Με τον χθεσινό μίνι-ανασχηματισμό, έληξε το «ψυχόδραμα» της τελευταίας εβδομάδας που έζησαν οι Γάλλοι μετά την απροσδόκητη παραίτηση του Νικόλα Ιλό στις 28 Αυγούστου από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Οικολογικής Μετάβασης.
Έληξε μάλιστα με τα δάκρυα του ίδιου του Ιλό, που δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τη συγκίνησή του κατά την τελετή παραλαβής-παράδοσης προς τον αντικαταστάτη του Φρανσουά ντε Ρουζί, που μετακινήθηκε από την προεδρία του Κοινοβουλίου.
«Τα δάκρυα του Ιλό θρηνούν το τέλος της ουτοπίας, τόπο πλέον στο ρεαλισμό και στους επαγγελματίες της πολιτικής», σχολιάζει χαρακτηριστικά η «Le Monde» αναφερόμενη στη μεγαλύτερη εμπειρία του Ρουζί για πολιτικούς συμβιβασμούς.
Επίσης απροσδόκητη ήταν και η χθεσινή παραίτηση της υπουργού Αθλητισμού Λορά Φλεσέλ, που μαζί με τον Ιλό ήταν οι δύο πιο δημοφιλείς υπουργοί της κυβέρνησης. Αντικαταστάθηκε άμεσα από την πρώην πρωταθλήτρια στην κολύμβηση και Ολυμπιονίκη Ροξάνα Μαρατσινεάνου, ρουμανικής καταγωγής.
Οι «προσωπικοί λόγοι» τους οποίους προέβαλε η Φλεσέλ, είχαν περισσότερο σχέση με φορολογικά προβλήματα, μη συμβατά με την υποδειγματική κατάσταση των μελών της κυβέρνησης, που απαιτούσε ο Μακρόν.
Μέσα σε λίγες ημέρες, ο υπεράνω πάντων «ρυθμιστής των ρολογιών» του χρόνου και των επιλογών του, όπως αρέσκεται ο Εμανουέλ Μακρόν να μιλάει για τον εαυτόν του, είδε τα πράγματα να του ξεφεύγουν και κάποια από τα ρολόγια του να ξεκουρδίζονται.
Έτσι μέσα από τη βούληση να φανεί ότι υπήρξε έλεγχος των γεγονότων, η ανακοίνωση της προεδρίας που αναφέρεται στις παραιτήσεις των δυο υπουργών χρησιμοποιεί τη διατύπωση: «Υστερα από πρόταση του πρωθυπουργού, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας έθεσε τέλος στα καθήκοντα» του Νικόλα Ιλό και της Λορά Φλεσέλ.
Ο «μεταρρυθμιστής» Μακρόν έδειξε επίσης να κλονίζεται και στο θέμα της μεταρρύθμισης του φορολογικού συστήματος με παρακράτηση του φόρου εισοδήματος στην πηγή.
Παρά τις διαβεβαιώσεις του φιλόδοξου υπουργού Δημοσίων Λογαριασμών Ζεράρ Νταρμανέν, ότι όλα είναι έτοιμα για να μπει σε εφαρμογή από τον ερχόμενο Ιανουάριο 2019, με τη δήλωση που έκανε στις 30 Αυγούστου ο πρόεδρος Μακρόν, ότι περίμενε «συγκεκριμένες απαντήσεις», συνέβαλε στη γενική αναστάτωση και στις φήμες για αναβολή.
Προφανώς οι απαντήσεις δόθηκαν κατά τη χθεσινή σύσκεψη που είχε για το θέμα με τον πρωθυπουργό Φιλίπ Εντουάρ και τον υπουργό Νταρμανέν. Με συνέντευξή του στο βραδυνό δελτίο του καναλιού TF1 ο πρωθυπουργός έκλεισε το θέμα επιβεβαιώνοντας ότι η μεταρρύθμιση θα εφαρμοσθεί από τον ερχόμενο Ιανουάριο.
Η παρακράτηση του φόρου εισοδήματος στην πηγή είναι ένα σύστημα που εφαρμόζεται σε όλες σχεδόν τις χώρες του ΟΟΣΑ.
Η δυσκολία εφαρμογής του στη Γαλλία εντοπίζεται στο ότι ο φόρος υπολογίζεται σε επίπεδο νοικοκυριού και όχι κατ’ άτομο, ενώ χαρακτηρίζεται και από την ύπαρξη πολυάριθμων φορολογικών κινήτρων.
Τα δοκιμαστικά τεστ που έγιναν τον Φεβρουάριο έφεραν στην επιφάνεια 350.000 ανωμαλίες, που όμως οι υπηρεσίες του υπουργείου δηλώνουν ότι διόρθωσαν.
Πέρα από τις πιθανές τεχνικές δυσκολίες, οι δισταγμοί του προέδρου Μακρόν οφείλονταν, κατά την άποψη πολλών, και στο «ψυχολογικό σοκ» των φορολογούμενων, οι οποίοι θα δουν τον Ιανουάριο, ακρωτηριασμένο το εισόδημά τους, από το μηνιαίο ποσό του φόρου τους.
Ένα «σοκ» που θα μπορούσε να δώσει την αίσθηση της απώλειας αγοραστικής δύναμης, που είναι «κίνδυνος ανεπιθύμητος, σε μια εποχή που η ανάπτυξη αγκομαχά ν’ αποκτήσει τους παλιούς ρυθμούς πριν από πενταετία».
Το κόστος μιας αναβολής όμως κρίθηκε πιο επιζήμιο πολιτικά για τον «μεταρρυθμιστή» Μακρόν γι’ αυτό και τόλμησε να κλείσει το θέμα. Διαφορετικά θα έχανε ακόμα ένα μέρος από τη λάμψη του.
Το εκπληκτικά χαμηλό ποσοστό δημοτικότητας 31% (χαμηλότερο και από αυτό του Ολάντ 32% την ίδια περίοδο θητείας) αναμφισβήτητα συνέβαλε στη λήψη των αποφάσεών του.