Η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι κάλεσε το κόμμα της να συσπειρωθεί γύρω από το σχέδιό της για την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και έκανε μια άμεση έκκληση στους επικριτές της λέγοντας πως η επιθυμία τους για μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου βρίσκεται στο κέντρο των δικών της προτάσεων για το Brexit.
Κατά την έναρξη ενός από τα πιο τρικυμιώδη ετήσια συνέδρια του Συντηρητικού Κόμματος, όπως προμηνύεται, τα σχέδια της Μέι δέχθηκαν επίθεση από δύο πρώην υπουργούς, με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον να τα αποκαλεί «ανισόρροπα».
Μόλις έξι μήνες πριν από την προβλεπόμενη αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, τη μεγαλύτερη αλλαγή στην εξωτερική και εμπορική πολιτική της χώρας σε περισσότερα από 40 χρόνια, η διαμάχη για το πώς θα εγκαταλείψει την Ένωση μαίνεται ακόμη στο κεντροδεξιό Συντηρητικό Κόμμα, ακόμα και στην κυβέρνηση.
Η ήδη εύθραυστη ηγεσία της Μέι δέχθηκε επιπλέον πίεση αυτό τον μήνα όταν η ΕΕ απέρριψε τμήματα του λεγόμενου σχεδίου Τσέκερς. Ωστόσο η Βρετανίδα πρωθυπουργός έδωσε μια θετική ερμηνεία σε εκείνες τις συνομιλίες, λέγοντας πως είναι έτοιμη να σκεφθεί τις ανησυχίες της ΕΕ.
«Το μήνυμά μου στο κόμμα μου είναι ας είμαστε ενωμένοι και ας εξασφαλίσουμε την καλύτερη συμφωνία για τη Βρετανία», δήλωσε η Μέι στο BBC από το Μπέριμιγχαμ (κεντρική Αγγλία).
«Στο κέντρο του σχεδίου Τσέκερς είναι μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και εμπόριο χωρίς τριβές… το Τσέκερς είναι αυτή τη στιγμή το μοναδικό σχέδιο στο τραπέζι που ανταποκρίνεται στην ψήφο υπέρ του Brexit… και επίσης ανταποκρίνεται στις επιθυμίες του λαού της Βόρειας Ιρλανδίας.»
Η Μέι δεν έχει δώσει ενδείξεις ότι απομακρύνεται από το σχέδιο Τσέκερς, που πήρε το όνομά του από την εξοχική κατοικία της όπου πέτυχε μια συμφωνία για το Brexit με τους υπουργούς της τον Ιούλιο, παρά τις αυξανόμενες επικρίσεις ότι οι προτάσεις της προσφέρουν το χειρότερο σενάριο.
Ο Τζόνσον, που παραιτήθηκε από την κυβέρνηση της Μέι μετά τη συμφωνία του Τσέκερς, χαρακτήρισε τα σχέδιά της «ανισσόροπα» και κατηγόρησε την πρωθυπουργό ότι δεν πιστεύει στο Brexit.
Εκείνος, όπως και ο πρώην υπουργός για το Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις, τάσσονται υπέρ μιας συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με την ΕΕ όπως εκείνη του Καναδά – μια πρόταση που η Μέι λέει ότι θα χωρίσει τη Βόρεια Ιρλανδία από την ηπειρωτική Βρετανία με αποτέλεσμα η βρετανική επαρχία να υπακούει σε διαφορετικούς κανόνες όσον αφορά τους δασμούς.
«Αντίθετα με την πρωθυπουργό, εγώ πάλεψα γι΄αυτό, το πιστεύω, νομίζω ότι είναι το σωστό για τη χώρα μας και νομίζω πως αυτό που συμβαίνει τώρα δεν είναι, αλίμονο, αυτό που υποσχεθήκαμε το 2016», είπε στην εφημερίδα Sunday Times ο Τζόνσον, που θεωρείται από τα γραφεία στοιχημάτων ο επικρατέστερος υποψήφιος για να διαδεχθεί τη Μέι.
Ο Ντέιβις που, όπως και ο Τζόνσον, παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το Τσέκερς, είπε πως το σχέδιό της «απλώς είναι λάθος», αλλά πρόσθεσε πως πιστεύει ότι είναι 80-90% πιθανό η κυβέρνηση να επιτύχει μια συμφωνία εξόδου με την ΕΕ.
«Πιστεύω στο Βrexit»
Η ομάδα της Μέι φιλοδοξεί ότι το συνέδριο του κόμματός της θα της δώσει ένα βήμα προκειμένου να ανανεώσει η δέσμευσή της να βοηθήσει εκείνους τους ανθρώπους που «μόλις τα καταφέρνουν», στην προσπάθεια να μεταθέσει το επίκεντρο από το Brexit σε μια εσωτερική ατζέντα.
Όμως η πρώτη ανακοίνωσή της –για έναν επιπρόσθετο φόρο που θα καταβάλλουν οι ξένοι αγοραστές κατοικιών– δεν κατάφερε να επαναφέρει τη συζήτηση στην αφετηρία, με τη σημερινή μέρα να κυριαρχείται και πάλι από το Brexit, μια ενδεχόμενη εκστρατεία για την ηγεσία και το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών.
Έκθεση που δημοσιοποίησε σήμερα μια ερευνητική ομάδα αναφέρει πως η απόφαση της Βρετανίας να εγκαταλείψει την ΕΕ έχει κοστίσει στην κυβέρνηση 500 εκατομμύρια λίρες την εβδομάδα, εξαφανίζοντας προς το παρόν κάθε προοπτική για μελλοντική εξοικονόμηση όταν σταματήσουν οι πληρωμές προς την Ένωση.
Ο Ίαν Λέιβερι, πρόεδρος του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος, δήλωσε πως οι Συντηρητικοί είναι «σαφώς τόσο απασχολημένοι με το να τσακώνονται μεταξύ τους που δεν έχουν ούτε τις ιδέες ούτε την επιθυμία να προσφέρουν πραγματικές λύσεις στα προβλήματα που προκάλεσαν».
Η συνέντευξη του Τζόνσον στη Sunday Times θεωρήθηκε από πολλούς στο κόμμα ως η έναρξη μιας εκστρατείας για την ανατροπή της Μέι – κάτι που εξόργισε πολλούς Συντηρητικούς οι οποίοι επικρίνουν τον πρώην υπουργό Εξωτερικών.
Η Μέι αρνήθηκε να σχολιάσει τις δηλώσεις του και δεν αναφέρθηκε σε αυτόν ονομαστικά στη μακρά συνέντευξή της στο BBC. Η απάντησή της όμως ήταν αιχμηρή.
«Πιστεύω στο Brexit», είπε.
«Όμως βασικά πιστεύω στην επίτευξη ενός Βrexit που θα σέβεται την ψήφο και θα ανταποκρίνεται στην ψήφο του βρετανικού λαού ενώ παράλληλα θα προστατεύει την ένωσή μας, θα προστατεύει τις θέσεις εργασίας και θα διασφαλίζει ότι θα έχουμε ένα επιτυχές Brexit για το μέλλον.»