Η ανείπωτη εθνική τραγωδία με την εκατόμβη νεκρών συμπατριωτών μας στην Ανατολική Αττική ήρθε τις μέρες της επετείου της αποκατάστασης της δημοκρατίας. Συναρμόζοντας με τρόπο τραγικό τα επιτεύγματα και τις αποτυχίες της Τρίτης ελληνικής Δημοκρατίας. Η χώρα αναγεννήθηκε και πέτυχε πολλά στη Μεταπολίτευση, αλλά απέτυχε σε άλλα. Πέτυχε την εδραίωση της δημοκρατίας και την ευρωπαϊκή της προοπτική, αλλά απέτυχε στη δημιουργία ικανής Δημόσιας Διοίκησης.
Η εδραίωση της δημοκρατίας, όμως, επισκίασε τις τραγικές αδυναμίες του κράτους. Που φάνηκαν ανάγλυφα στην πλήρη αδυναμία της τότε κυβέρνησης των συνταγματαρχών να κάνει το στοιχειώδες. Οχι να κάνει πόλεμο, αλλά να κάνει μια συντεταγμένη επιστράτευση. Το ξεχαρβάλωμα και η πλήρης αποδιοργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης από τη χούντα φάνηκε από το χάος και την απόλυτη κατάρρευση που επακολούθησε.
Στη Μεταπολίτευση η Δημόσια Διοίκηση γιγαντώθηκε με κομματικά και αναξιοκρατικά κριτήρια, χωρίς αξιολόγηση, ρόλους, διαδικασίες και επιχειρησιακά σχέδια. Μεταρρυθμιστικές προσπάθειες υπήρξαν αλλά ήταν αποσπασματικές και χωρίς συνέχεια. Οι σημερινοί αριστεροί κήνσορες του παλαιού πολιτικού συστήματος, όταν ήλθαν στην εξουσία, ξεχαρβάλωσαν και ό,τι καλό υπήρχε.
Στην εποχή της κλιματικής αλλαγής, ακραία φυσικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές έρχονται να δοκιμάσουν την επάρκεια κάθε κρατικού μηχανισμού. Η εξέλιξη της τεχνολογίας, όμως, και η άμεση διάδοση της πληροφορίας δίνουν δυνατότητες πρόβλεψης και πρόληψης. Και αυτό είναι και το έργο και η ευθύνη της Πολιτικής Προστασίας. Να προβλέπει την εξέλιξη των φυσικών φαινομένων και να κινητοποιεί έγκαιρα τον κρατικό μηχανισμό. Ο χρόνος κινητοποίησης είναι το πιο κρίσιμο στοιχείο για την αντιμετώπιση μιας φυσικής καταστροφής και μάλιστα μιας πυρκαγιάς. Ιδιαίτερα στην ελληνική πραγματικότητα όπου έχουμε τη συνύπαρξη κατοικημένων και δασικών περιοχών. Που απαιτούν, πέρα από τον κλασικό σχεδιασμό πυρόσβεσης, έμφαση στην πρόληψη και στα οργανωμένα σχέδια εκκένωσης.
Η τραγωδία της Ανατολικής Αττικής, όπως και προηγούμενες φυσικές καταστροφές, έφερε στην επιφάνεια όλες τις αδυναμίες της κρατικής μηχανής. Οι άνεμοι των 10 και 11 μποφόρ ήταν ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο, αλλά γνωστό στην Πολιτική Προστασία από τις προβλέψεις της ΕΜΥ. Και επειδή τα φαινόμενα θα εκδηλώνονταν στην πυκνοκατοικημένη περιοχή της Αττικής, ο κρατικός μηχανισμός έπρεπε να είναι σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα. Τίποτα δεν λειτούργησε. Ο κρατικός μηχανισμός έκανε λάθος εκτιμήσεις, έδειξε αργά αντανακλαστικά και παντελή έλλειψη συντονισμού σε όλα τα επίπεδα. Η κατάσταση ξέφυγε από τον έλεγχο και οι πολίτες κάηκαν αβοήθητοι.
Η πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης είναι δεδομένη. Ιδιαίτερα μιας κυβέρνησης που θεωρούσε ότι τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα λύνονται με την καταγγελία και τη δαιμονοποίηση του αντιπάλου. Αυτό, όμως, που κυρίως οφείλουμε στη μνήμη των αδικοχαμένων συνανθρώπων μας δεν είναι η απόδοση ευθύνης ούτε τα ευεργετικά μέτρα. Είναι κάτι πολύ περισσότερο. Είναι η δημιουργία ενός κράτους που μας αξίζει. Κι αυτό δεν μπορεί να το κάνει η σημερινή κυβέρνηση που καταρρέει κλείνοντας τον κύκλο της Μεταπολίτευσης. Αυτή η μεγάλη ευθύνη πέφτει στην επόμενη κυβέρνηση.
Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είναι καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής, πρώην υπουργός
Τελευταία Νέα