Το Θέατρο Τέχνης και το Ελληνογερμανικό Θέατρο της Κολωνίας συνεργάζονται για πρώτη φορά και παρουσιάζουν για μία και μοναδική παράσταση, την Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου στη σκηνή της Φρυνίχου, το έργο «Eurexit» του Κώστα Παπακωστόπουλου.
Το συγκεκριμένο έργο παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία την περασμένη σεζόν στο Θέατρο Bauturm της Κολωνίας. Τρεις Έλληνες και τρεις Γερμανοί ηθοποιοί επί σκηνής, αναζητούν το μέλλον της Ενωμένης Ευρώπης και τη θέση της χώρας μας μέσα σε αυτή, σε ένα έργο εμπνευσμένο από τον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου.
Ο διακεκριμένος σκηνοθέτης και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Ελληνογερμανικού Θεάτρου Κώστας Παπακωστόπουλος, γνωστός στη Γερμανία για τις πρωτοποριακές παραστάσεις έργων αρχαίου δράματος, συμπληρώνει φέτος με το θεατρικό του σχήμα «Ελληνογερμανικό Θέατρο» 28 χρόνια δημιουργικής πορείας στην Κολωνία.
Μετά την περυσινή επιτυχημένη παράστασή του «Ιφιγένεια», έρχεται και φέτος στην Αθήνα, στο Θέατρο Τέχνης, αυτή τη φορά με το «Eurexit», έργο γραμμένο από τον ίδιο και εμπνευσμένο από την τραγωδία του Αισχύλου «Αγαμέμνων».
Το «Eurexit» αποτελεί το τρίτο και τελευταίο μέρος μιας τριλογίας με τίτλο «Πολυαγαπημένη Ύβρις» και θέμα την κρί́ση της Δημοκρατίας στην Ευρώπη σήμερα.
Ο χορός στην αρχαία τραγωδία ως φωνή του λαού εκφράζει την κοινή γνώμη. Η φωνή όμως του χορού των λαών της Ενωμένης Ευρώπης σήμερα αποτελεί ένα συνονθύλευμα αντιφατικών και συγκεχυμένων τοποθετήσεων: «Έρχεται μετά το BREXIT το EUREXIT; Τέλειωσε η Ενωμένη Ευρώπη; Φταίνε οι πρόσφυγες; Φταίνε οι εθνικιστές Ούγγροι; Οι τεμπέληδες Νότιοι; Οι υπερόπτες Γερμανοί;»
Υπάρχουν ωστόσο και εκείνοι που πιστεύουν ακόμα στα Ιδανικά της Ευρώπης. Στο «Eurexit» είναι ο χορός των αποφασισμένων Ευρωπαίων γυναικών που ονειρεύονται μια καλύτερη Ενωμένη Ευρώπη. Ανήσυχες για το αβέβαιο μέλλον της θα ταξιδέψουν εκεί όπου όλα ξεκίνησαν, εκεί όπου ο θεϊκός ταύρος μετέφερε κάποτε την Ευρώπη, στη χώρα της γέννησης της Δημοκρατίας, την Ελλάδα.
Εκεί στην Αγορά της Αθήνας θέλουν να ξανασυζητήσουν, να ξαναβρούν τις χαμένες αξίες της Ενωμένης Ευρώπης, να ξαναχτίσουν το μέλλον της. Ο δρόμος τους όμως θυμίζει πιο πολύ ένα σουρεαλιστικό ταξίδι. Απροσδόκητες συναντήσεις τις περιμένουν, επώδυνες μνήμες και πρόσωπα του παρόντος τις τρομοκρατούν, αλλόκοτες μορφές και φαντάσματα τις γοητεύουν και τις πολιορκούν. Ο χορός των γυναικών βιώνει μια κωμικοτραγική Οδύσσεια, που στη διάρκειά της θα θέσει σε δοκιμασία και τελικά σε αμφισβήτηση τις κοινές αξίες και τα ιδεώδη τους.
Στο «Eurexit» ο Κώστας Παπακωστόπουλος συνθέτει φωνές Ευρωπαίων πολιτών – που συνέλεξε από συνεντεύξεις στην Κολωνία – videos, ποιητικά κείμενα και κείμενα δικά του με αποσπάσματα από την τραγωδία «Αγαμέμνων» του Αισχύλου. Δημιουργεί έτσι μια Performance που συνδυάζει το Θέατρο, το φιλμ και τη μουσική και περιγράφει με αλληγορικό τρόπο την ευρωπαϊκή κρίση εστιάζοντας στον άνθρωπο, στις εμπειρίες του, τους φόβους και τις προσδοκίες του μακριά από την απρόσωπη καταγραφή της επίσημης Ιστορίας.
Σε μια εποχή ολοένα αυξανόμενων διαφωνιών, αντιπαραθέσεων αλλά και αμφισβητήσεων σχετικά με το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο σκηνοθέτης αναδεικνύει τις αιτίες των χαμένων οραμάτων της και θέτει τα ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης. Για όλα αυτά, λίγο πριν την πρεμιέρα, μιλάει στα «Νέα».
