Η ώρα της απόδοσης ευθυνών για την τραγωδία στο Μάτι έφτασε. Όχι μόνο των πολιτικών ευθυνών, τις οποίες ανέλαβε ο πρωθυπουργός την Παρασκευή, αλλά και των ποινικών. Η εισαγγελία έχει ξεκινήσει ήδη τις έρευνες, έχουν ληφθεί καταθέσεις και από τον αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος και από άλλους, κι ελπίζουν όλοι ότι ένα τέτοιο μαζικό έγκλημα θα διαλευκανθεί. Αν υπάρχουν υπαίτιοι για την έκταση που πήρε η πυρκαγιά, τι λάθη έγιναν και ποιοι πρέπει να πληρώσουν.
Οσο κι αν ο κύριος Τόσκας με τον κύριο Τζανακόπουλο δεν μπορούν να βρουν λάθη ή παραλείψεις και οι αρχηγοί της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας είναι περήφανοι για το έργο τους, η πραγματικότητα είναι σκληρή.
Και αποδίδεται όχι μόνο από κατοίκους της περιοχής που κάνουν συνεχείς καταγγελίες. Αυτοί θα μπορούσαν να είναι υποκειμενικοί μιας και αναζητούν απαντήσεις γιατί είναι χαροκαμένοι ή γιατί έχουν χάσει τα πάντα.
Μιλούν, όμως, εμπειρογνώμονες, πυροσβέστες, άνθρωποι που έχουν ζήσει στο πεδίο της μάχης ανάλογα περιστατικά, καθηγητές που γνωρίζουν καλά το αντικείμενο της φωτιάς.
Είναι τουλάχιστον κυνικό και προκλητικό να ρίχνει η κυβέρνηση τις ευθύνες στις διαχρονικές καταστροφές του περιβάλλοντος, στην άναρχη δόμηση, στους ανεύθυνους πολίτες ή στον στρατηγό άνεμο.
Το κρίσιμο ζήτημα, κι αυτό που θα πρέπει να ερευνήσουν ταχύτατα οι ανακριτές είναι τα λάθη που έγιναν από την ώρα που ξέσπασε η πυρκαγιά στην περιοχή του Νταού Πεντέλης μέχρι που έφτασε στο Μάτι. Αλλά και στη συνέχεια, το χάος που επικράτησε, το αλαλούμ μεταξύ τω αρχών, τι τελικά οδήγησε στους 88 νεκρούς και τους πιθανότατα δεκάδες αγνοούμενους.
Τα ερωτήματα που θέτουν και οι ειδικοί είναι:
1. Ποια τελικά είναι η αιτία που ξέσπασε η φωτιά; Η κυβέρνηση μιλά για ενδείξεις, ο πρωθυπουργός και ο κ. Τόσκας πήραν πάνω τους το σενάριο του εμπρησμού, όμως, δεν υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις. Μάλιστα υπάρχουν πληροφορίες για την παρουσία ενός κάτοικοι στο Νταού Πεντέλης ο οποίος προσπάθησε να κάψει ξερόχορτα το απόγευμα της Δευτέρας και με τόσο υψηλές θερμοκρασίες. Εικάζεται ότι έχουν βρεθεί σωροί από χόρτα που προσπάθησε μάλιστα στη συνέχεια να καλύψει ο συγκεκριμένος κάτοικος ο οποίος είναι γνωστός στις αρχές. Αν αυτό αποδειχθεί τότε καταρρέει το σενάριο της κυβέρνησης περί εμπρησμού, αν και αυτό λίγη σημασία έχει έπειτα από τέτοια τραγωδία.
2. Τι ακριβώς έγινε στη Λεωφόρο Μαραθώνος; Πώς χάθηκε η μάχη; Γιατί η Πυροσβεστική δεν επιχείρησε με κάθε τρόπο ώστε να μην περάσει η φωτιά τον δρόμο; Είναι ευχαριστημένοι από τον τρόπο δράσης από τις 5 το απόγευμα της Δευτέρας και μετά; Λένε οι ειδικοί: «Εάν είχε κρατηθεί η φωτιά στην Νταού Πεντέλης, δεν θα είχαμε θρηνήσει θύματα. Ο λόγος που έγινε αυτό, ήταν η κακή εκτίμηση του αξιωματικού, ο οποίος βρισκόταν στην Νταού Πεντέλης και δεν έκανε την κλήση να έρθουν εναέρια μέσα Καναντέρ. Θέλω να είμαι ειλικρινής. Το χρονικό διάστημα δεν το έχουμε υπολογίσει, όμως αυτό που παίζει μεγάλο ρόλο, είναι η εκτίμηση ότι για όσο διάστημα η φωτιά ήταν στη χαράδρα, μπορούσε άνετα να καλυφθεί, εάν μπορούσαν με το Καναντέρ να κάνουν ρίψεις.
Οι ρίψεις με το Καναντέρ δεν έγιναν και εστάλη ελικόπτερο. Για να αποδειχθεί ότι δεν μπορούσαν λόγω ανέμων να επιχειρήσουν τα Καναντέρ, θα πρέπει να μας δώσουν τα στοιχεία που το αποδεικνύουν. Μέλη εθελοντικών ομάδων διάσωσης λένε: «Όταν ξεκίνησε η φωτιά στην Καλλιτεχνούπολη τηλεφωνήσαμε αμέσως στους αρμόδιους φορείς, τους οποίους δεν θα ήθελα να ονομάσω και μας είπαν κατά λέξη «μην πάτε, δεν χρειάζεται να πάτε στην Καλλιτεχνούπολη και στον Νέο Βουτζά. Το πρόβλημα δεν είναι μεγάλο. Τα άτομα αυτά δεν ήταν από την Πυροσβεστική». Και συνεχίζουν: «Όταν βλέπαμε πως εξελισσόταν η κατάσταση αποφασίσαμε να παρακάμψουμε την οδηγία που μας είχαν δώσει και πήγαμε με τα αυτοκίνητά μας περίπου 40 άτομα. Όταν έχεις 9 μποφόρ η φωτιά τρέχει με απίστευτη ταχύτητα. Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός για να καταλάβεις ότι το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό».
