Να προχωρήσουν σε επαναχορήγηση και αναδρομική καταβολή 13ου και 14ου μισθού, δηλαδή επιδομάτων εορτών και αδείας, υποχρεώνονται πολλοί μεγάλοι δήμοι της χώρας, καθώς εφαρμόζουν αποφάσεις δικαστηρίων με τις οποίες έγιναν δεκτές σχετικές προσφυγές εργαζομένων τους. Προσφυγές οι οποίες γίνονται παράδειγμα και για άλλους δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι μετά τη δικαίωση των εργαζομένων σοτυς δήμους από τη Δικαιοσύνη, στο συγκεκριμένο ζήτημα, προχωρούν και αυτοί με τη σειρά τους σε ομαδικές προσφυγές με μεγάλες πιθανότητες να κερδίσουν κι εκείνοι το δικαίωμα είσπραξης 13ου και 14ου μισθού, και μάλιστα αναδρομικά.
Οι πρώτες δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες δικαιώθηκαν εργαζόμενοι σε δημόσιες υπηρεσίες, που ζητούσαν την επαναχορήγηση των επιδομάτων εορτών και αδείας, εκδόθηκαν στα τέλη του 2016 και από τότε οι διεκδικήσεις επανακαταβολής των επιδομάτων αυτών και της χορήγησής τους αναδρομικά τουλάχιστον για τρία χρόνια, απέκτησε μαζικό χαρακτήρα. Δεν είναι τυχαίο ότι τους τελευταίους μήνες, μάλιστα, συνεχώς και και περισσότεροι δήμοι ξεκινούν να παίρνουν αποφάσεις για αναδρομική καταβολή των επιδομάτων αυτών στο σύνολο των εργαζομένων τους, δηλαδή ακόμη και σ’ αυτούς που δεν έχουν προσφύγει στα δικαστήρια, ενώ και άλλοι κλάδοι εργαζομένων καθοδηγούμενοι από τους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους τους, αποφασίζουν πλέον μαζικές προσφυγές στα δικαστήρια με μεγάλες πιθανότητες δικαίωσης.
Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο:
1 Από το τελευταίο τετράμηνο του 2016 άρχισαν να εκδίδονται οι πρώτες αποφάσεις από Ειρηνοδικεία με τις οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι διατάξεις του «μνημονιακού» νόμου 4093/2012 για την κατάργηση των επιδομάτων εορτών και αδείας των δημοσίων υπαλλήλων:
α) Η αρχή έγινε τον Σεπτέμβριο του 2016 με το Ειρηνοδικείο Λαμίας, το οποίο δικαίωσε συνολικά 34 υπαλλήλους του Δήμου Λαμιέων, επιδικάζοντας την αναδρομική καταβολή των επιδομάτων εορτών και αδείας για το χρονικό διάστημα από την 1η-5-2013 έως την 29η-5-2015 σε όλους τους προσφεύγοντες. Το διετές αυτό χρονικό διάστημα καταβολής αναδρομικών ορίστηκε από το δικαστήριο επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4270/2014, οι απαιτήσεις των εναγόντων για την περίοδο πριν από την 1η-5-2013 είχαν υποπέσει σε διετή παραγραφή, δεδομένου ότι η αγωγή τους επιδόθηκε στο δήμο στις 29-5-2015. Καθένας από τους 34 δημοτικούς υπαλλήλους έλαβε το ποσό των 2.000 ευρώ μαζί με τους αναλογούντες τόκους, καθώς, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4024/2011 που ίσχυαν τότε για το μισθολόγιο στο Δημόσιο, το επίδομα της εορτής του Πάσχα και το επίδομα της θερινής αδείας ανερχόταν σε 250 ευρώ έκαστον, ενώ το επίδομα των εορτών των Χριστουγέννων είχε καθοριστεί στα 500 ευρώ. Η απόφαση του Ειρηνοδικείου Λαμίας προέβλεπε ειδικότερα ότι οι 34 ενάγοντες δικαιούνται επίδομα αδείας 250 ευρώ και Δώρο Χριστουγέννων 500 ευρώ για το 2013, Δώρο Πάσχα 250 ευρώ, επίδομα αδείας 250 ευρώ και Δώρο Χριστουγέννων 500 ευρώ για το 2014 και Δώρο Πάσχα 250 ευρώ για το 2015.
