Τους κίνδυνους για την Ευρώπη και τον κόσμο από την επανεμφάνιση «λαϊκιστικών μορφωμάτων που αγγίζουν ξανά τα όρια του ναζισμού» και την ανάγκη «αποφασιστικής» και «αποτελεσματικής» αντιμετώπισης τους, από την ΕΕ και τους λαούς της, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, σε ομιλία του στις εκδηλώσεις για την 74η επέτειο του Ολοκαυτώματος του Χορτιάτη.
«Πρέπει να αναγνωρίσουμε, ποιες είναι οι συνέπειες «ιδεολογιών», που οδηγούν στον «απανθρωπισμό» και την «εξαγρίωση» και είναι πραγματικά κηρύγματα μίσους εναντίον του ανθρώπου» είπε ο κ. Παυλόπουλος. Πρόσθεσε, ότι είναι αδιανόητες «ιδεολογίες», όπως ο ναζισμός και αναφέρθηκε στο χρέος που έχει η Δημοκρατική Ευρώπη.
«Να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί τα μορφώματα του λαϊκισμού, που αγγίζουν ξανά τα όρια του ναζισμού, πριν αποδομήσουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Και να αγωνιστούμε για την ενότητα της Ευρώπης για την εμβάθυνση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και των θεμελίων του».
«Δεν πρέπει να πιστέψουμε ποτέ, ότι οι κίνδυνοι έχουν παρέλθει, ούτε στον τόπο μας, ούτε στην Ευρώπη μας, ούτε στον κόσμο ολόκληρο» συνέχισε ο κ. Παυλόπουλος, κάνοντας και μια σύντομη αναφορά στους πολέμους στην ευρύτερη περιοχή και στα προσφυγικά ρεύματα που δημιουργούν και ασκώντας εμμέσως και κριτική και σε χώρες, που αρνούνται να «πράξουν ότι τους αναλογεί». Αναφέρθηκε, επίσης, στον τρόπο που τα «εξαιρετικά επικίνδυνα» αυτά «μορφώματα» αξιοποιούν, παραπλανητικά, τη λαϊκή δυσφορία από πολιτικές που διευρύνουν τις κοινωνικές ανισότητες.
«Πρέπει να σταματήσουν πολιτικές που οδηγούν σε δραματικές ανισότητες. Πολιτικές που οδηγούν σε κατάρρευση το κοινωνικό κράτος. Πολιτικές που θέτουν σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή. Και αυτό είναι χρέος όλων μας στην Ευρώπη» είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Ο κ. Παυλόπουλος υπογράμμισε ότι η επέτειος του Ολοκαυτώματος του Χορτιάτη είναι ημέρα «μνήμης και διδαχής», μνήμης της ναζιστικής θηριωδίας και των θυμάτων της, αλλά και διδαχής διαρκούς «εγρήγορσης συνείδησης» ενάντια στην επανάληψη τέτοιων εγκλημάτων, σε όποια μορφή και υπό οποιαδήποτε «λεοντή» κι εάν εμφανιστούν «οι εχθροί της δημοκρατίας» στο μέλλον, στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Ιδιαίτερα, ο κ. Παυλόπουλος εστίασε στην ανάγκη «υπεράσπισης του κοινωνικού κράτους δικαίου στο πλαίσιο της ΕΕ» και στην «εξάλειψη των αιτιών», ιδίως των «έντονων κοινωνικών ανισοτήτων» που γεννούν τέτοια φαινόμενα.«Είναι καίριας, επομένως, σημασίας η υπεράσπιση του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης» συνέχισε ο κ. Παυλόπουλος και πρόσθεσε:
«Εμείς, μάλιστα, οι Έλληνες, που ζήσαμε πρόσφατα μια μεγάλη οικονομική -και όχι μόνο- κρίση, γνωρίζουμε καλά την αξία του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου και είμαστε πρόθυμοι να το υπερασπισθούμε έναντι όσων βάλλουν κατά της αναγκαιότητάς του».
