Αναζήτηση
Ανδρέας Καβαφάκης
Το εκρηκτικό κλίμα του Εθνικού Διχασμού θα σκιάζει την Ελλάδα και μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το 1920. Θα επεκταθεί και στο πολεμικό μέτωπο της Μικράς Ασίας.
Μέσα σε αυτό το κλίμα οργανώνονται απόπειρα δολοφονίας του ήρωα των Βαλκανικών Πολέμων ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη και η δολοφονία του δημοσιογράφου Ανδρέα Καβαφάκη.
Ο Καβαφάκης, καταγόμενος από το Αϊδίνι, είχε ιδιαίτερη ευαισθησία στα συμβαίνοντα στη Μικρά Ασία. Την ημέρα που επέστρεφε ο Γούναρης από την πεντάμηνη περιοδεία στο Λονδίνο και το Παρίσι, είχε δημοσιεύσει δηλώσεις του πατριάρχη Μελετίου, ο οποίος πριν μεταβεί στην Πόλη, είχε συνάντηση με τον Λόιντ Τζορτζ (Lloyd George) στο Λονδίνο. Οι δηλώσεις του Μελετίου απεικόνιζαν με αντικειμενικότητα την πραγματικότητα:
Ἡ ἑλληνικὴ ὑπόθεσις εἶχε φθάσει στὸ καλύτερο σημεῖο, πρὶν ἀπὸ τὶς ἐκλογές. Ἡ Ἑλλὰς εἶχε τότε ἀμέριστον τὴν ὑποστήριξιν καὶ τῆς Ἀγγλίας καὶ τῆς Γαλλίας […] Εἶχε φθάσει ἡ ὥρα τῆς ὁλοκληρώσεως τῶν ὀνείρων τοῦ Ἑλληνισμοῦ (γιὰ τὴν κατάληψη καὶ τῆς Κωνσταντινουπόλεως) […] Δυστυχῶς, ὁ Ἑλληνικὸς λαὸς κατεψήφισε τὸν δεδοκιμασμένον φίλον καὶ σύμμαχον τῶν νικητῶν […] Ἐπὶ πλέον οἱ νικηταὶ τῶν ἐκλογῶν, περιεφρόνησαν τὶς συμμαχικὲς προειδοποιήσεις γιὰ τὴν μὴ ἐπάνοδον τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Ἦσαν σαφεῖς οἱ προειδοποιήσεις γιὰ τὴν διακοπὴ τῆς βοηθείας […] Δὲν μποροῦν τώρα οἱ κυβερνήσεις Ἀγγλίας καὶ Γαλλίας νὰ βοηθήσουν οἰκονομικὰ τὴν Ἑλλάδα.
Οι αντιβενιζελικοί παρακρατικοί είχαν «προγράψει» τον φλογερό αρθρογράφο της βενιζελικής παράταξης. Μετά το δημοσίευμα έστησαν παγίδα στον Καβαφάκη μπροστά στο σπίτι του και είχαν κλείσει την κλειδαρότρυπα με χαρτί,
για να μην προλάβει να μπει! Γράφει την επομένη ο Ἐλεύθερος Τύπος, σε μαύρο πλαίσιο:
Τὴν 9ην ἑσπερινὴν ὁ διευθυντής μας ἀνεχώρησε κατευθυνόμενος εἰς τὴν οἰκίαν του. Εἰς τὴν ὁδὸν Σταδίου, ἐπέβη μονίππου. Περὶ ὥραν 9.40 ἡ ἄμαξα ἔφθασεν πρὸ τῆς οἰκίας. Ὁ Καβαφάκης κατελθὼν κατηθύνθη πρὸς τὴν θύραν. Καθ’ ὃν χρόνον προσεπάθη νὰ εἰσαγάγῃ τὴν κλείδα εἰς τὸ κλεῖθρον, ἀλλεπάλληλοι πυροβολισμοί, ῥιφθέντες ἐκ τῆς γωνίας τοῦ ἔναντι στενοῦ
δρομίσκου, ἀνεστάτωσαν τοὺς περιοίκους. Ὁ ἀείμνηστος Καβαφάκης, βληθεὶς εἰς τὸ κρανίον καὶ τὴν κοιλιακὴν χώραν διὰ τριῶν σφαιρῶν, ἔμεινε ἄπνους.
