Μπορεί μια φυσική καταστροφή που φέρνει στο προσκήνιο τις αδυναμίες του κράτους με τον πιο δραματικό τρόπο να αποτελέσει την ευκαιρία για να αλλάξει το ύφος της πολιτικής αντιπαράθεσης; Ή έστω η δημόσια παρουσία ενός κόμματος που μετρά δεκαετίες στην πολιτική σκηνή της χώρας –και οι αντίπαλοί του χαρακτηρίζουν ως μέρος του παλαιού συστήματος; Αυτά τα ερωτήματα μοιάζει να είχε στο μυαλό του ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Δευτέρα το βράδυ. Εξού και πριν καν κηρύξει τριήμερο εθνικό πένθος ο Πρωθυπουργός, είχε αποφασίσει την προσέγγιση που θα υιοθετήσει η ΝΔ στην κριτική της με αφορμή τις φονικές πυρκαγιές στην Αττική.
Το μήνυμα που εστάλη σε όλα τα στελέχη ήταν πως οι κορόνες απαγορεύονται. Επιτρέπονται μόνο οι προτάσεις. Και οι νεοδημοκρατικές θα παρουσιαστούν αφού η κυβέρνηση απαντήσει «σαφώς» τα επτά ζητήματα που της έθεσε χθες η Πειραιώς μέσω της πορτ παρόλ της Μαρίας Σπυράκη.
Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες, τη Δευτέρα πιθανότατα ο ίδιος ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα ξαναθέσει τα επτά ερωτήματα και θα παρουσιάσει το σχέδιό του για όσα πρέπει να γίνουν από εδώ και πέρα. Οσοι παρακολουθούν στενά την αντιπολιτευτική δράση της ΝΔ, λοιπόν, περιγράφουν την προσέγγιση του κόμματος στη διαδικασία απόδοσης των ευθυνών με μια λέξη: θεσμική. Οι στενοί συνεργάτες, όμως, του γαλάζιου προέδρου επιμένουν πως «δεν είναι απλά θεσμική, είναι τεχνοκρατική».
Τόσο τεχνοκρατική που, όπως ήδη ανακοίνωσε ο Μητσοτάκης, η ΝΔ προτίθεται να προχωρήσει στη σύσταση μιας επιτροπής, η οποία θα απαρτίζεται αποκλειστικά από τεχνοκράτες –δεν θα συμμετέχει, δηλαδή, σε αυτήν κανένα κομματικό της στέλεχος –με επικεφαλής τον καθηγητή Κωνσταντίνο Συνολάκη. Και παρότι δεν θα υπάρχει γαλάζια συμμετοχή, οι προτάσεις στις οποίες θα καταλήξει θα ενταχθούν στον προγραμματικό λόγο της κεντροδεξιάς παράταξης.
Οπως αναφέρουν οι γνωρίζοντες τα νεοδημοκρατικά παρασκήνια, ο Μητσοτάκης δέχθηκε αρκετές εισηγήσεις για μια αντιπολιτευτική γραμμή με υψηλούς τόνους κατά της κυβέρνησης, τις οποίες, ως φάνηκε, απέρριψε.
ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΑ «ΓΙΑΤΙ;». Οι ερωτήσεις στις οποίες κατέληξε η κομματική σύσκεψη της Τετάρτης –και οι οποίες απευθύνθηκαν μόλις χθες στα κυβερνητικά στελέχη εξαιτίας του εθνικού πένθους –είναι οι εξής: «Γιατί, όπως ο ίδιος ο αρχηγός της Πυροσβεστικής παραδέχθηκε, δεν υπήρχαν πριν ξεσπάσει η φωτιά επαρκείς δυνάμεις στην περιοχή; Ολοι γνώριζαν ότι θα ήταν η πιο επικίνδυνη μέρα από την αρχή του καλοκαιριού για εκδήλωση πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική. Ο βαθμός επικινδυνότητας προσδιορίστηκε στο 4». «Γιατί δεν δόθηκε εντολή άμεσης εκκένωσης στο Μάτι όταν, όπως παραδέχεται πια η κυβέρνηση, χρόνος υπήρχε και όλοι μπορούσαν να προβλέψουν την κατεύθυνση της φωτιάς;». «Γιατί δεν λειτούργησε ο αριθμός 112 που δίνει τη δυνατότητα να λάβουν μήνυμα όλοι οι κάτοχοι κινητών τηλεφώνων που βρίσκονται σε περιοχή που κινδυνεύει;». «Γιατί η κυβέρνηση δεν αξιοποίησε τα ΜΜΕ για να προειδοποιήσει τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους;». «Με βάση ποιο σχέδιο εξελίχθηκε η διάσωση των ανθρώπων που έπεσαν στη θάλασσα;». «Με βάση ποιο σχέδιο και ποια εντολή, την ώρα της εξέλιξης της πυρκαγιάς, αποβιβάζονταν δεκάδες οχήματα στο λιμάνι της Ραφήνας και βάσει ποιας λογικής εκτρέπονταν τα αυτοκίνητα από τη Λεωφόρο Μαραθώνος προς το Μάτι;». «Πώς είναι δυνατόν όταν από τις 8.15 το βράδυ ήταν γνωστό το μέγεθος της καταστροφής, στις 12 τα μεσάνυχτα οι επιτελείς να διαβεβαιώνουν μπροστά στις κάμερες τον Πρωθυπουργό ότι το φαινόμενο είναι σε ύφεση, ενώ δεκάδες άνθρωποι είχαν ήδη χαθεί;».
