Σε ένα από τα πιο βαθιά σημεία των ωκεανών, στην Τάφρο της Ατακάμα που απέχει από τις ακτές του Περού και της Χιλής, 160 χιλιόμετρα, μία ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε τρία νέα είδη ψαριών που ζουν 7.500 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Τα ψάρια αυτά είναι γνωστά ως σαλιγκαρόψαρα και είναι τέτοια η μορφολογία τους που τούς επιτρέπει να ζουν σε ένα ακραίο ωκεάνιο περιβάλλον, όπου επικρατούν απόλυτο σκοτάδι, πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, και τεράστια πίεση.
Όσο και αν φαίνεται παράδοξο, οι ακραίες συνθήκες σε τέτοιο βάθος δρουν προστατευτικά για τον οργανισμό των ψαριών. Το κρύο και το ασύλληπτο μέγεθος της πίεσης συντηρούν στη ζωή το ζελατινοειδές σώμα των ψαριών που δεν έχει κανένα λέπι. Αν επιχειρούσε κάποιος να ανασύρει ένα σαλιγκαρόψαρο στην επιφάνεια της θάλασσας, αυτό θα έλιωνε.
Στους επιστήμονες που ασχολούνται με την ωκεανογραφία και την θαλάσσια βιολογία, είναι εδραιωμένη η άποψη εδώ και πολλά χρόνια πως σε τόσο μεγάλα βάθη, η ζωή δεν αφθονεί. Κυρίως δεν ζουν μεγάλα ψάρια. Για παράδειγμα, ένας καρχαρίας, που αποτελεί εξελικτικά ένα από τα πλέον επιτυχημένα δημιουργήματα της φύσης, σπάνια θα καταδυθεί σε τέτοιο βάθος.
Ο λόγος είναι ότι στην ωκεάνια άβυσσο, το περιβάλλον είναι ολιγοτροφικό. Θεωρητικά υπάρχουν μικρά αποθέματα τροφής για να φάνε οι οργανισμοί που ζουν εκεί και κυρίως τρέφονται με νεκρά ψάρια που καθιζάνουν στον πυθμένα.
Ωστόσο οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα σαλιγκαρόψαρα ήταν καλοθρεμμένα. Βεβαίως σε τόσο μεγάλα βάθη ζουν μαλακόστρακα, αμφίποδα, είδη μικρών γαρίδων και άλλοι οργανισμοί που αποτελούν τροφή για ψάρια που ζουν εκεί. Μάλιστα είδη όπως τα σαλιγκαρόψαρα, δεν απειλούνται από θηρευτές.
Οι επιστήμονες από 17 χώρες που εξερεύνησαν σημεία της Τάφρου της Ατακάμα, η οποία εκτείνεται σε μήκος 6.000 χιλιομέτρων παράλληλα προς την δυτική ακτογραμμή της Νότιας Αμερικής, με ανώτερο βάθος τα 8.000 μέτρα, πραγματοποίησαν δεκάδες επιχειρήσεις εντοπισμού και καταγραφής αγνώστων ειδών.
Είχαν στη διάθεσή τους συσκευές που έχει αναπτύξει το Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ, οι οποίες μπορούν να φθάσουν σε βάθος 11.000 μέτρων και είναι εξοπλισμένες με κάμερες υψηλής ευκρίνειας. Εκτός από τον εξοπλισμό καταγραφής ποντίζεται και δόλωμα ώστε να προσελκύσει τους οργανισμούς που ζουν εκεί να δοθεί η ευκαιρία στους επιστήμονες να διαπιστώσουν τι πλάσματα ζουν στις ανεξερεύνητες περιοχές του πλανήτη.
Η πόντιση του καταγραφικού εξοπλισμού σε τόσο μεγάλο βάθος διαρκεί τέσσερις ώρες. Ο δρ. Τόμας Λίνλεϊ από το Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ, θεωρεί πως τα σαλιγκαρόψαρα που εντοπίστηκαν σε βάθος 7.500 αποτελούν νέα είδη. Εχουν διαφορετικά χρώματα το καθένα και φαίνεται ότι τρέφονται επαρκώς με ασπόνδυλους οργανισμούς.