Ήταν ο πρώτος δημοσιογράφος θύμα των ακραίων πολιτικών αντιπαραθέσεων.
Κώστας Βιδάλης
Ο Κώστας Βιδάλης, σοβαρός και μαχητικός δημοσιογράφος του Ριζοσπάστη, παρά τις προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο της ζωής του, αποφάσισε, τον Αύγουστο του 1946, να ταξιδεύσει στη Θεσσαλία για να ερευνήσει τη δράση των αρακρατικών συμμοριών.
Οταν έφθασε στη Λάρισα συναντήθηκε με τον παλαίμαχο δημοσιογράφο Κώστα Περραιβό, από τον οποίο ζήτησε πληροφορίες για τη συμμορία του Σούρλα. Ο Περραιβός τού απάντησε:
Ὁ Σούρλας σφάζει στοὺς κάμπους, ἡ χωροφυλακὴ κοιμᾶται. Στὶς πόλεις σφάζουν ἄλλοι. Στὰ βουνὰ ἔχει ἐξαπολυθεῖ ὁ στρατὸς καὶ ἀπὸ στρατηγοὺς ποὺ ἔρχονται ἐδὼ ἔμαθα ὅτι πρόκειται γιὰ ὀργανωμένη ἐπίθεση μὲ σκοπὸ νὰ νοθεύσουν τὸ δημοψήφισμα καὶ νὰ μᾶς παραδώσουν ὑποταγμένους στὸν Γεώργιο. Ἔχει ἀνοίξει ἐμφύλιος πόλεμος.
Μετά τον ρώτησε:
− Πότε ἦρθες ἐσύ;
− Χθὲς τὸ βράδυ.
− Σήκω καὶ φύγε ἀμέσως, πρὶν σὲ ἐπισημάνουν!
Τον είχαν, όμως, επισημάνει όταν μέλη της συμμορίας έκαναν έλεγχο στο λεωφορείο όπου επέβαινε ο Βιδάλης, στα Φάρσαλα. Σε όλες τις κινήσεις και συναντήσεις του παρακολουθείται από χωροφύλακες και μέλη της συμμορίας.
Ο Βιδάλης αψήφησε τις προειδοποιήσεις και συνέχισε το ρεπορτάζ, ύστερα από τρεις μέρες αποφάσισε να συνεχίσει την έρευνα στον Βόλο. Είχε, όμως, προγραφεί από τους Σούρληδες. Οταν το τρένο στάθμευσε στον Πλατύκαμπο,
οι συμμορίτες συνέλαβαν τον Βιδάλη και τον μετέφεραν στο χωριό Μέλια, όπου στρατοπέδευαν 200 περίπου Σούρληδες.
Υστερα από μέρες ένας πιτσιρικάς θα βρει το πτώμα του Βιδάλη σε ένα χωράφι. Το χέρι του ήταν κομμένο στον καρπό και πεσμένο παραδίπλα. Μέρες τρώγανε το σώμα τα σκυλιά και σκόρπισαν τα κόκκαλά του, ώσπου η γριά Σουλτάνα Τζουβάρα τα μάζεψε και τα έθαψε σε άγνωστο τάφο κοντά στην Κούμια.
Ο Γιώργος Ρωμαίος είναι δημοσιογράφος – συγγραφέας
Βιβλία: Το τετράτομο «Η περιπέτεια του κοινοβουλευτισμού», «Η Ελλάδα των δανείων και των χρεοκοπιών», «Από τον Οθωνα στην καγκελάριο Μέρκελ – 180 χρόνια οι Γερμανοί στην Ελλάδα», «Η Ευρώπη και η Ελλάδα – Από την κρίση στην ελπίδα» – Εκδόσεις Πατάκη
