«Μοναδική ευκαιρία συμφιλίωσης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη» χαρακτηρίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για ζητήματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι τη Συμφωνία των Πρεσπών. Τονίζει ότι οι πρωθυπουργοί Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ έδειξαν πολιτικό θάρρος, ηγετική ικανότητα, υπευθυνότητα και εργάστηκαν ακούραστα για να γεφυρώσουν τις διαφορές, να ξεπεράσουν παλιές δυσκολίες προκειμένου να επιτύχουν αυτήν την ιστορική συμφωνία που χαιρέτισε ολόκληρη η Ευρώπη.
Σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό -Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ενόψει της κρίσιμης ψηφοφορίας στο Κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ την ερχόμενη Τρίτη, η Φ. Μογκερίνι επισημαίνει ότι πρόκειται για μια ευκαιρία προς το συμφέρον όλων που «μπορεί να μην έρθει ξανά σύντομα».
Επιπλέον αναφέρει πως η ιστορική συμφωνία που επιτεύχθηκε μπορεί να συμβάλει στη μεταμόρφωση ολόκληρης της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και σημειώνει ότι έχει ήδη αποδειχθεί πηγή έμπνευσης για το διάλογο μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου.
H συνέντευξη της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ για ζητήματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι στη Χριστίνα Βασιλάκη για το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Ενόψει της ψηφοφορίας αυτήν την εβδομάδα στο Κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ, τι θα θεωρούσατε θετική κατάληξη;
Είχα το προνόμιο να είμαι παρούσα στην υπογραφή της συμφωνίας από τους πρωθυπουργούς Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ τον Ιούνιο στις Πρέσπες. Οι δύο πλευρές έδειξαν πολιτικό θάρρος, ηγετική ικανότητα, υπευθυνότητα και εργάστηκαν ακούραστα για να γεφυρώσουν τις διαφορές, να ξεπεράσουν παλιές δυσκολίες προκειμένου να επιτύχουν αυτήν την ιστορική συμφωνία που χαιρέτισε ολόκληρη η Ευρώπη. Την ίδια στιγμή κατανοώ τις ευαισθησίες και το περίπλοκο ιστορικό παρελθόν του ζητήματος. Η διαδικασία διαπραγμάτευσης ήταν επίπονη και το αποτέλεσμα ένας συμβιβασμός και για τις δύο πλευρές. Τώρα, είναι σε εξέλιξη οι εθνικές διαδικασίες για την εφαρμογή της συμφωνίας και στις δύο χώρες, οι οποίες πρέπει να προστατευθούν και να γίνουν σεβαστές.
Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει πλήρως τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί. Είναι μια μοναδική ευκαιρία συμφιλίωσης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, που είναι στο συμφέρον, επίσης, της Ελλάδας, μια ευκαιρία που μπορεί να μην έρθει ξανά σύντομα.
Εάν το αποτέλεσμα είναι θετικό, οι διαδικασίες για την ένταξη της χώρας στην ΕΕ θα επιταχυνθούν; Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα;
Η συμφιλίωση, η περιφερειακή συνεργασία και οι σχέσεις καλής γειτονίας παίζουν βασικό ρόλο στη δέσμευσή μας με τα Δυτικά Βαλκάνια και είναι από τις πιο σημαντικές αρχές της διαδικασίας διεύρυνσης. Επομένως, η επίλυση ενός τόσο δύσκολου ζητήματος έχει εξαιρετική σημασία για την περιοχή, αλλά είναι, επίσης, μια ευκαιρία για να προχωρήσει η χώρα στο μονοπάτι της ΕΕ. Εάν το μομέντουμ χρησιμοποιηθεί με σοφό τρόπο έτσι ώστε να προχωρήσουν επίσης οι εργασίες για τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται, είμαστε μπροστά σε μια σημαντική πρόοδο. Τα κράτη-μέλη έχουν ανοίξει το δρόμο για την έναρξη των ενταξιακών διαβουλεύσεων τον ερχόμενο Ιούνιο, στη βάση των γνωστών προϋποθέσεων της διαδικασίας. Αυτό αποτελεί μέρος της ενδυναμωμένης δέσμευσής μας με την περιοχή, που είναι στο συμφέρον όλων μας, των κρατών-μελών και των Δυτικών Βαλκανίων.
Μια θετική κατάληξη θα σήμαινε επίσης περισσότερη σταθερότητα στα Βαλκάνια;
Η ιστορική συμφωνία που επιτεύχθηκε μπορεί να συμβάλει στην μεταμόρφωση ολόκληρης της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η προώθηση των σχέσεων καλής γειτονίας μας βοηθάει να εργαζόμαστε από κοινού για τη διαχείριση των πολλών ευκαιριών αλλά και των προκλήσεων που μοιραζόμαστε, συμπεριλαμβανομένων τομέων όπως η ασφάλεια και η μετανάστευση. Η προσφυγική κρίση μας έδειξε ότι πόλεμοι που ξεκινάνε μακριά από τις Βρυξέλλες και την Αθήνα έχουν επιπτώσεις, και μάλιστα γρήγορα, στην Ευρώπη. Τα Δυτικά Βαλκάνια είναι στην καρδιά της Ευρώπης και άρα είμαστε αλληλοεξαρτώμενοι. Πιστεύω ότι από κοινού μπορούμε να πετύχουμε πολλά για την ευημερία, την ασφάλεια, τη σταθερότητα όλων των πολιτών.
Ανησυχείτε ότι οι διαβουλεύσεις μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου για την ανταλλαγή εδαφών θα μπορούσε να είναι ένας παράγοντας αποσταθεροποίησης για την ΠΓΔΜ;
Αντίθετα, πιστεύω ότι όλη η περιοχή θα ωφεληθεί από μια συνολική συμφωνία για την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου που να καλύπτει όλα τα εκκρεμή ζητήματα. Η ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας θα υποστηρίξει την ενίσχυση των σχέσεων και της συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο σε ολόκληρη την περιοχή, όπως είχε η Συμφωνία των Πρεσπών. Και η Συμφωνία των Πρεσπών έδειξε ότι με πολιτικό θάρρος και αποφασιστικότητα ακόμα και τα πιο δύσκολα ζητήματα μπορούν να επιλυθούν. Αυτό έχει ήδη αποδειχθεί μια πηγή έμπνευσης για το Διάλογο.
Όπως γνωρίζετε, ο Διάλογος μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας για την ομαλοποίηση των σχέσεων αποσκοπεί στην προώθηση της συνεργασίας, στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ της Σερβίας και του Κοσόβου, στην επίτευξη προόδου στην πορεία τους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και στην αποτελεσματική βελτίωση της ζωής των πολιτών.
Θα συνεχίσω να εργάζομαι εντατικά και με τις δύο πλευρές για μια συνολική και βιώσιμη συμφωνία που θα υποστηριχθεί από τη διεθνή κοινότητα και θα εφαρμοστεί πλήρως απ’ όλες τις πλευρές. Όπως έχω υπογραμμίσει επανειλημμένα, η συμφωνία αυτή θα είναι συμβατή με το διεθνές δίκαιο, με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αξίες της ΕΕ.