Το δικαστήριο, επικαλούμενο το άρθρο 106 του Συντάγματος, έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις του ν. 4093/2012 με τις οποίες νομοθετήθηκε η κατάργηση των επιδομάτων εορτών και αδείας. Στο «διά ταύτα» της απόφασής του, η οποία δημοσιεύθηκε από την ειδησεογραφική ιστοσελίδα aftodioikisi.gr, το δικαστήριο επεσήμανε χαρακτηριστικά: «Επομένως, δεν είναι επιτρεπτό η επιβάρυνση, από τα μέτρα που λαμβάνονται προς αντιμετώπιση της δυσμενούς και παρατεταμένης οικονομικής συγκυρίας, να κατανέμεται πάντοτε σε συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών, οι οποίοι, κατά κανόνα, είναι συνεπείς προς τις υποχρεώσεις τους και να ευνοούνται άλλες κατηγορίες από την ασυνέπεια των οποίων -κυρίως στο πεδίο της εκπλήρωσης των φορολογικών τους υποχρεώσεων- προκαλείται σε μεγάλο ποσοστό η δυσμενής αυτή συγκυρία (βλ. ΟλΣτΕ 1286/2012), ούτε, κατά μείζονα λόγο, η επισώρευση νέων επιβαρύνσεων εις βάρος των ίδιων κατηγοριών πολιτών (λ.χ. διαδοχικές μειώσεις αποδοχών ή συντάξεων), εάν τα προηγούμενα αποδείχθηκαν απρόσφορα και εφόσον με τα νέα μέτρα οι ίδιες κατηγορίες πολιτών υφίστανται υπέρμετρη απώλεια του προηγουμένως διαθέσιμου εισοδήματός τους».
β) Το Ειρηνοδικείο Καλαμάτας εξέδωσε, επίσης τον Σεπτέμβριο του 2016, απόφαση με την οποία έκανε δεκτή την αγωγή 5 δικαστικών υπαλλήλων ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου. Στην απόφαση του δικαστηρίου, την οποία επίσης αποκάλυψε από τον Σεπτέμβριο του 2016 η ειδησεογραφική ιστοσελίδα aftodioikisi.gr, έγινε εκτενής αναφορά στους νόμους και στις περικοπές που επιβλήθηκαν σε μισθούς και συντάξεις από τα Μνημόνια και επισημάνθηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
• «Ουδόλως προκύπτει ότι τα λαμβανόμενα μέτρα (σ.σ.: οι περικοπές των επιδομάτων εορτών και αδείας) ήταν αναγκαία, αλλά και τα μόνα ικανά και πρόσφορα για τον επιδιωκόμενο σκοπό τηρουμένων και των αρχών της ισότητας και αναλογικότητας».
• «Ομως, η περικοπή των Δώρων και του επιδόματος αδείας, που έχουν νομοθετηθεί σε συνέχεια των αναφερόμενων νόμων με τους οποίους περικόπηκαν οι αποδοχές των μισθωτών, επιβαρύνει σωρευτικά την ίδια ομάδα πολιτών (μισθωτών) και, ως εκ τούτου, η επιβάρυνση αυτή είναι εξόφθαλμα δυσανάλογη, ιδίως για όσους υπηρετούν στο Δημόσιο, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να έχουν υποστεί σοβαρές οικονομικές απώλειες. Επιπλέον, οι εν λόγω ρυθμίσεις δεν πλήττουν, κατ’ αποτέλεσμα, στον ίδιο βαθμό τους υψηλόμισθους υπαλλήλους, αφενός, και τους χαμηλόμισθους υπαλλήλους, αφετέρου, με αποτέλεσμα οι μεν υψηλόμισθοι να εξακολουθούν να διατηρούν ένα ικανοποιητικό και αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, οι χαμηλόμισθοι, όμως, οι οποίοι αποτελούν ένα ιδιαίτερα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού, οδηγούνται στην κοινωνική και την οικονομική εξαθλίωση καλούμενοι να συνεισφέρουν στα δημόσια βάρη κατά προφανή αναντιστοιχία με τις δυνάμεις τους».
Μάλιστα, η απόφαση κατέληξε δικαιώνοντας τους υπαλλήλους, με το αιτιολογικό ότι οι περικοπές αυτές «στερούν το δικαιούμενο, ικανοποιητικό και αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης χαμηλόμισθων Ελλήνων μισθωτών» και διατάσσει την καταβολή των Δώρων, και μάλιστα με το νόμιμο τόκο.
