Τα μαύρα σύννεφα πυκνώνουν πάνω από το Μέγαρο Μαξίμου στη σκιά της μεγάλης εθνικής τραγωδίας. Το κλίμα γίνεται όλο και πιο βαρύ για την κυβέρνηση, πέντε ημέρες μετά τη φονική πυρκαγιά δεν έχει παραιτηθεί κανείς, ενώ δεν έχει ειπωθεί ούτε μια απλή συγγνώμη. Την ίδια στιγμή το πλαίσιο στο οποίο κινείται από προχθες ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είναι στη λογική τού «ναι μεν, αλλά» όπως φάνηκε με την ομιλία του στο Υπουργικό Συμβούλιο το απόγευμα της Παρασκευής, σύμφωνα με κεντρικά στελέχη της αντιπολίτευσης.
Αν και ο Τσίπρας δήλωσε ότι αναλαμβάνει ακέραια την πολιτική ευθύνη, εντούτοις η κίνησή του αυτή δεν φάνηκε να συνοδεύεται και από ανάλογες πράξεις, υποστηρίζει σύσσωμη η αντιπολίτευση, δεν ειπώθηκε καθαρά ούτε μία συγγνώμη, αν και κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν ότι μιλώντας για αυτοκριτική το έπραξε.
Παράλληλα ο Πρωθυπουργός και με βάση τα όσα είπε χθες στο Μέγαρο Μαξίμου όπου συνεδρίασε το Υπουργικό Συμβούλιο κινείται στη γραμμή περί εμπρησμού, άγνωστο ακόμα από ποιους και με ποιο σκοπό, ενώ κατηγορούνται ευθέως οι προηγούμενες κυβερνήσεις για την αυθαίρετη δόμηση.
Επί της ουσίας, η κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να ελιχθεί επικοινωνιακά και πολιτικά, αναδεικνύει τη θεωρία του εμπρησμού –αξιοποιεί στοιχεία από δορυφόρους ξένων χωρών -, εστιάζει στους θυελλώδεις ανέμους (σ.σ. προσομοιάζει με τις αναφορές περί «στρατηγού ανέμου» το 2007) και προτάσσει τις διαχρονικές ευθύνες των προηγούμενων κυβερνήσεων για την αυθαίρετη δόμηση.
Σενάρια ανασχηματισμού
Με λογική Πόντιου Πιλάτου η κυβέρνηση θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα, και το ερώτημα πλέον που τίθεται και εντός του Υπουργικού Συμβουλίου και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είναι ποιο το πολιτικό κόστος που θα πληρώσει. Αρκετοί υπουργοί διερωτώνται εάν και σε ποιο βαθμό θα επιδράσει η συγκεκριμένη τραγωδία στους πολιτικούς σχεδιασμούς Τσίπρα και εάν θα φέρει πιο κοντά ή θα απομακρύνει το σενάριο των πρόωρων εκλογών.
Εκτός όμως από τη συζήτηση για τις εκλογές, μετά το χθεσινό υπουργικό συμβούλιο άρχισαν να κυκλοφορούν και τα σενάρια για ανασχηματισμό και μάλιστα τις επόμενες 48-72 ώρες σε μια προσπάθεια να αλλάξει και άλλο, όσο αυτό είναι εφικτό, το κλίμα για την κυβέρνηση. Εξάλλου ο ανασχηματισμός είχε τοποθετηθεί λίγο πριν τον Δεκαπενταύγουστο και η τραγωδία ενδέχεται να τον φέρει πιο κοντά.
Ο «αόρατος» Τσίπρας
Παρά το γεγονός ότι έγιναν αρκετές συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου για την επόμενη μέρα της τραγωδίας και προχθες συνεδρίασε και το Υπουργικό Συμβούλιο, ο Πρωθυπουργός εγκαλείται από δυνάμεις της αντιπολίτευσης ότι έμεινε έως χθες στον απόλυτα προστατευόμενο χώρο του Μαξίμου. Στο πλαίσιο αυτό υποστηρίζουν ότι δεν είχε το πολιτικό θάρρος να επισκεφθεί την πληγείσα περιοχή, έστω και για επικοινωνιακούς λόγους. Η πρωθυπουργική επιλογή (σ.σ. για «αόρατο Τσίπρα» έκανε λόγο χθες το Reuters) εγείρει και ειρωνικά ερωτήματα από πολιτικούς αντιπάλους της κυβέρνησης που τονίζουν μεταξύ άλλων: «Πόσο απέχει το Μέγαρο Μαξίμου από τα πύρινα μέτωπα των τελευταίων ημερών;».
Το πρακτορείο Reuters προχθες έκανε λόγο ουσιαστικά για άφαντο Πρωθυπουργό. «Καμία συγγνώμη και καμία παραίτηση» σημειώνει κάνοντας αναφορά στη στάση του: «Ο Τσίπρας δεν έχει εμφανιστεί δημοσίως από την Τρίτη, οπότε και κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος για τα θύματα, ενώ ένα Υπουργικό Συμβούλιο έχει προγραμματιστεί για το απόγευμα της Παρασκευής» έγραφε ο συντάκτης.