1. Πώς εμπνέεται το “Euroexit” από την Αγαμέμνονα του Αισχύλου;
O σημαντικότερος πρωταγωνιστής στο έργο “Αγαμέμνων” του Αισχύλου είναι ο χορός των γερόντων, ένας χορός ο οποίος από την αρχή του έργου παρακολουθεί με θυμό και αγανάκτηση τις εξελίξεις στο παλάτι του Άργους, αλλά τελικά παραμένει άπραγος. Η έλλειψη δράσης και αποφασιστικότητας αυτού του χορού ήταν και το στοιχείο που με ενέπνευσε για να δημιουργήσω το έργο “Eurexit”, αυτή τη φορά με έναν χορό από γυναίκες της Ενωμένης Ευρώπης, που οραματίζονται μια άλλη Ευρώπη, αλλά τελικά μένουν και αυτές άπραγες. Aπό την τραγωδία του Αισχύλου «Αγαμέμνων» χρησιμοποιούνται στο νέο έργο αποσπάσματα από τον χορό, την Κασσάνδρα και τον Αγαμέμνονα.
2. Πώς η σημερινή κατάσταση σάς έδωσε το απαραίτητο υλικό – έμπνευση για να στήσετε το έργο;
Το έργο «Eurexit» γράφτηκε το 2017, μια χρονιά που σε μεγάλες χώρες της Ευρώπης, όπως στην Ολλανδία, στη Γαλλία και στη Γερμανία, είχαμε εθνικές εκλογές και ο κίνδυνος να αναδειχθούν ακροδεξιά και εθνικιστικά κόμματα, τα οποία θα άλλαζαν τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης, ήταν μεγάλος. Σε μια εποχή αυξανόμενων διαφωνιών, αντιπαραθέσεων και αμφισβητήσεων σχετικά με το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρουσιάσαμε στην Κολωνία το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς το «Eurexit», αναδεικνύοντας τις αιτίες των χαμένων οραμάτων της και θέτοντας ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης.
3. Πώς δένονται το θέατρο, η μουσική και το βίντεο στην παράστασή σας;
Πρόκειται για μια παράσταση που συνδυάζει το Θέατρο, το βίντεο και τη μουσική και περιγράφει με αλληγορικό τρόπο την ευρωπαϊκή κρίση εστιάζοντας στον άνθρωπο, στις εμπειρίες του, τους φόβους και τις προσδοκίες του μακριά από την απρόσωπη καταγραφή της επίσημης Ιστορίας.
4. Ποιες αρνητικές και θετικές ιδέες ακούγονται να λένε τα μέλη του χορού;
Τα μέλη του χορού θα ξεκινήσουν το ταξίδι τους για την Αθήνα έχοντας σαν όνειρο να χτίσουν μια πραγματικά δημοκρατική Ενωμένη Ευρώπη με πνεύμα διαφάνειας και αλληλεγγύης ανάμεσα σε όλους τους λαούς της. Στη διάρκεια του ταξιδιού όμως ο χορός των γυναικών θα βιώσει μια Οδύσσεια, που θα θέσει σε δοκιμασία και τελικά σε αμφισβήτηση τις κοινές αξίες και τα ιδεώδη τους.
5. Έχετε φροντίσει να δώσει ρεαλιστικά στοιχεία, ονομάζεται πραγματικές καταστάσεις στην παράσταση ή κινείστε και λίγο στην αφηρημένη καλλιτεχνική σφαίρα;
Είναι μια σύνθεση φαντασίας και ρεαλισμού. Το ταξίδι παραμένει παραμυθένιο, αφού με ένα πλοίο ο χορός των γυναικών θα ταξιδέψει από την Κολωνία για την Αθήνα, ωστόσο τα βίντεο μάς προσγειώνουν και πάλι στη σημερινή πραγματικότητα.
6. Αυτό το σουρεαλιστικό ταξίδι προς την ευρωπαϊκή κρίση, έχει happy end; Γιατί η ρεαλιστική καθημερινότητα της Ευρώπης μάλλον έχει γίνει δράμα.
Οι τρεις γυναίκες του χορού, εκπρόσωποι της Ευρωπής – γεωγραφικά βοράς, νότος, ανατολή – δεν θα βρουν καμία απάντηση, το ταξίδι τους θα τελειώσει άδοξα, γιατί στο βάθος τους δεν ενστερνίζονται κοινές αξίες και ιδανικά. Το έργο ακούγεται σαν μια φωνή αγωνίας για το μέλλον της Ενωμένης Ευρώπης.
7. Συχνά προσεγγίσεις της επικαιρότητας και ειδικά της κρίσης, μπορεί να λοξοδρομήσουν σε λαϊκισμούς. Εσείς, πώς επιχειρείτε να αποφύγετε τυχόν τέτοια κατάσταση;
Φυσικά και υπάρχει κίνδυνος σε αυτή τη περίπτωση να λοξοδρομήσει κανείς σε λαϊκισμούς. Εκεί όμως βρίσκεται για κάθε καλλιτέχνη και το στοίχημα: να κρατήσει το αποστασιοποιημένο μάτι, να εμπνευστεί από τα πολιτικά δρώμενα και να τα μετατρέψει σε καλλιτεχνική δημιουργία.