Η κυβέρνηση των ΗΠΑ επανέφερε μονομερώς σε ισχύ την Τρίτη (σ.σ. στις 07:01 ώρα Ελλάδας) σκληρές οικονομικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν, οι οποίες είχαν αρθεί στο πλαίσιο της ιστορικής συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας που είχε συναφθεί το 2015 ανάμεσα στην Τεχεράνη και τις μεγάλες δυνάμεις αλλά ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατήγγειλε τον Μάιο.

Το πρώτο κύμα των αμερικανικών κυρώσεων, οι οποίες επανήλθαν σε ισχύ το πρωί της Τρίτης, στοχοθετεί τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, τις εισαγωγές πρώτων υλών, τους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας και της πολιτικής αεροπορίας.

Ωστόσο, αυτές οι αμερικανικές κυρώσεις στο Ιράν θα αναγκάσουν την κυβέρνηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας να δεχθεί τις αξιώσεις των ΗΠΑ όσον αφορά το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και τις ιρανικές δραστηριότητες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής διότι, σε διαφορετική περίπτωση, το καθεστώς θα κινδυνεύσει να καταρρεύσει, υποστήριξε ο Ισραέλ Κατς, ο ισραηλινός υπουργός αρμόδιος για τις Υπηρεσίες Πληροφοριών.

«Οι αμερικανικές κυρώσεις στο Ιράν, που αρχίζουν (σ.σ. να επιβάλλονται ξανά) σήμερα, θα αναγκάσουν τους Ιρανούς να αποφασίσουν αν θα συμμορφωθούν προς τις απαιτήσεις των ΗΠΑ στο πεδίο του πυρηνικού τους προγράμματος και της τρομοκρατίας στην περιοχή ή εάν θα διακινδυνεύσουν την κατάρρευση, την πτώση του καθεστώτος», τόνισε ο Κατς, ο οποίος διατηρεί ταυτόχρονα το χαρτοφυλάκιο του υπουργού Μεταφορών, σε ανάρτησή του στο Twitter.

«Το πρώτο ενδεχόμενο είναι καλό, το δεύτερο είναι υπέροχο», πρόσθεσε.

Η κυβέρνηση του Ισραήλ υπό τον Βενιαμίν Νετανιάχου ήταν ένας από τους πιο σκληρούς επικριτές του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (ΚΟΣΔ), της συμφωνίας έξι μεγάλων δυνάμεων με το Ιράν που υπογράφτηκε το 2015. Ο Νετανιάχου ήταν ένας από τους ελάχιστους ηγέτες κρατών που εξήραν την απόφαση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη χώρα του από τη συμφωνία τον Μάιο.

Για την ισραηλινή κυβέρνηση, η συμφωνία δεν θα εμπόδιζε το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα μακροπρόθεσμα, ενώ επιτρέπει στην Τεχεράνη να χρηματοδοτεί διάφορες ένοπλες οργανώσεις στη Μέση Ανατολή και δεν προσκόπτει το πρόγραμμά της για την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων.

Πολλές χώρες-μέλη της ΕΕ έχουν τονίσει ότι θα αρνηθούν να εφαρμόσουν τις αμερικανικές κυρώσεις, καθώς επισημαίνουν ότι η Τεχεράνη εφαρμόζει απαρέγκλιτα τη συμφωνία. Η ΕΕ μάλιστα εξετάζει το ενδεχόμενο να επαναφέρει σε ισχύ νόμους που θα προστατεύουν ευρωπαϊκές εταιρείες που θα παραβιάσουν τις κυρώσεις των ΗΠΑ.

Ο Νετανιάχου απαίτησε τη Δευτέρα από τους Ευρωπαίους να ακολουθήσουν το παράδειγμα των ΗΠΑ. «Είναι καιρός να σταματήσουμε να μιλάμε. Είναι καιρός να αρχίσουμε να δρούμε», δήλωσε, προεξοφλώντας πως η επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων σε ισχύ είναι μια ένδειξη ότι η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να σταματήσει αυτή που αποκάλεσε για άλλη μια φορά επιθετική συμπεριφορά του Ιράν στην περιοχή και την προσπάθειά του να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο.

Η απάντηση του προέδρου της Ισλαμικής Δημοκρατίας

Ο πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας με τη σειρά του διαβεβαίωσε ότι η Τεχεράνη θα συνεχίσει να τηρεί τη διεθνή συμφωνία του 2015, με την οποία δεσμεύθηκε να περιορίσει το πυρηνικό της πρόγραμμα και να μην επιδιώξει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, με αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων.

«Παρά τις (αμερικανικές) κυρώσεις, θα αποδείξουμε ότι τηρούμε τον λόγο μας και τιμούμε τις διεθνείς συμφωνίες», επισήμανε ο Χασάν Ροχανί κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε και μεταδόθηκε από το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο IRIB, επαναλαμβάνοντας τη θέση ότι η επαναφορά των κυρώσεων σε ισχύ εντάσσονται στον «ψυχολογικό πόλεμο» που κάνει η Ουάσινγκτον στην Τεχεράνη.

Ο Ροχανί έκρινε ότι οι Ιρανοί θα ενωθούν και θα αντισταθούν στον αμερικανικό ψυχολογικό πόλεμο, ενώ επισήμανε ότι το Ιράν μπορεί να υπολογίζει στην υποστήριξη των υπολοίπων πέντε κρατών-μερών της συμφωνίας (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία και Κίνα) στην προσπάθειά του να τη διατηρήσει σε ισχύ.

Αν και ο πρόεδρος του Ιράν δεν απέρριψε ρητώς τις εκκλήσεις να αρχίσει διάλογο με τον Ντόναλντ Τραμπ, επισήμανε πως οι κινήσεις που έχει κάνει ο αμερικανός πρόεδρος, ειδικά το γεγονός πως έχει αποσύρει τις ΗΠΑ από διάφορες διεθνείς συμφωνίες, δείχνουν πως δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστος εταίρος. Αν αυτό αλλάξει, πρόσθεσε ο ιρανός πρόεδρος, ο ίδιος είναι έτοιμος να διεξαγάγει συνομιλίες.