2 Τον Μάιο του 2017 εκδόθηκαν δύο αποφάσεις από το Ειρηνοδικείο Αθηνών, οι υπ’ αριθμόν 608/2017 και 619/2017 με τις οποίες επιδικάστηκαν σε υπαλλήλους ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δήμου Αθηναίων αναδρομικά ποσά ύψους 3.000 ευρώ στον καθένα, τα οποία αντιστοιχούσαν σε επιδόματα εορτών και αδείας των ετών 2014-2016.
Σε σχετική ενημέρωση του Σωματείου Εργατοτεχνιτών και Υπαλλήλων Δήμου Αθηναίου αναφερόταν ότι «με τις αποφάσεις υπ’ αριθμ. 608/2017 και 619/2017 του Ειρηνοδικείου Αθηνών δικαιώθηκαν συνάδελφοι ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου».
3 Εργαζόμενοι των Δήμων Φυλής, Βόλβης, Κηφισιάς και Πετρούπολης δικαιώθηκαν σε αντίστοιχες αγωγές τους. Ειδικά στις περιπτώσεις των δύο τελευταίων δήμων, οι εφέσεις που ασκήθηκαν αρχικά ανακλήθηκαν και αποφασίστηκε, εν τέλει, να εξοφληθούν κανονικά οι εργαζόμενοι.
4 Υπάλληλοι του Δήμου Χαϊδαρίου δικαιώθηκαν κι αυτοί και απέκτησαν το δικαίωμα είσπραξης αναδρομικών για τα επιδόματα εορτών και αδείας.
Ο δήμαρχος Χαϊδαρίου, Μιχάλης Σελέκος, αποφάσισε να εξοφλήσει τα αναδρομικά και ήδη καταβάλλει τα ποσά των επιδομάτων εορτών και αδείας σε όλους τους υπαλλήλους του δήμου του κι όχι μόνο σ’ αυτούς που προσέφυγαν και δικαιώθηκαν. Για το θέμα αυτό ο κ. Σελέκος δήλωσε, μεταξύ άλλων: «Η Δημοτική Αρχή θεωρεί ότι είναι άδικη και βαθιά αντεργατική η κατάργηση των Δώρων των εορτών και των επιδομάτων αδείας, που αποτελούν κατάκτηση των εργαζομένων και που η κατάργησή τους προκαλεί σημαντική απώλεια στο εισόδημά τους. Η Δημοτική Αρχή Χαϊδαρίου στηρίζει σταθερά τα δίκαια αιτήματα των εργαζόμενων και το έχει αποδείξει έμπρακτα τα προηγούμενα χρόνια με τη στάση της, αφού έχει αποπληρώσει όλες τις αποφάσεις δικαστηρίων που δικαιώνουν τους εργαζομένους ακόμα και πρωτόδικες. Ακριβώς την ίδια στάση κρατάει και για το δίκαιο αίτημα επαναφοράς του 13ου και του 14ου μισθού. Αγωνίζεται μαζί με τους εργαζομένους για σταθερή εργασία, ασφαλιστικά δικαιώματα και μισθούς που να καλύπτουν τις σύγχρονες ανάγκες τους, για την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού, των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και των άλλων εργατικών δικαιωμάτων».
5 Η Ενωση Προσωπικού Λιμενικού Σώματος Αττικής-Πειραιά (ΕΠΛΣΑΠ) ενημέρωσε πρόσφατα τους λιμενικούς για τις νομικές ενέργειες στις οποίες αποφάσισε να προβεί για τη διεκδίκηση της αναδρομικής είσπραξης των επιδομάτων εορτών και αδείας, βασιζόμενη στις δύο αποφάσεις (υπ’ αριθμόν 608/2017 και 619/2017) του Ειρηνοδικείου Αθηνών, με τις οποίες δικαιώθηκαν υπάλληλοι του Δήμου Αθηναίων.
Οπως αναφέρεται στο σχετικό ενημερωτικό κείμενο που έχει στη διάθεσή του ο «Ε.Τ.» της Κυριακής:
• «…Η ΕΠΛΣΑΠ έθεσε το θέμα σε συνεργαζόμενο νομικό σύμβουλο, η οποία ενημέρωσε ότι για την αναδρομική διεκδίκηση των εν λόγω Δώρων απαιτείται αγωγή και κατοχυρωμένος για τις περικοπές από τα καταργηθέντα επιδόματα είναι μόνο όποιος έχει καταθέσει και εκδικάσει σχετική αγωγή».
• «Προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος παραγραφής, θα πρέπει το κάθε στέλεχος να καταθέσει ατομικά αγωγή έως την 31-12-2018».
• «Η συνολική διεκδίκηση δύναται να υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ (πλέον τόκων) για τα 2 (δύο) προηγούμενα έτη».