Εγκληματική ολιγωρία, επιχειρησιακή ανεπάρκεια, πλήρης αποδιοργάνωση του κρατικού μηχανισμού. Αυτές είναι κατά κύριο λόγο οι αιτίες που οδήγησαν στη φονική πυρκαγιά στο Μάτι η οποία προκάλεσε το θάνατο 99 ανθρώπων και ανυπολόγιστες καταστροφές.
Από την πρώτη στιγμή της τραγωδίας είχαν φανεί οι ευθύνες συγκεκριμένων προσώπων. Από την επιχειρησιακή αδυναμία της Πυροσβεστικής να αντιμετωπίσει την πυρκαγιά προτού πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις μέχρι την παντελή έλλειψη σχεδιασμού για εκκένωση του Ματιού ή κατ’ ελάχιστο για απλή ενημέρωση του κόσμου να φύγουν.
Το ρεπορτάζ του Σκάι για τα όσα έγιναν εκείνη την ημέρα, με αυτόπτες μάρτυρες να περιγράφουν τα γεγονότα, είναι αποκαλυπτικά.
Όπως αποκαλυπτικά είναι και τα πρώτα στοιχεία που βγάζει η έρευνα του εισαγγελέα Ηλία Ζαγοραίου.
Υπενθυμίζεται ότι έχουν επιδοθεί σε 20 άτομα οι κλήσεις για να δώσουν εξηγήσεις ως ύποπτοι. Μεταξύ αυτών η Ρένα Δούρου, ο Ηλίας Ψινάκης, ο πρώην επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας, Γ. Καπάκης, αξιωματικοί της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής.
Σύμφωνα με την Καθημερινή, η Πυροσβεστική υποτίμησε την πυρκαγιά που ξεκίνησε στο Νέο Βουτζά. Δεν έστειλε την κατάλληλη δύναμη για να αντιμετωπίσει το πρώτο μέτωπο. Μάλιστα δόθηκε εντολή να μετακινηθούν πυροσβεστικές δυνάμεις από την Ανατολική Αττική προς τα δυτικά, προς το μέτωπο της Κινέττας.
Υπάρχουν επίσης καταγγελίες, αλλά και καταγεγραμμένες εντολές για μετακίνηση πυροσβεστικών και υδροφόρες από την περιοχή προς την Κινέττα, παρά το γεγονός ότι για την συγκεκριμένη φωτιά είχαν πει ότι τέθηκε υπό έλεγχο το απόγευμα της Δευτέρας 23 Ιουλίου.
Καταγγέλλεται επίσης ότι παρά το γεγονός ότι οι δύο αξιωματικοί από το ελικόπτερο συντονισμού προειδοποίησαν τον τότε επιχειρησιακό υπαρχηγό και νυν αρχηγό της Πυροσβεστικής Βασίλη Ματθαιόπουλο πως η φωτιά είναι επικίνδυνη, μόνο ένα ελικόπτερο πήρε εντολή να κατευθυνθεί στο Μάτι.
Το εξωφρενικό είναι ότι διώχθηκε ο αρχηγός της Πυροσβεστικής και τη θέση του πήρε ο υπαρχηγός Ματθαιόπουλος ο οποίος έχει ίδιες ευθύνες για τα τραγικά λάθη.
Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων στο Νέο Βουτζά, μόνο ένα ελικόπτερο έκανε ρίψεις, το δεύτερο εγκατέλειψε γρήγορα.
Στο πλήρωμα του δεύτερου ελικοπτέρου δόθηκε εντολή να φύγουν και να πραγματοποιήσουν ρίψεις στους Αγίους Θεοδώρους. Το ελικόπτερο ήταν στην Κινέττα κι έκανε ρίψεις, στις πέντε παρά 10 πήρε εντολή να πάει στην Ανατολική Αττική. Άλλα αεροσκάφη δεν μπορούσαν να πετάξουν είτε λόγω ανέμων είτε για τεχνικούς λόγους.
