Η προσφυγική κρίση και το Brexit ήταν το κορυφαία ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκε η άτυπη Σύνοδος Κορυφής, με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, να αναφέρει σε δήλωση του ότι η προσφυγική κρίση «είναι το κεντρικό θέμα, κεντρικό ζήτημα, κεντρικό, πολιτικό και ιδεολογικό ζήτημα για το μέλλον της Ευρώπης και χωρίζει την Ευρώπη σήμερα σε δύο στρατόπεδα».
Όπως είπε από τη μια βρίσκονται όσοι «θεωρούν, πιστεύουν ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί, φτιάχνοντας ο καθένας ένα δικό του φρούριο στις χώρες του. Να κλειστούμε, δηλαδή, πίσω από φρούρια αλλεπάλληλα στην ευρωπαϊκή ήπειρο και να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα αυτό. Και από την άλλη, όσοι πιστεύουμε –και ανήκω και εγώ σε αυτούς- ότι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπίσουμε πρωτίστως τις γενεσιουργές του αιτίες. Να αντιμετωπίσουμε, δηλαδή, τους πολέμους, τις συρράξεις, τις ανισότητες στις χώρες από τις οποίες έρχονται αυτές οι μεγάλες μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές. Να έχουμε ένα ουσιαστικό σχέδιο μιας αναπτυξιακής προοπτικής και για τις χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Ασίας και βεβαίως, ταυτόχρονα, να έχουμε και έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό, αποτελεσματικό μηχανισμό για τη διαχείριση των συνόρων μας, για τον διαμερισμό των ευθυνών, των βαρών, αλλά βεβαίως και για την ασφάλεια των πολιτών της ΕΕ».
Σύμφωνα με όσα υποστήριξε ο κ. Τσίπρα «η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στο δεύτερο αυτό στρατόπεδο, που θέλει να έχει μια ευρύτερη ενόραση, ένα όραμα για την Ευρώπη και την αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων που βρίσκει μπροστά της. Ένα από αυτά είναι η προσφυγική κρίση. Η Ελλάδα δεν θα μπορούσε, άλλωστε, να βρίσκεται στο άλλο στρατόπεδο. Και όσοι επιθυμούν να τη γυρίσουν, να τη μεταφέρουν σε ένα τέτοιο στρατόπεδο, πρέπει να σκεφτούν πάρα πολύ σοβαρά ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα που αντιμετωπίζει το πρόβλημα αυτό, μαζί με την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία. Είναι χώρα πρώτης γραμμής. Ως εκ τούτου, όσα φρούρια κι αν χτίσει, θα είναι ευάλωτα. Ίσως χώρες της Βόρειας Κεντρικής Ευρώπης να έχει ένα νόημα να σκέφτονται έτσι, αλλά και αυτές θεωρώ κοντόφθαλμα σκέφτονται. Πρέπει, λοιπόν, να επικρατήσει ο ρεαλισμός και η λογική».
Όπως είπε κατά τη σύνοδο «συμφωνήθηκε η επιτάχυνση των διαδικασιών για την αναβάθμιση της Frontex σε ευρωπαϊκή ακτοφυλακή και συνοριοφυλακή, γεγονός που ταυτόχρονα θα δώσει τη δυνατότητα δημιουργίας και ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφών για όσους δεν χρήζουν της διεθνούς προστασίας».
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ακόμα ότι «στη Σύνοδο αυτή αντιμετωπίσαμε και την προοπτική, τη δυνατότητα αναβάθμισης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου. Θα είναι μια εξέλιξη, η οποία θα είναι πολύ σημαντική εάν συμβεί. Ο εξευρωπαϊσμός, δηλαδή, των διαδικασιών για την κατανομή του ασύλου, καθώς αντιλαμβάνεστε ότι οι χώρες πρώτης υποδοχής δεν μπορούν να παίρνουν όλο το βάρος στις δικές τους πλάτες».
Ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι «το επόμενο διάστημα όμως –και αυτό είναι και ευθύνη της ευρωπαϊκής αυστριακής Προεδρίας- θα πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, να προτεραιοποιηθεί η προοπτική αναθεώρησης του Δουβλίνου, δίκαιης αναθεώρησης του Δουβλίνου. Και αυτό ήταν κάτι το οποίο έθεσα επιτακτικά, καθώς βεβαίως και να συγκεκριμενοποιηθούν σκέψεις και ιδέες για την αποτελεσματικότερη αντίδραση με τη δημιουργία, ενδεχομένως, ενός μηχανισμού ανακούφισης των χωρών πρώτης γραμμής μεσογειακών χωρών στο βαθμό που βρίσκονται μπροστά σε μεγάλες ροές. Ευτυχώς σήμερα η Ευρώπη δεν βρίσκεται σε μια τέτοια περίσταση, όπως βρέθηκε το 2015. Εν τούτοις, τώρα που τα πράγματα είναι καλύτερα σε ό,τι αφορά τις ροές, θα πρέπει να εξετάζουμε το ενδεχόμενο ή εν πάση περιπτώσει να φτιάχνουμε τους μηχανισμούς, ώστε να είμαστε αποτελεσματικοί σε ένα πιθανό ενδεχόμενο αύξησης των ροών το επόμενο διάστημα.
Καταλήγοντας ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο Brexit λέγοντας ότι «αναγκαστικά είναι μια συζήτηση που κάποια στιγμή πρέπει να τελειώσει», προσθέτοντας ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν διεργασίες σε αυτή την κατεύθυνση.
