Στις κάλπες βρίσκονται προσέρχονται από τις 7 το πρωί οι πολίτες της ΠΓΔΜ προκειμένου να ψηφίσουν σχετικά με την συμφωνία των Πρεσπών για το ονοματολογικό.

Το ερώτημα του δημοψηφίσματος είναι «Συμφωνείτε με τη συμμετοχή σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, αποδεχόμενος/-η τη συμφωνία ανάμεσα στη Δημοκρατία της Μακεδονίας και στη Δημοκρατία της Ελλάδας;» και, με βάση τους εκλογικούς καταλόγους, δικαίωμα ψήφου έχουν 1.806.336 ψηφοφόροι.

Οι κάλπες αναμένεται να κλείσουν θα κλείσουν δώδεκα ώρες αργότερα, με την πρώτη ασφαλή εικόνα για το αποτέλεσμα να αναμένεται γύρω στις 22:00 ώρα Ελλάδος.

Μολονότι όλες οι δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν επικράτηση του «Ναι», το κρίσιμο ζητούμενο είναι η συμμετοχή, καθώς το δημοψήφισμα δεν θα είναι έγκυρο εάν δεν λάβει μέρος τουλάχιστον το 50% του εκλογικού σώματος, με τον Ζόραν Ζάεφ πάντως να επιχειρεί να ξεπεράσει αυτό το «σκόπελο», υποστηρίζοντας πως σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο η υπόθεση μπορεί να σταλεί και πάλι στην Βουλή.

Η συμμετοχή

Θεωρητικά θα πρέπει να πάνε να ψηφίσουν περί τους 903 χιλιάδες πολίτες για να θεωρηθεί έγκυρο το αποτέλεσμα. Ωστόσο, ήδη στην κυβέρνηση Ζάεφ προσπαθούν να «επικοινωνήσουν» μια διαφορετική θέση. Με βάση το ότι ψήφισαν στις προηγούμενες εκλογές περίπου 1,2 εκατ. πολίτες η κυβέρνηση θα ήθελε περί τους 600 χιλιάδες να συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα. Ρίχνει δηλαδή τον πήχη σ’ αυτό το νούμερο που ζουν στη χώρα προκειμένου να νομιμοποιήσει το «ναι» το οποίο θεωρείται δεδομένο. O Ζάεφ εκτιμά ότι μπορεί να πετύχει αυτή την συμμετοχή, να κερδίσει το αποτέλεσμα που θέλει και να πάει στη Βουλή να ζητήσει τους 80 βουλευτές για να κάνει τις συνταγματικές αλλαγές.

Αλλιώς είναι λογικό ότι θα πάει σε πρόωρες εκλογές.

Η θέση της κυβέρνησης στο ζήτημα αυτό συνοψίζεται ως εξής: Στο δημοψήφισμα αποφασίζουν μόνον αυτοί που θα ψηφίσουν και δεν λαμβάνονται υπόψη αυτοί που θα απέχουν. Αν η πλειοψηφία όσων συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα ψηφίσει «κατά», η κυβέρνηση θα αναγνωρίσει ότι η Συμφωνία των Πρεσπών δεν μπορεί να προχωρήσει. Αν η πλειοψηφία ψηφίσει «υπέρ», ακόμα και αν η συμμετοχή είναι μικρότερη από 50%, η διαδικασία σχετικά με τη Συμφωνία θα συνεχιστεί στη Βουλή.

Αντίθετα, το VMRO-DPMNE υποστηρίζει ότι τα κριτήρια βάσει των οποίων θα αξιολογηθεί η επιτυχία ή μη του δημοψηφίσματος είναι σαφή και ορίζονται από τον νόμο. Για να είναι επιτυχές το δημοψήφισμα θα πρέπει να προσέλθει στις κάλπες ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους και η πλειοψηφία από αυτούς να ψηφίσει «υπέρ». Αν η συμμετοχή είναι μικρότερη, σημαίνει ότι η Συμφωνία «δεν πέρασε».

Εδώ, λοιπόν, έγκειται το πολύπλοκο του ζητήματος, καθώς οι εκλογικοί κατάλογοι δεν έχουν επικαιροποιηθεί και περιλαμβάνουν πολύ περισσότερα ονόματα πολιτών από αυτούς που δύνανται να ψηφίσουν, δυσχεραίνοντας έτσι τη μάχη του σκοπιανού πρωθυπουργού κατά της αποχής. Μάλιστα, σύμφωνα με τελευταίες δημοσκοπήσεις, παρά το γεγονός ότι προηγείται το «ναι», ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών δηλώνει απρόθυμο να πάει να ψηφίσει είτε ως πολιτική στάση είτε ως μποϊκοτάρισμα της διαδικασίας.

Στο πλαίσιο αυτό, καθοριστική φαίνεται πως είναι η στάση της αντιπολίτευσης. Το τελευταίο διάστημα, η εθνικιστική πτέρυγα της πολιτικής σκηνής προκρίνει αντί του «όχι» την αποχή, παίζοντας το τελευταίο της χαρτί.

Δεν είναι τυχαίο πως ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκι Ιβάνοφ, κάλεσε την Πέμπτη τους συμπολίτες της χώρας του να μην ψηφίσουν στο δημοψήφισμα της Κυριακής για την αλλαγή του ονόματος της χώρας τους. «Ως πολίτης, έχω λάβει την απόφασή μου: στις 30 Σεπτεμβρίου, δεν θα πάω να ψηφίσω» δήλωσε ο ίδιος κατά την ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, προσθέτοντας πως «είμαι πεπεισμένος πως εσείς, οι συμπολίτες μας, θα πάρετε επίσης αυτή τη συνετή απόφαση».

Έριξαν τις πρώτες ψήφους

Σχεδόν 1.900 ασθενείς ή ανάπηροι, 1.550 φυλακισμένοι και 3.000 κάτοικοι του εξωτερικού είχαν εγγραφεί ώστε να ψηφίσουν πρόωρα το Σάββατο, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο MIA.

Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι είναι λίγο περισσότεροι από 1,8 εκατομμύρια, που σημαίνει ότι θα πρέπει να ψηφίσουν τουλάχιστον 900.000 άτομα.

Στο γραφείο συνδέσμου της ΠΓΔΜ στην Αθήνα, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων MIA, δηλώθηκαν να ψηφίσουν 15 άτομα, ενώ η εφορευτική επιτροπή έδωσε διαπιστεύσεις σε 11.907 εγχώριους και 493 ξένους παρατηρητές για το δημοψήφισμα, σε 194 μεταφραστές καθώς και σε 83 ξένους δημοσιογράφους.