Στις 6 παρά 20 δόθηκε εντολή στο δεύτερο ελικόπτερο να πετάξει στο Μάτι άλλα ένα τέταρτο μετά έφυγε για την Κινέττα. Υπενθυμίζεται ότι γύρω στις 6 και μισή όλα είχαν χαθεί και το Μάτι είχε παραδοθεί στις φλόγες.
Υδροφόρες και άλλα πυροσβεστικά δεν πήγαν στη φωτιά που ξέσπασε νωρίς και πήρε σε 1,5 ώρα ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Οι κάτοικοι λένε ότι οι δυνάμεις της πυροσβεστικής ήταν ελάχιστες και δεν μπόρεσαν σε καμιά περίπτωση να ελέγξουν την πρώτη εστία της πυρκαγιάς ενώ οι επικεφαλής του Σώματος είτε υποτίμησαν τη φωτιά είτε έκαναν λάθος εκτίμηση για το ποια ήταν η κατεύθυνσή της.
Είχαμε δηλαδή το γεγονός της ελάχιστης επίγειας πυροσβεστικής δύναμης και της τραγικής, έως εγκληματικής, οργάνωσης των εναέριων μέσων. Η μάχη χάθηκε την πρώτη μία ώρα και στη συνέχεια τίποτε δεν μπορούσε να γίνει. Ο δήμαρχος Ραφήνας, κ. Μπουρνούς, μιλώντας στον Σκάι τόνισε ότι με δικά του πυροσβεστικά μέσα ακολουθούσε το μέτωπο της φωτιάς αλλά ποτέ δεν μπόρεσε να βγει μπροστά και να το σταματήσει.
Επίσης, επιβεβαιώνεται το γεγονός ότι εθελοντές από τη Ραφήνα στις 4.41 το απόγευμα εκείνης της ημέρας είχαν προειδοποιήσει την Πυροσβεστική ότι η φωτιά στο βουνό ήταν επικίνδυνη. Εσπευσε ένα πυροσβεστικό από την Παλλήνη και στη συνέχεια από τη Νέα Μάκρη, χωρίς όμως να επαρκούν.
Και η Αστυνομία
Πέραν της επιχειρησιακής ανεπάρκειας της Πυροσβεστικής, οι έρευνες στρέφονται και στην απόφαση της Αστυνομίας να κλείσει τη Λεωφόρο Μαραθώνος και να οδηγήσει τον κόσμο στην παγίδα θανάτου στην οποία μετατράπηκε το Μάτι.
Κάτοικοι που προσπάθησαν να φύγουν από τα σπίτια τους καταγγέλλουν ότι ο παραλιακός δρόμος στο Μάτι μπλόκαρε καθώς εκατοντάδες αυτοκίνητα έφταναν από τη Νέα Μάκρη και από τη Ραφήνα, χωρίς κανείς να τα σταματά, αντιθέτως τα παρότρυναν να μπουν στο Μάτι.
Οι έρευνες αποκαλύπτουν ακόμη ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας αλλά και η Περιφέρεια και ο δήμος Μαραθώνα – Νέας Μάκρης έκαναν τραγικά λάθη.
Όχι μόνο δεν υπήρξε σχέδιο εκκένωσης, αλλά οι κάτοικοι στο Μάτι «πιάστηκαν» στον ύπνο. Κανείς δεν τους ειδοποίησε, με κανέναν τρόπο, να φύγουν προτού η φωτιά περάσει τη λεωφόρο Μαραθώνος.
Εγκληματική ήταν και η καθυστέρηση των λιμενικών μέσων στη διάσωση ανθρώπων που έπεσαν στη θάλασσα για να σωθούν. Ιδιώτες με δικά τους σκάφη και με κίνδυνο της ζωής τους, έκαναν συνεχή δρομολόγια από τις παραλίες του Ματιού και μετέφεραν παιδιά και ηλικιωμένους.
