Μια κίνηση που λίγοι την περίμεναν, μια πολιτική απόφαση που μόνο ελάχιστοι διπλωμάτες μπορούσαν να πιστέψουν, έκανε το απόγευμα της Τρίτης, ανήμερα της γιορτής της Παναγίας, ο Ταγίπ Ερντογάν.
Η απόφαση του δικαστηρίου να απελευθερώσει τους Αγγελο Μητρετώδη και Δημήτρη Κούκλατζη, ήταν η τυπική επισφράγιση των όσων είχαν αποφασιστεί σε διπλωματικό επίπεδο.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι από χθες είχαν πάρει φωτιά τα τηλέφωνα με τους Ελληνες διπλωμάτες να επιδίδονται σε αγώνα δρόμου προκειμένου να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία.
Ο,τι δεν έγινε τους προηγούμενους μήνες, έγινε ξαφνικά και πιθανότατα υπό τις ευλογίες ενός… πάστορα. Του Αμερικανού Αντριου Μπράνσον ο οποίος κατηγορείται στην Τουρκία για τρομοκρατία κι έχει γίνει το πρόσωπο που έφερε τη ρήξη μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Ταγίπ Ερντογάν.
Καλή συγκυρία
Είναι φανερό ότι οι δύο Ελληνες στρατιωτικοί απελευθερώθηκαν τώρα γιατί η συγκυρία ήταν εξαιρετική. Ουσιαστικά δεν είχε αλλάξει κάτι ώστε το δικαστήριο να κάνει δεκτό το αίτημά του, έκτο στη σειρά. Δικαιολογίες για συνέχιση της κράτησής τους θα μπορούσαν να βρουν, όπως έβρισαν και τις προηγούμενες 167 ημέρες.
Την έξοδο από τις φυλακές υψίστης ασφαλείας την έδειξε η σύγκρουση ΗΠΑ – Τουρκίας για την απελευθέρωση του Μπράνσον. Ο Τραμπ ήθελε μια διπλωματική νίκη, την επιστροφή του πάστορα στη χώρα του, κι έκανε τα πάντα για να το πετύχει. Οι δασμοί που επέβαλε και ο ξεκάθαρος εκβιασμός στην Τουρκία, στραγγάλισαν την οικονομία, τίναξαν στον αέρα την τουρκική λίρα κι έριξαν στο καναβάτσο τον τούρκο πρόεδρο, παρά τους λεονταρισμούς.
Με την απελευθέρωση των Μητρετώδη και Κούκλατζή δύο πράγματα ήθελε να πετύχει ο Ερντογάν.
Το πρώτο και πιο πιθανό είναι να ανοίξει το δρόμο για την απελευθέρωση και του πάστορα. Οι πιέσεις έπιασαν τόπο και ο Ερντογάν αργά ή γρήγορα θα πρέπει να κάνει την κίνησή του απέναντι στην αμερικανική διπλωματία. Αν έχει αποφασίσει να απελευθερώσει τον Μπράνσον, το κάνει πιο εύκολο και πιο βολικό η περίπτωση των Ελλήνων στρατιωτικών.
Το δεύτερο είναι να θέλει να μπει στο μάτι των Αμερικανών, απελευθερώνοντας τους Ελληνες και κρατώντας στη φυλακή τον πάστορα. Οι επόμενες ημέρες θα δείξουν τι ακριβώς συνέβη και ποια είναι τα ανταλλάγματα που ζήτησε ο Ερντογάν. Διότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχει ζητήσει ανταλλάγματα.
Συμμόρφωση και γέφυρες
Όπως π.χ. να σταματήσει η πίεση της Δύσης στην οικονομία της Τουρκίας και να εξομαλυνθεί η κατάσταση. Αλλωστε, η Τουρκία όδευε προς το ΔΝΤ και τους τραπεζικούς περιορισμούς, κάτι που θα προκαλούσε κοινωνική αναταραχή.
Αν ο Ερντογάν βγάλει τον Μπράνσον από τη φυλακή, μετά τους Ελληνες, στέλνει μήνυμα «συμμόρφωσης» στη Δύση χωρίς να παίρνει πίσω την αλαζονεία του και την επίδειξη της δύναμής του.
Σε κάθε περίπτωση το παρασκήνιο είναι έντονο. Ο Ερντογάν πολύ δύσκολα θα έκανε μια κίνηση καλής θέλησης στην Ελλάδα, και μάλιστα συμβολική παραμονή Δεκαπενταύγουστου. Εχει κάτι άλλο στο μυαλό του, και αυτό δεν είναι άλλο από το να ρίξει γέφυρες στη Δύση και ειδικά στις ΗΠΑ που πιέζουν με τέτοιο τρόπο.
Βεβαίως, να υπενθυμίσουμε ότι είναι ανοικτό το θέμα των 8 τούρκων αξιωματικών που η Αγκυρα επιμένει να τους χαρακτηρίζει πραξικοπηματίες.