Αναζήτηση
Μετά από τέσσερις ημέρες και ενώ η λίστα με τους νεκρούς έφθασε τους 87 ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανέλαβε ενώπιον των μελών του υπουργικού συμβουλίου την πολιτική ευθύνη της τραγωδίας στην Ανατολική Αττική.
Όπως ο ίδιος είπε αναλαμβάνει ακέραια την πολιτική ευθύνηκαλώντας ταυτόχρονα του υπουργούς να αναλάβουν και εκείνοι την ευθύνη.
«Όπως δεν επιχειρήσαμε να αποδράσουμε από τις ευθύνες, όταν αντιμετωπίσαμε το φάσμα μιας τεράστιας οικονομικής, εθνικής, και ανθρωπιστικής καταστροφής, για την οποία άλλοι ήταν υπεύθυνοι, δε θα το κάνουμε και τώρα», είπε χαρακτηριστικά.
Οι τραγωδίες γίνονται συχνά αφορμή για να έρθουν στην επιφάνεια προβλήματα, καταστάσεις και ολιγωρίες, που σε ομαλές συνθήκες κρύβονται από τον δημόσιο διάλογο. Σήμερα, κατανοούμε όλοι με οδυνηρό τρόπο ότι κυβερνάμε μια χώρα που επί χρόνια κυριάρχησαν οι στρεβλώσεις.
Κατήγγειλε αόριστα «προσπάθειες εκμετάλλευσης της τραγωδίας» και ακολούθησε τη αφήγημα που έχει χαράξει εδώ και ημέρες, απέδωσε την πολύνεκρη τραγωδία από τη φωτιά στις οικιστικές συνθήκες στο Μάτι.
Επεσήμανε ότι «οι αποκεφαλισμοί την ώρα της μάχης δεν αποτελούν πράξη πολιτικής γενναιότητας αλλά πολιτικής δειλίας, πολύ περισσότερο η εύκολη καταδίκη και οι αποκεφαλισμοί πυροσβεστών, αστυνομικών, λιμενικών και στρατιωτικών και της ηγεσίας τους που έδωσαν και δίνουν τη μάχη του με ηρωισμό».
Ας μην πυροβολούν οι πολέμαρχοι του καναπέ εκείνους που έδωσαν τη μάχη και έσωσαν τους συνανθρώπους μας
Ας πυροβολούν εμάς, εδώ είμαστε
Αφού η μάχη αυτή τελειώσει αφού και η τελευταία εστία κινδύνου εκλείψει θα υπάρχει η πιθανή απόδοση ευθυνών.
Ούτε μια ξεκάθαρη συγγνώμη
Κάτω από την κατακραυγή της κοινωνίας για τις σαφείς ευθύνες που αυτοδίκαια έχουν οι κυβερνώντες σε τέτοιες καταστροφές και σε μαζικούς θανάτους συνανθρώπων μας, ο πρωθυπουργός είπε επί της ουσίας… μισή συγγνώμη. Και δεν είναι τυχαίο ότι το έκτακτο υπουργικό συμβούλιο έγινε λίγες ώρες μετά τη συνέντευξη – παρωδία των κ. Τόσκα και Τζανακόπουλου που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων.
Προφανώς και δεν μπόρεσε να σηκώσει το βάρος αυτής της λέξης σε ζωντανή μετάδοση από το υπουργικό συμβούλιο. Όμως, θέλοντας να δείξει ότι από «εξαφανισμένος» επί τετραήμερο, είναι ξανά ηγέτης που δεν φοβάται να αποδώσει ευθύνες και στον εαυτό του, έκανε ένα βήμα παραπάνω.
Ωστόσο, ακόμη και η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης, με τον τρόπο που έγινε και με τα όσα ειπώθηκαν από την πλευρά του πρωθυπουργού, δείχνουν ότι η κυβέρνηση είναι «καμένη». Είναι μια κυβέρνηση όπου η τραγωδία με τους 87 νεκρούς, την έχει κλονίσει, την έχει αποσταθεροποιήσει.