Κάτοικοι έμειναν για τέσσερις και πέντε ώρες στη θάλασσα, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση τα έβλεπε όλα καλά.
Την ώρα που ο Αλέξης Τσίπρας και οι υπουργοί έκαναν εκείνη την σύσκεψη στο Κέντρο Επιχειρήσεων και διαβεβαίωναν τον πρωθυπουργό ότι είναι όλα υπό έλεγχο, όταν γνώριζαν ακόμη και για νεκρούς.
Οι ύποπτοι
Οι ύποπτοι που κλήθηκαν για εξηγήσεις και θα πάρουν προθεσμία, θα πρέπει να εξηγήσουν τι έκαναν εκείνη την τραγική βραδιά. Οπως αποκάλυψε το «Βήμα» στις δικαστικές αρχες θα κληθούν να εμφανισθούν, με το ενδεχόμενο να βρεθούν κατηγορούμενοι, η περιφερειάρχης Αττικής Ρενα Δούρου, ο δήμαρχος Ν. Μάκρης Ηλίας Ψινάκης, οι πρώην αρχηγοί της ΕΛ.ΑΣ και της Πυροσβεστικής Κ. Τσουβάλας και Σ. Τερζούδης καθώς κι ο πρώην Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Ι. Καπάκης.
Στους 20 «υπόπτους» για σημαντικά λάθη και παραλείψεις που μπορεί να οδήγησαν στην εκατόμβη θυμάτων είναι σημαντικοί αξιωματούχοι. Εκτός του ανώτατου αξιωματικού της Πυροσβεστικής, στην ίδια λίστα φαίνεται να συμπεριλαμβάνεται ο προϊστάμενος του επιχειρησιακού κέντρου της Πυροσβεστιής, υπεύθυνος του «199» της Πυροσβεστικής, αλλά και αξιωματούχος του επιχειρησιακού κέντρου της Πολιτικής Προστασίας. Οπως και αξιωματικοί της Πυροσβεστικής που κατέχουν κρίσιμα πόστα στις υπηρεσίες της Ανατ. Αττικής, στη Ν. Μάκρη αλλά κι υπεύθυνος των πυροσβεστικών δυνάμεων στην Αττική. Με ορισμένους από τους υπόπτους να έχουν ήδη δώσει τους τελευταίους μήνες σχετικές καταθέσεις όπου αρνήθηκαν ότι προχώρησαν σε λάθη.
Εξηγήσεις θα δώσει και ταξίαρχος της ΕΛ.ΑΣ που συμμετείχε σε αστυνομικές επιχειρήσεις για τη διάσωση πολιτών στην περιοχή καθώς κι αλλος αξιωματικός που συμμετείχε στην διευθέτηση της κυκλοφορίας στην λεωφόρο Μαραθώνος, τις ώρες που πλησίαζε το πύρινο μέτωπο. Η κλήση τους φέρεται να στηρίχθηκε σε μηνύσεις συγγενών θυμάτων και καταγγελίες ότι τμήμα της κυκλοφορίας οχημάτων της λεωφόρου Μαραθώνος διοχετεύθηκε προς την περιοχή του Ματιού.
Κάτι που οι ίδιοι αξιωματικοί αρνούνται και μιλούν για «σωτήρια διακοπή της κυκλοφορίας σην λεωφόρο Μαραθώνος» αλλά και για πρωτοβουλίες που πήραν ορισμένοι οδηγοί. Τέλος σύμφωνα με τις ίδιες πηγές έχουν κληθεί να δώσουν εξηγήσεις αξιωματικοί του Λιμενικού για καθυστερημένη στη δια θαλάσσης αρωγή στα θύματα της πυρκαγιάς και για όσα συνέβαιναν με την κίνηση πλοίων στο λιμάνι της Ραφήνας όπως κι ορισμένοι ακόμη εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης.
