικόνες οικογενειών που έφυγαν από τη ζωή αγκαλιασμένες συγκλονίζουν τον καθέναν από εμάς. Θέλω να εκφράσω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στους συγγενείς των θυμάτων. Αυτή την ώρα όλοι μας πρέπει να σταθούμε δίπλα τους και να τους στηρίξουμε με κάθε τρόπο» τόνισε μεταξύ άλλων και αφού εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στους άνδρες και στις γυναίκες της Πυροσβεστικής υπογράμμισε ότι τώρα είναι η ώρα για ενότητα και αλληλεγγύη, συμπληρώνοντας, ας αναλογιστούμε μόνο σιωπηλά ότι κάτι πρέπει να αλλάξει και ότι πρέπει επιτέλους να περάσουμε από τα εύκολα λόγια στα δύσκολα έργα.

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης σημείωσε ότι ανήμερα την επέτειο για την αποκατάσταση της δημοκρατίας η διαπίστωση είναι θλιβερή: «Το ελληνικό κράτος αδυνατεί διαχρονικά να προστατεύσει αποτελεσματικά τις ζωές και τις περιουσίες των πολιτών του. Σήμερα, όμως, δεν είναι η στιγμή για απόδοση ευθυνών. Την ώρα που η χώρα πενθεί, δεν έχει νόημα καμία αντιπαράθεση».

Στη συνέχεια επισκέφθηκε το Δημαρχείο Ραφήνας – Πικερμίου, όπου συμμετείχε σε σύσκεψη με τον δήμαρχο, αυτοδιοικητικά στελέχη και βουλευτές της Περιφέρειας Αττικής, και στη συνάντησή του με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Γιάννη Πατούλη ζήτησε τη στήριξη των όμορων δήμων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνομίλησε με προσωπικό του Ερυθρού Σταυρού, πήγε στον Βουτζά όπου συναντήθηκε με το επιτελείο της Πυροσβεστικής και μετά μετέβη στο Σισμανόγλειο όπου συμμετείχε σε σύσκεψη με τη διοίκηση και τους γιατρούς.

Η Γεννηματά. Τη Ραφήνα επισκέφθηκε η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής και συναντήθηκε με τον δήμαρχο, τοπικούς φορείς και εθελοντές. Ενημερώθηκε για το πώς εξελίσσεται η κατάσταση, ποια είναι η σημερινή εικόνα, αλλά και για τα προβλήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Ενημέρωσε ότι δημιουργείται με πρωτοβουλία του κόμματος ένα κίνημα αλληλεγγύης και υποστήριξης όσων έχουν πληγεί, το οποίο θα παραμείνει ενεργό για όσο διάστημα χρειαστεί.

Ο Περισσός. Το ΚΚΕ, κλιμάκιο βουλευτών και στελεχών του οποίου επισκέφθηκε την περιοχή, απαιτεί από την κυβέρνηση να κινητοποιηθούν όλες οι απαραίτητες δυνάμεις του κρατικού μηχανισμού για να στηριχθούν οι κάτοικοι των περιοχών.