3. Τι ακριβώς συνέβη με τη διακοπή κυκλοφορίας στη Λ. Μαραθώνος; Η κυβέρνηση και η Αστυνομία λένε ότι αν δεν το έκαναν αυτό θα είχαμε πιο πολλούς νεκρούς κι ότι ο δρόμος μπλοκαρίστηκε συνολικά για 10 μόνο λεπτά. Οι επίσημες καταγγελίες κατοίκων κάνουν λόγο για τραγικό λάθος που κόστισε τη ζωή σε δεκάδες συμπολίτες μας. Λένε ότι η Αστυνομία έκανε εκτροπή κυκλοφορίας προς το Μάτι εγκλωβίζοντας χιλιάδες κατοίκους αλλά και εποχούμενους που δεν ήξεραν τους δρόμους με αποτέλεσμα να συμβεί το μποτιλιάρισμα στους στενούς δρόμους. Αν συμβαίνει αυτό τότε πρόκειται περί εγκληματικής ενέργειας.
Η εκκένωση
4. Υπάρχει σχέδιο εκκένωσης, ειδοποίησης των κατοίκων, έκτακτες εντολές και υπηρεσίες που θα τις εκτελούν σε μια τέτοια κρίσιμη στιγμή; Απ’ ότι αποδεικνύεται δεν υπήρχε απολύτως τίποτε και τα σχέδια της Πολιτικής Προστασίας έμειναν στα χαρτιά. Οι κάτοικοι έφυγαν σε έξαλλη κατάσταση από τα σπίτια τους και χάθηκαν στους δρόμους της φωτιάς. «Το επιχείρημα ότι δεν υπήρχε χρόνος για εκκένωση, δεν ισχύει. Τη φωτιά εμείς από τον σταθμό, τη βλέπαμε να ανεβαίνει το βουνό, να κατεβαίνει το βουνό, να κατεβαίνει το ένα διάσελο, να κατεβαίνει το δεύτερο διάσελο, να έρχεται στο τρίτο. Υπήρχε τεράστιος χρόνος να γίνει η διάσωση και όχι η δικαιολογία ότι δεν υπήρχε χρόνος». Αυτό λέει ο επικεφαλής του κλιμακίου εθελοντών δασοπυρόσβεσης Νέας Μάκρης, κ. Δαμιανόγλου τονίζοντας ότι δεν εφαρμόστηκε ποτέ το σχέδιο Ξενοκράτης για την εκκένωση των περιοχών, ενώ η αστυνομία έκανε επίσης λάθος εκτίμηση, στέλνοντας τον κόσμο μέσα από το Μάτι, με δραματικές συνέπειες.Φωνάζαμε εμείς στον δρόμο στους γείτονες, προκειμένου να εγκαταλείψουν την ώρα της φωτιάς. Δεν υπήρξε μικροφονική ή κάποιο αυτοκίνητο να περάσει «κάνουμε εγκατάλειψη της περιοχής, εγκαταλείψτε τα σπίτια σας». Τουλάχιστον να είναι ενήμεροι οι κάτοικοι. Ένα δεύτερο κομμάτι που προβλέπεται στον Ξενοκράτη, είναι ότι ορίζονται οι δρόμοι βάσει των οποίων θα γίνει η λειτουργία, η χρησιμοποίησή τους την ώρα της εγκατάλειψης. Ούτε αυτό υπήρχε, άρα εγκλωβίστηκε ο κόσμος από λάθος χειρισμό της τροχαίας, η οποία θεωρώ ότι αφού δεν γνώριζε κάτι διαφορετικό, τους έστειλε μέσα από το Μάτι, με αποτέλεσμα να γίνει όλο αυτό το κομφούζιο.
Ο πρόεδρος των Πυροσβεστών Δημήτρης Σταθόπουλος πως η Πυροσβεστική εισηγήθηκε την εκκένωση των περιοχών στο Μάτι την ώρα της καταστροφής.
Ο κ. Σταθόπουλος είπε πως υπάρχουν όλα τα στοιχεία ότι οι υπηρεσιακοί αξιωματικοί που ήταν παρόντες είχαν εισηγηθεί την εκκένωση. Πρόκειται για τους καλύτερους αξιωματικούς που έχει αυτή τη στιγμή στο Σώμα. Τους ξέρουμε, του εμπιστευόμαστε πλήρως», σχολίασε ο κ. Σταθόπουλος ερωτηθείς σχετικά. Ο καθηγητής Κ. Συνολάκης αναφέρει: Πρέπει να υπάρχουν σχέδια εκκένωσης και οδοί διαφυγής σε κάθε ελληνικό Δήμο. Έχεις χάρτες για τις εκκενώσεις των περιοχών. Το γεγονός είναι ένα: Δεν υπάρχουν σχέδια εκκένωσης.
Σήμερα στην ΕΡΤ ο Τόσκας είπε ότι ήταν αδύνατη η εκκένωση 15-20 χιλιάδων κατοίκων από το Μάτι, αλλά δεν είπε κουβέντα για το αν υπήρχε και αν υπάρχει σχέδιο. Επίσης, επιχείρησε να οικειοποιηθεί την επιτυχή εκκένωση 1.200 και πλέον παιδιών από τις κατασκηνώσεις, που όμως, έκανε ο δήμος Αθηναίων με δικό του σχέδιο.