Ταυτόχρονα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε ότι στο πλαίσιο της «ιερής μνήμης» των θυμάτων του ναζισμού -μακριά από κάθε λογική αντεκδίκησης – αλλά και της ανάγκης μη επανάληψης ανάλογων θηριωδιών στο μέλλον, εντάσσονται και οι «νόμιμες αξιώσεις» της χώρας μας έναντι της Γερμανίας «για το κατοχικό δάνειο και τις εν γένει αποζημιώσεις της γερμανικής ναζιστικής κατοχής», που είναι «πάντα νομικώς ενεργές» και «δικαστικώς επιδιώξιμες». Θέση, που, όπως είπε ο κ. Παυλόπουλος είναι «κυριολεκτικώς εθνική και κατά συνέπεια, αδιαπραγμάτευτη».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στο ιστορικό της τραγωδίας, που είχε ως αποτέλεσμα την εξόντωση 147 κατοίκων του Χορτιάτη, μεταξύ αυτών 109 γυναικών και κοριτσιών, θανατώσεις με απάνθρωπο, με μαρτυρικό τρόπο. Άλλους τους εκτέλεσαν και τους μαχαίρωσαν, άλλους τους εγκλώβισαν και τους έκαψαν ζωντανούς, γυναίκες βιάστηκαν, ενώ όλος ο οικισμός κάηκε, περίπου τριακόσια σπίτια παραδόθηκαν στη φωτιά. Ο κ. Παυλόπουλος υπογράμμισε ότι το ολοκαύτωμα συντελέστηκε από «Γερμανούς στρατιώτες και άνδρες του Αποσπάσματος Καταδίωξης Ανταρτών του Φριτς Σούμπερτ («JagdkommandoSchubert»)», οι οποίοι κατέφτασαν με περίπου είκοσι καμιόνια στο Χορτιάτη – μετά από πυρά που δέχθηκαν, νωρίτερα το ίδιο πρωί από αντιστασιακή δύναμη του ΕΛΑΣ, δύο αυτοκίνητα, το ένα γερμανικό – στις 2 Σεπτεμβρίου του 1944 και περικύκλωσαν τον οικισμό.
«….Αφού συγκέντρωσαν, στην κεντρική πλατεία, τους κατοίκους που βρήκαν, άρχισαν να λεηλατούν και να πυρπολούν τα σπίτια. Κατόπιν, οδήγησαν πολλούς κατοίκους στο σπίτι του Ευάγγελου Νταμπούδη και τους έκαψαν ζωντανούς, ενώ όσους συνάντησαν μπροστά στο καφενείο της πλατείας τους έκλεισαν στον φούρνο του Στέφανου Γκουραμάνη. Κατά την μεταφορά τους, ένας από τους άνδρες του Σούμπερτ έπαιζε έναν χαρούμενο σκοπό στο βιολί! Αφού τους έκλεισαν στον φούρνο, οι άντρες του Σούμπερτ έστησαν ένα πολυβόλο και άρχισαν να τους πυροβολούν, από ένα παραθυράκι της πόρτας. Ύστερα, έβαλαν φωτιά για να κάψουν ζωντανούς όσους δεν είχαν σκοτωθεί από τις ριπές του πολυβόλου…».
Ο κ. Παυλόπουλος ανέφερε ότι «η 74η επέτειος του Ολοκαυτώματος του Χορτιάτη, είναι ημέρα μνήμης και διδαχής», υπενθυμίζοντας ότι «το 1998, η σφαγή του Χορτιάτη αναγνωρίσθηκε ως «μαρτυρική», με το Προεδρικό Διάταγμα αρ. 399».
«Πριν απ’ όλα, μνήμης του στυγερού εγκλήματος της ναζιστικής θηριωδίας και του μαρτυρικού τέλους των θυμάτων της» είπε ο κ. Παυλόπουλος και συνέχισε: «Αλλά και διδαχής. Με την έννοια ότι ο μαρτυρικός θάνατος τόσων ανθρώπινων ψυχών μας διδάσκει πως πρέπει να βρισκόμαστε σε διαρκή εγρήγορση συνείδησης, προκειμένου να μην τελεσθούν ξανά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο Ιερής Μνήμης -και μακριά από κάθε λογική αντεκδίκησης, που είναι παντελώς ξένη σ’ εμάς, τους Έλληνες- εντάσσουμε και τις έναντι της Γερμανίας νόμιμες αξιώσεις μας για το κατοχικό δάνειο και τις εν γένει αποζημιώσεις της γερμανικής ναζιστικής κατοχής» υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και πρόσθεσε:
«Όπως έχω επανειλημμένως τονίσει, οι ως άνω αξιώσεις μας είναι πάντα νομικώς ενεργές -πράγμα που σημαίνει ότι δεν τίθεται κανένα θέμα παραγραφής- και δικαστικώς επιδιώξιμες. Και ο κοινός μας Ευρωπαϊκός Νομικός Πολιτισμός επιβάλλει την σχετική απόφαση να την λάβει αρμόδιο Δικαστικό Forum, με βάση το σύνολο του εφαρμοζόμενου εν προκειμένω Διεθνούς Δικαίου. Η θέση αυτή είναι, πλέον, κυριολεκτικώς Εθνική και, κατά συνέπεια, αδιαπραγμάτευτη».
Κατά την άφιξη του στο μνημείο των πεσόντων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατευθύνθηκε και συνομίλησε με μέλη αντιστασιακών οργανώσεων που βρισκόταν συγκεντρωμένοι στο σημείο της εκδήλωσης.
Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προσφώνησε ο δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη Ιγνάτιος Καϊτετζίδης. Μετά τον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατέθεσε στεφάνι και αποδόθηκαν τιμές στα θύματα του ναζισμού.
Νωρίτερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παραβρέθηκε στην επιμνημόσυνη δέηση που εψάλη στον Ι.Ν. του Αγίου Γεωργίου στο Χορτιάτη.
Μετά το πέρας των εκδηλώσεων αναχώρησε για τη μονή της Παναγίας της Χορταΐτισσας στον Χορτιάτη.