Αν –κατά τη γαλάζια ανάλυση –απαντηθούν επαρκώς, ίσως εντοπιστούν τα λάθη που έγιναν τόσο στην πρόληψη όσο και στη διαχείριση της συγκεκριμένης πυρκαγιάς.
Την Πέμπτη έκανε αυτοψία στο Μάτι. Την Τρίτη βρέθηκε σε σύσκεψη στο δημαρχείο της Ραφήνας, ενώ έξω από το κτίριο συνομίλησε με εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού. Επειτα επισκέφθηκε το επιτελείο της Πυροσβεστικής που συντόνιζε την επιχείρηση κατάσβεσης της φωτιάς στον Βουτζά και μετά το Σισμανόγλειο. Την Τετάρτη πήγε στο ΕΚΑΒ και μετά στο Νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία. Το πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη την εβδομάδα που πέρασε ήταν –θα έλεγε κανείς –μια κατά γράμμα εφαρμογή όσων περιλαμβάνουν τα εγχειρίδια πολιτικής επικοινωνίας για τη διαχείριση μιας φυσικής καταστροφής. Με άλλα λόγια, βρέθηκε επιτόπου και μάλιστα σε πολλούς τόπους.
Από μια άποψη η εν λόγω στρατηγική είναι πάντα πιο εύκολη για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μιας και εκείνος δεν φέρει το βάρος της ευθύνης της διακυβέρνησης.
Ωστόσο, οφείλει να αναγνωρίσει κανείς στον γαλάζιο αρχηγό πως έκανε κι άλλες κινήσεις μέσα στην εβδομάδα. Λιγότερο «θορυβώδεις» και περισσότερο πιστές στο στίγμα της αντιπολιτευτικής στάσης της ΝΔ που δόθηκε από την πρώτη μητσοτακική δήλωση το πρωί της Τρίτης. Αυτής που έγραφε: «Σήμερα δεν είναι η στιγμή για απόδοση ευθυνών. Την ώρα που η χώρα πενθεί, δεν έχει νόημα καμία αντιπαράθεση. Τώρα είναι η ώρα για ενότητα και αλληλεγγύη».
Πρόταση για τα αεροπλάνα. Την Πέμπτη, για παράδειγμα, όπως ο ίδιος αποκάλυψε μέσω του προφίλ του στο Facebook, τηλεφώνησε στον Αλέξη Τσίπρα με μια πρόταση. Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση να ζητήσουν μαζί από το Ιδρυμα Νιάρχος να αναλάβει για την επόμενη πενταετία το κόστος της συντήρησης των εναέριων πυροσβεστικών μέσων της χώρα ή να συμβάλει στην απόκτηση όποιου άλλου μέσου κριθεί από τους ειδικούς απαραίτητο για την ενίσχυση της εναέριας πυρόσβεσης.
Επαφή με Γιούνκερ. Προηγουμένως, είχε γράψει επιστολή στον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ζητώντας του να εξετάσει τη δυνατότητα αυξημένης προκαταβολής από το Ταμείο Αλληλεγγύης και να εξαντλήσει κάθε περιθώριο για την οικονομική ενίσχυση της Ελλάδας από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία για την άμεση ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές. Σύμφωνα δε με συνεργάτες του, πριν υποβάλει το αίτημα, στο κόμμα είχαν κάνει έρευνα και είχαν δει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό αφού υπάρχουν δυο ανάλογα προηγούμενα, της Πορτογαλίας και της Ιταλίας.
Για την Πολιτική Προστασία. Η τρίτη και τελευταία πρωτοβουλία που πήρε προχθές ήταν να ζητήσει από τον «διεθνώς αναγνωρισμένο καθηγητή και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών» Κωνσταντίνο Συνολάκη, ο οποίος ειδικεύεται στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, να αναδιαμορφώσει το ελληνικό πλαίσιο Πολιτικής Προστασίας «ενισχύοντας τις προτάσεις της ΝΔ με τις γνώσεις και την πείρα της ομάδας συνεργατών που θα συγκροτήσει». Παράλληλα, από τις πρώτες στιγμές που έγινε κατανοητό το μέγεθος της καταστροφής ο Μητσοτάκης είχε ζητήσει από το επιτελείο του να ενημερώσει άπαντες τους ενδιαφερόμενους πως ματαιώνονται όλες οι κομματικές εκδηλώσεις της εβδομάδας καθώς και η προγραμματισμένη περιοδεία του σε Κάλυμνο και Κω. Αλλά και να θέσουν τον κομματικό μηχανισμό σε ετοιμότητα ώστε σε συνεργασία με το Συντονιστικό των πληγεισών περιοχών να λάβει μέρος σε δράσεις ανακούφισης των πυρόπληκτων. Οπως επισημαίνουν από την Πειραιώς, άλλωστε, «από το πρωί της Τρίτης ξεκίνησε από τις γραμματείες και τις τοπικές οργανώσεις της ΝΔ, τόσο της Αττικής όσο και πανελλαδικά, η συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης και φαρμάκων».
