Η κυβέρνηση του Καναδά επαναβεβαίωσε τη Δευτέρα την αποφασιστικότητά της να «υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα» σε διεθνές επίπεδο, μετά την ανακοίνωση της απέλασης του πρεσβευτή της χώρας στο Ριάντ για «επέμβαση» στις εσωτερικές υποθέσεις της Σαουδικής Αραβίας, που πυροδότησε τοξική διπλωματική κρίση χωρίς προηγούμενο στις σχέσεις των δύο κρατών.
Για να γίνει «σαφές σε όλους», η καναδική κυβέρνηση εννοεί «να υπερασπίζεται πάντα τα ανθρώπινα δικαιώματα, στον Καναδά και στον υπόλοιπο κόσμο», δήλωσε τη Δευτέρα η Κρίστια Φρίλαντ, η καναδή υπουργός Εξωτερικών, τοποθετούμενη για πρώτη φορά δημόσια μετά την ανακοίνωση του Ριάντ ότι απελαύνεται ο καναδός πρεσβευτής στη Σαουδική Αραβία, Ντένις Χόρακ.
Το σουνιτικό βασίλειο ανακοίνωσε τη Δευτέρα, προς κατάπληξη πολλών, ότι έδωσε 24 ώρες διορία στον καναδό πρεσβευτή στο Ριάντ να εγκαταλείψει τη χώρα, την ανάκληση του σαουδάραβα πρεσβευτή στον Καναδά και το πάγωμα των εμπορικών σχέσεων των δύο κρατών.
«Μας ανησυχεί η κρίση»
Οι αποφάσεις αυτές ανακοινώθηκαν έπειτα από ανάρτηση της καναδικής πρεσβείας στο Twitter, με την οποία εξέφρασε την «έντονη ανησυχία» της για το νέο κύμα συλλήψεων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο βασίλειο. Οι σαουδαραβικές αρχές χαρακτήρισαν «απαράδεκτο» το ότι ο Καναδάς ζήτησε την «άμεση απελευθέρωση» των ακτιβιστών και των ακτιβιστριών.
Η Οτάβα επιμένει στη σκληρή γραμμή της ως προς το ζήτημα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Η εξωτερική μας πολιτική, η οποία βασίζεται σε αξίες, η υποστήριξή μας στα ανθρώπινα δικαιώματα, στα δικαιώματα των γυναικών, είναι αναπόσπαστο μέρος του ποιοι είμαστε, όταν μιλάμε εξ ονόματος του Καναδά», ξεκαθάρισε η επικεφαλής της καναδικής διπλωματίας.
Η υπουργός δήλωσε ότι την «ανησυχεί» η κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη. «Σε ό,τι αφορά την ευρύτερη σχέση μας με τη Σαουδική Αραβία, οι διπλωμάτες μας έθεσαν ερωτήματα επί της διαδικασίας σήμερα και περιμένουμε τις απαντήσεις», διευκρίνισε.
Ερωτηθείσα κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για την τύχη της σύμβασης πώλησης ελαφρών τεθωρακισμένων οχημάτων αξίας 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων που είχε συναφθεί το 2014, η Φρίλαντ έκρινε ότι το ερώτημα αυτό είναι «πρόωρο» και θα πρέπει να τεθεί στο Ριάντ, όχι στην ίδια.
Η Saudia αναστέλλει τις πτήσεις
Απέναντι στην ανυποχώρητη στάση του Καναδά, η σαουδαραβική κυβέρνηση αύξησε κι άλλο τον τόνο, ανακοινώνοντας νέα μέτρα: αναστολή των πανεπιστημιακών υποτροφιών για τους υπηκόους της στον Καναδά, μετεγγραφή φοιτητών σε πανεπιστήμια άλλων χωρών, αναστολή των πτήσεων της Saudia προς και από το Τορόντο.
Ανάρτηση σε φιλοσαουδαραβικό λογαριασμό στο Twitter προκάλεσε σάλο, καθώς περιείχε φωτομοντάζ – που διαγράφηκε πολύ γρήγορα – το οποίο παρέπεμπε στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 με αεροσκάφος να πέφτει πάνω σε ουρανοξύστες στο Τορόντο. Παρότι το φωτομοντάζ αποσύρθηκε σχεδόν αμέσως, διαδόθηκε σε άλλους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Διενεργείται έρευνα για την υπόθεση.
Το βασίλειο «απορρίπτει κάθε ξένη επέμβαση στις εσωτερικές του υποθέσεις και θα αντιμετωπίσει κάθε τέτοια επέμβαση με αποφασιστικό τρόπο», διεμήνυσε νωρίτερα τη Δευτέρα ο σαουδάραβας ΥΠΕΞ Αντελ αλ Τζουμπέιρ, για τον οποίο οι καναδικές επικρίσεις βασίζονται σε πληροφορίες που προέρχονται από «προκατειλημμένες» πηγές.
«Αμεση και δίχως όρους απελευθέρωση»
Η Οτάβα εξέφρασε τη λύπη της για την απόφαση του Ριάντ όσον αφορά τους φοιτητές. «Πιστεύω ότι θα βλάψει στ’ αλήθεια τους φοιτητές οι οποίοι στερούνται το δικαίωμα να σπουδάσουν εδώ», έκρινε η Φρίλαντ.
«Αμεση και δίχως όρους απελευθέρωση»
Η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία προέτρεψε και άλλες κυβερνήσεις σε διεθνές επίπεδο να ενώσουν τις φωνές τους με αυτή του Καναδά για να εξασφαλιστεί «η άμεση και δίχως όρους απελευθέρωση όλων των φυλακισμένων συνείδησης».
Ο 32χρονος πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είχε πρόσφατα αναγγείλει σειρά μεταρρυθμίσεων, για παράδειγμα τη χορήγηση αδειών σε γυναίκες να οδηγούν, σε μια προσπάθεια να βελτιώσει την αυστηρή εικόνα του βασιλείου σε διεθνές επίπεδο, αλλά κυρίως πρωτοβουλίες για να διαφοροποιηθεί η σαουδαραβική οικονομία, που για δεκαετίες βασίζεται αποκλειστικά στις εξαγωγές πετρελαίου.
Ταυτόχρονα, ασκεί πολύ επιθετική εξωτερική πολιτική, για παράδειγμα επιβάλλοντας αποκλεισμό στο Κατάρ κι εμπλέκοντας το βασίλειο στον πόλεμο στην Υεμένη εναντίον των σιιτών ανταρτών Χούθι που υποστηρίζονται από το Ιράν, μέγα αντίπαλο της Σαουδικής Αραβίας στην περιοχή. Φιμώνει επίσης κάθε διαφορετική άποψη στο εσωτερικό του βασιλείου, για να εδραιώσει την εξουσία του.
Οι διμερείς εμπορικές συναλλαγές, από τις οποίες κερδισμένη είναι η Σαουδική Αραβία, ανήλθαν σε κάτι παραπάνω από 4 δισ. καναδικά δολάρια (2,7 δισ. ευρώ) το 2017, σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά.
ΗΠΑ: Ζητήσαμε επιπρόσθετες πληροφορίες
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ζήτησε από αυτήν της Σαουδικής Αραβίας περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις συλλήψεις ακτιβιστών και ακτιβιστριών που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα και προέτρεψε το Ριάντ να εγγυηθεί την τήρηση των ορθών νομικών διαδικασιών, δήλωσε αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τη Δευτέρα.
Επρόκειτο για το πρώτο σχόλιο της Ουάσιγκτον αφότου ξέσπασε η διπλωματική κρίση ανάμεσα στο Ριάντ και την Οτάβα.
«Ζητήσαμε από την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας επιπρόσθετες πληροφορίες για τη σύλληψη πολλών ακτιβιστών», ανέφερε στέλεχος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, αποκαλώντας τόσο τη Σαουδική Αραβία, όσο και τον Καναδά «στενούς συμμάχους» των ΗΠΑ.
«Συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας να τηρεί τις ορθές νομικές διαδικασίες και να δημοσιοποιεί πληροφορίες για την πορεία νομικών υποθέσεων», συμπλήρωσε.