Ηδη έχουν αρχίσει πολλοί να αναρωτιούνται: «Τι σημαίνει ανάληψη πολιτικής ευθύνης; Εχει κανένα ουσιαστικό νόημα για τους πληγέντες;» Και ήδη πολλοί έχουν αρχίσει να θυμίζουν ότι το 2009 και ο Κώστας Καραμανλής είχε αναλάβει την πολιτική ευθύνη για το σκάνδαλο του Βατοπεδίου. Η κατάληξη είναι γνωστή…
To αφήγημα της οικονομίας
Για να ξεφύγει από τη σκληρή, και μαύρη από τους καπνούς του Ματιού πραγματικότητα, ο Αλέξης Τσίπρας κατέφυγε στο αφήγημα της «επιτυχίας στην οικονομία», της εξόδου από την κρίση. Την ώρα που δεκάδες άνθρωποι αγνοούνται και η καταστροφή είναι απερίγραπτη, ο πρωθυπουργός επέλεξε να αναλώσει μεγάλο μέρος της ομιλίας τους στις «επιδόσεις» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στο οικονομικό επίπεδο, δείγμα της προσπάθειας διαφυγής από την πραγματικότητα αλλά και της επιχείρησης αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης με ένα «φθηνό» κόλπο. Το κόλπο που λέει ότι «τώρα που βγαίνουμε από τα μνημόνια που άλλοι μας έβαλαν, θα μπορέσουμε να φτιάξουμε το κράτος, να επιβάλλουμε πολεοδομική πειθαρχία, να ενισχύσουμε την πυροσβεστική κ.λπ.».
Ο πρωθυπουργός έπαιξε κι ένα ακόμη χαρτί, πολυχρησιμοποιημένο πάντως τον τελευταίο καιρό. Αυτό της θεωρίας συνωμοσίας για να αποσταθεροποιηθεί η κυβέρνηση. Αφού επανέλαβε το σενάριο του εμπρησμού με «ενδείξεις», όπως ο ίδιος είπε. «Αν στόχος των δραστών είναι να πλήξουν την κοινωνική συνοχή, να δημιουργήσουν αίσθημα ανασφάλειας στους πολίτες, τότε ίσως ξαναπροσπαθήσουν» υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας, καλώντας σε εγρήγορση κρατικού μηχανισμού και εθελοντών καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Οι αόρατοι αποσταθεροποιητές
Είναι η εμφανής η προσπάθεια της κυβέρνησης και προσωπικά του πρωθυπουργού να αποσείσει τις ευθύνες του και ταυτόχρονα να δημιουργήσει ο ίδιος ένα αίσθημα ανασφάλειας ώστε να συσπειρωθούν οι πολίτες, να ξεχάσουν τα εγκληματικά λάθη και να βρίσκονται σε εγρήγορση για τους «αόρατους αποσταθεροποιητές» της κυβέρνησης.
Και η αλήθεια είναι ότι η χρησιμοποίηση των θεωριών συνωμοσίας για να πέσει μια κυβέρνηση, γίνεται σε όλες τις χώρες. Είναι η εύκολη διέξοδος την ώρα που μια κυβέρνηση βρίσκεται στριμωγμένη στα σχοινιά και την σφυροκοπά όχι ο αντίπαλος αλλά η ίδια η κοινωνία που εξαπάτησε.
Ένα ακόμη στοιχείο της ομιλίας είναι οι υποσχέσεις, αόριστες και αδιάφορες. Όπως αυτή για την κατάθεση ενός εθνικού οικιστικού σχεδίου με το οποίο θα αντιμετωπιστούν οι στρεβλώσεις του παρελθόντος.
Πρόκειται ξανά για ένα ακόμη τρικ διαφυγής, όπως το εθνικό σχέδιο ανάπτυξης που εκπονήθηκε προ μηνών αλλά έχει εξαφανιστεί σε κάποια συρτάρια, αφού πρώτα «έπαιξε» επικοινωνιακά, αλλά όχι ουσιαστικά.
Την ώρα που το Μάτι, ένας οικισμός λίγα χιλιόμετρα από την Αθήνα, είναι ισοπεδωμένος, ο κ. Τσίπρας προτείνει τη δημιουργία επιτροπών, σχεδίων, ειδικών που θα καταθέσουν προτάσεις… Και ο χρόνος φυσικά θα περνά χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Οχι παραιτήσεις
Για τις παραιτήσεις και τους αποκεφαλισμούς υπουργών ή στελεχών, παρέπεμψε στο μέλλον λέγοντας ότι «ι αποκεφαλισμοί την ώρα της μάχης, που είχαν γίνει κανόνας σε προηγούμενες τραγωδίες, δεν αποτελούν πράξη πολιτικής γενναιότητας». Ξεκαθάρισε ότι δεν θα προχωρήσει τώρα σε απομακρύνσεις των εμπλεκόμενων αρμοδίων υπουργών, όπως ο Νίκος Τόσκας.
Ακόμη και αυτή η τοποθέτηση, όπως και η άρνησή του να ζητήσει μια ξεκάθαρη συγγνώμη από τους πληγέντες, είναι
δείγμα της γραμμής άμυνας που έχει χαραχτεί. Δηλαδή να υπερασπιστεί το έργο της κυβέρνησής του, να ρίξει το φταίξιμο συλλογικά στους προηγούμενους, στους πολίτες που αυθαιρετούν, στους εμπρηστές, σε όσους έχουν σχέδιο αποσταθεροποίησης και ταυτόχρονα σε εκείνους που… του ασκούν κριτική. «Ας μην πυροβολούν οι πολέμαρχοι του καναπέ, εκείνους που έσωσαν χιλιάδες. Τους πυροσβέστες που έσπευσαν ηρωικά στον υπέρ πάντων αγώνα. Τους αστυνομικούς, που αν δεν βρίσκονταν στο πεδίο της μάχης, θα θρηνούσαμε περισσότερους. Τους λιμενικούς, που γλίτωσαν εκατοντάδες στη θάλασσα», είπε ο πρωθυπουργός.
Δεν είπε, ωστόσο, ούτε μια κουβέντα για λάθη που έγιναν και τα οποία μπορεί να ήταν καθοριστικά. Μόνο σε μια αποστροφή της ομιλίας του έκανε και πάλι… μισή αυτοκριτική: Με διακατέχουν ανάμεικτα συναισθήματα. Πόνος, συντριβή για τις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν, αλλά και αγωνία. Αγωνία, αν πράξαμε σωστά σε όσα έπρεπε να πράξουμε. Αν αντιδράσαμε σωστά τις κρίσιμες ώρες, αν μπορούσαμε να κάνουμε παραπάνω, να σώσουμε έστω και μια ψυχή από αυτές που έφυγαν».
Αν θα μπορούσε να συνοψίσει κανείς την παρουσία του «εξαφανισμένου» επί τέσσερις ημέρες πρωθυπουργού είναι ότι προσπάθησε να δείξει ότι η κυβέρνηση είναι εδώ και δεν έχει εγκαταλείψει την κοινωνία. Ωστόσο, δεν είπε τίποτε ουσιαστικό και κυρίως δεν είπε τη μαγική λέξη που θα απάλυνε κάπως τον πόνο εκατοντάδων αλλά που θα δημιουργούσε υποχρεώσεις: Τη λέξη «συγγνώμη».
Ούτε τόλμησε αυτό που ζητά έτσι κι αλλιώς το περί δικαίου αίσθημα: Παραιτήσεις ώστε να αποδείξουν ότι υπάρχει ευθιξία κι ότι δεν είναι γαντζωμένοι στις καρέκλες.