Ο Αλέξης Τσίπρας στο Υπουργικό κάλεσε τους υπουργούς να αναλάβουν και αυτοί την πολιτική ευθύνη, όσο βαρύ κι αν είναι αυτό, και είπε: «Δεν είμαστε εδώ για να διαιωνίζουμε την όποια εξουσία μας έδωσε ο λαός, διαιωνίζοντας τα λάθη και τις συμπεριφορές των προηγουμένων».
Η αναφορά ερμηνεύτηκε από ορισμένους κύκλους ως σήμα για ενδεχόμενο εκλογικό σχεδιασμό, εντούτοις αυτό δεν προκύπτει από τις συζητήσεις στα ενδότερα της κυβέρνησης. Και αυτό διότι σε άλλο σημείο ο Τσίπρας είπε ότι δεν έχουμε σκοπό να αποδράσουμε, μίλησε για την ανάγκη αυτοκριτικής, έδειξε με έμμεσο τρόπο σε ύστερο χρόνο την απόδοση ευθυνών και προανήγγειλε την κατάρτιση ενός εθνικού σχεδίου για να αντιμετωπιστούν οι οικιστικές στρεβλώσεις δεκαετιών.
Στο παρασκήνιο το ένα κυβερνητικό στέλεχος επιρρίπτει ευθύνες στο άλλο και τα μηνύματα από την περιφέρεια που καταφθάνουν είναι ανησυχητικά. Δειλά δειλά ορισμένοι βουλευτές σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, αλλά και ελάχιστοι υπουργοί, κάνουν λόγο για λάθη στον συντονισμό και στη διαχείριση της κρίσης, αν και τονίζουν ότι στο πεδίο της επούλωσης των πληγών η κυβέρνηση κινήθηκε γρήγορα και αποτελεσματικά.
Οι εσωκομματικές φωνές
Βέβαια οι φωνές κριτικής από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ δεν αγγίζουν τον Πρωθυπουργό, ο οποίος όταν ήταν στην αντιπολίτευση εμφανιζόταν λάβρος κατά των τότε κυβερνήσεων. Η στάση του τότε με το σήμερα είναι τελείως διαφορετική, ενώ πολλοί ενθυμούνται το 2007 με τις μεγάλες πυρκαγιές στην Ηλεία. Τότε ο ΣΥΡΙΖΑ καταδίκαζε τις «ασύμμετρες απειλές» στη θεωρία των οποίων επένδυσε ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, ενώ πριν λίγες ημέρες ο Τσίπρας μιλούσε για «ασύμμετρο φαινόμενο».
Ο Πρωθυπουργός χθες μίλησε για εμπρησμούς, δεν χρησιμοποίησε τον όρο «ασύμμετρο φαινόμενο», είπε ότι δεν θα μπει η κυβέρνηση σε παιχνίδι σεναρίων και δεν θα κρυφτεί πίσω από θεωρίες συνωμοσίας, όπως γινόταν παλαιότερα, αλλά σε άλλο σημείο έκανε συγκεκριμένη αναφορά. «Εχουμε ιστορική ευθύνη, να μην επιτρέψουμε σε κανέναν, σε όποιο σκοτεινό κέντρο και εάν αναφέρεται, να ανακόψει την πορεία μας και να μας απομακρύνει από τον στόχο» τόνισε
Οσο και αν δεν το λένε οι κυβερνώντες, δεν κρύβουν την ανησυχία τους καθώς φοβούνται μήπως μια άλλη πυρκαγιά κάψει τελείως τον όποιο πολιτικό τους σχεδιασμό, αν και η εθνική τραγωδία στο Μάτι αλλάζει άρδην τις πρωθυπουργικές κινήσεις.
Μέχρι στιγμής, όσο και αν ακούγεται έντονα το αίτημα για παραιτήσεις και εκλογές, εντούτοις ο Πρωθυπουργός δεν δείχνει, όπως προκύπτει από τις εσωτερικές συζητήσεις στο Μέγαρο Μαξίμου, να επιλέγει ως λύση να στηθούν πρόωρα κάλπες. Βέβαια, αυτό που ανησυχεί πολλούς είναι ότι η προσπάθεια που άρχισε να καταβάλλει η κυβέρνηση για να αλλάξει το κλίμα με επίκεντρο και την 20ή Αυγούστου, ημέρα τέλους του τρίτου Μνημονίου, δέχτηκε καίριο πλήγμα. «Ουσιαστικά, η τραγωδία επισκιάζει τα πάντα» έλεγε στα «ΝΕΑ» μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου και έθετε το ερώτημα όπως και άλλοι συνάδελφοί του εάν θα κάψει πλήρως τα πολιτικά σχέδια για τις επόμενες κινήσεις του Πρωθυπουργού που αναμένει συνεχές σφυροκόπημα.