H μέχρι σήμερα στάση της Ρωσίας στην υπόθεση του δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ χαρακτηριζόταν από διακριτικότητα. Δεν είχε κάνει καμιά παρέμβαση στο προσκήνιο, αν και στο παρασκήνιο ακουγόταν πολλά. Από πιέσεις στα κόμματα που αμφιταλαντευόταν μεταξύ του «ναι» και του «όχι», μέχρι… περίεργους λογαριασμούς στα social media που άνοιξαν τις τελευταίες ημέρες και προέτρεπαν σε μποϊκοτάζ.
Αλλά ουδέποτε η Μόσχα είχε προχωρήσει σε κινήσεις που έκαναν χώρες της Δύσης και το ΝΑΤΟ που παρενέβησαν με απροκάλυπτο τρόπο.
Μόλις όμως ολοκληρώθηκε το… φιάσκο Ζάεφ η Ρωσία με επίσημη παρέμβασή της επιχειρεί να δείξει ότι δεν θα μείνει στη γωνία των εξελίξεων.
Μάλιστα η χθεσινή ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών επισημαίνει ότι με ποσοστό συμμετοχής 36,8% το δημοψήφισμα δεν μπορεί να θεωρηθεί έγκυρο. Κατηγορεί τις χώρες της Δύσης για προφανή προσπάθεια να επισπευστεί η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, παρά την επιθυμία των πολιτών της χώρας, ενώ καταλήγει πως όπως προβλέπει ψήφισμα, τα αποτελέσματα των συζητήσεων μεταξύ Σκοπίων και Αθήνας θα συζητηθούν στο Συμβούλιο Ασφαλείας, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο βέτο.
Διπλωματικές πηγές στην Ελλάδα έλεγαν ότι η απειλή βέτο από την πλευρά της Ρωσίας δεν έχει ουσιαστική σημασία αλλά είναι δημιουργεί εντυπώσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε ρήξεις με τη Δύση.
Αλλωστε οι ΗΠΑ έχουν κατηγορήσει ήδη τη Μόσχα ότι παρενέβη υπέρ του «όχι» στο δημοψήφισμα, γεγονός που διέψευσε η άλλη πλευρά, αλλά το κλίμα είναι εκρηκτικό.
Με δεδομένο ότι οι σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας παραμένουν παγωμένες και γίνονται προσπάθειες να επανέλθουν στην προηγούμενη περίοδο (μέσω της συνάντησης Πούτιν – Τσίπρα), έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η στάση της Μόσχας στο Σκοπιανό. Αλλά και πώς μπορεί να επηρεάσει ο ρωσικός παράγοντας το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της ΠΓΔΜ, ειδικά τώρα που θα έρθει η κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή. Ηδη υπάρχουν φήμες για «επηρεασμό» βουλευτών του VMRO να ψηφίσουν υπέρ της συμφωνίας των Πρεσπών και να περάσει το σχέδιο Ζάεφ από τη Βουλή, παρ’ ότι δεν πέρασε από το λαό.
Το ερώτημα είναι τι μπορεί να κάνει η Ρωσία, πόσο μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις και αν θα έρθει σε σύγκρουση με τις δυτικές χώρες για την ονομασία της ΠΓΔΜ, με ό,τι αυτό σημαίνει και για τους ελληνικούς σχεδιασμούς.
Αναλυτικά, η ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών:
«Στις 30 Σεπτεμβρίου, η Δημοκρατία της Μακεδονίας διεξήγαγε δημοψήφισμα για τη συμφωνία των Πρεσπών, που προβλέπει αλλαγή της ονομασίας της χώρας σε Βόρεια Μακεδονία. Το ποσοστό συμμετοχής του 36,8% σημαίνει ότι το δημοψήφισμα δεν μπορεί να αναγνωριστεί ως έγκυρο (η συμμετοχή πρέπει να είναι τουλάχιστον 50%). Ξεκάθαρα δείχνει ότι οι “Μακεδόνες” ψηφοφόροι επέλεξαν να μποϊκοτάρουν τις λύσεις που επιβλήθηκαν εξωτερικά στα Σκόπια και την Αθήνα, καθώς κορυφαίοι πολιτικοί χωρών μελών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ μετείχαν απευθείας σε αυτή τη μεγάλης έκτασης καμπάνια προπαγάνδας, παρεμβαίνοντας ελεύθερα στις εσωτερικές υποθέσεις αυτής της βαλκανικής χώρας.
Παρά το γεγονός ότι τα δύο τρίτα του πληθυσμού της “Μακεδονίας” δεν ψήφισαν υπέρ της συμφωνίας των Πρεσπών, τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος αμέσως χαιρετίστηκαν από τους ηγέτες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, όπως και από την Ουάσινγκτον. Η επιθυμία να εξασφαλιστεί και να επιταχυνθεί η ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, παρά την επιθυμία του λαού της “Μακεδονίας” είναι προφανής.
Η θέση μας επί της αρχής παραμένει ίδια: μία μακροπρόθεσμη λύση μπορεί να συμφωνηθεί μόνο μεταξύ των δύο πλευρών, χωρίς καμία εξωτερική παρέμβαση και μόνο εντός του πλαισίου του νόμου και με ευρεία λαϊκή υποστήριξη. Η συμφωνία των Πρεσπών ξεκάθαρα αποτυγχάνει να εκπληρώσει αυτά τα κριτήρια. Είναι αντιφατική με το διεθνές δίκαιο και το σύνταγμα της “Μακεδονίας”, κάτι που επανειλημμένα έχει νομίζει ο πρόεδρος της “Μακεδονίας” Γκιόργκι Ιβάνοφ, και από το βήμα της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ.
Ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Ρωσία παρακολουθεί στενά την εξέλιξη αυτής της κατάστασης. Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του ψηφίσματος 845 του Συμβουλίου Ασφαλείας, τα αποτελέσματα των συζητήσεων ανάμεσα στα Σκόπια και την Αθήνα θα εξεταστούν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ».