Δύο μήνες μετά την εκλογική απογοήτευση στην Βαυαρία, η Άνγκελα Μέρκελ και ο κυβερνητικός της συνασπισμός αντιμετωπίζουν νέα εκλογική δοκιμασία την Κυριακή στο κρατίδιο της Εσσης.
Προδικάζοντας νέο δυσμενές αρνητικό αποτέλεσμα, η καγκελάριος έσπευσε να προειδοποιήσει ότι δεν πρέπει να εξαχθούν συμπεράσματα σε εθνικό επίπεδο από το αποτέλεσμα αυτής της τοπικής ψηφοφορίας.
Όμως μία μικρή σιβυλλική της φράση στον ραδιοσταθμό Hessischen Rundfunk που μεταδόθηκε από όλα τα γερμανικά μέσα επανέφερε τις εικασίες για το πολιτικό της μέλλον: «όλοι όσοι κατά το παρελθόν θέλησαν να διευθετήσουν μόνοι τους την διαδοχή τους απέτυχαν. Και αυτό είναι καλό».
Σε μία ένδειξη της σημασίας των εκλογών αυτών, η κα. Μέρκελ πολλαπλασίασε τις συναντήσεις προς υποστήριξιν του επικεφαλής της Χριστιανοδημοκρατικής Άνωσης (CDU) στην Εσση Φόλκερ Μπουφιέρ.
Αν και σε ομοσπονδιακό επίπεδο έχει συμμαχήσει με τους σοσιαλδημοκράτες του SPD, δεν δίστασε να επικαλεσθεί την απειλή «της αριστερής εμπειρίας», για την περίπτωση που μία συμμαχία της αριστεράς θα εξασφάλιζε την πλειοψηφία. Θα ήταν καταστροφικό «σε αυτήν την περίοδο αναταραχής σε ολόκληρο τον κόσμο».
Θα εισακουσθεί από τα 4,4 εκατομμύρια ψηφοφόρους; Τίποτε δεν είναι λιγότερο βέβαιο, αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις.
Ο δολοφόνος της βασίλισσας
Αν η CDU ηττηθεί στην Εσση, η κατάσταση μπορεί να γίνει πολύ δυσμενής για την καγκελάριο, που αντιμετωπίζει στις αρχές του Δεκεμβρίου μία ψηφοφορία των μελών για την προεδρία του κόμματος.
«Ποιος θα παίξει τον ρόλο του δολοφόνου της βασίλισσας;», έγραψε η Die Welt λίγες ημέρες πριν από την ψηφοφορία.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, που επικαλείται μη κατονομαζόμενα στελέχη του κόμματος, «μία απρόβλεπτη δυναμική μπορεί να πυροδοτηθεί (σε περίπτωση εκλογικής ήττας) και να κοστίσει στην Μέρκελ τα πόστα της».
Όλες οι δημοσκοπήσεις κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση: όπως και σε ομοσπονδιακό επίπεδο, η συντηρητική δεξιά βρίσκεται σε υποχώρηση και στην Εσση εξασφαλίζει το 26% της πρόθεσης ψήφου, 12 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από την εκλογική επίδοση του 2013.
Όπως και στη υπόλοιπη Γερμανία, οι ψηφοφόροι της Εσσης εμφανίζονται κουρασμένοι από τις εσωτερικές έριδες του μεγάλου συνασπισμού που βρίσκεται την εξουσία στο Βερολίνο, κυρίως σχετικά με το μεταναστευτικό ζήτημα.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση Μέρκελ επωφελούνται. Η Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD), που εξασφάλισε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση το 2017, εξασφαλίζει διψήφιο ποσοστό (περί το 12%) και την είσοδό της για πρώτη φορά στο τοπικό κοινοβούλιο.
Όμως, η δυναμική ευνοεί επάνω από όλους τους Πράσινους, περιστασιακούς συμμάχους της CDU από το 2013 στην Εσση.
Οι “Grünen”, που εξασφάλισαν την δεύτερη θέση στις εκλογές της Βαυαρίας, είναι πιθανόν να ξεπεράσουν την Κυριακή το 20% των ψήφων αφήνοντας πίσω τους σοσιαλδημοκράτες του SPD.
Στην περίπτωση αυτή, οι Πράσινοι, με επικεφαλής τον Γερμανό υεμενικής καταγωγής Τάρεκ αλ-Ουαζίρ και σημερινό υπουργό Οικονομίας του κρατιδίου, θα μπορούσαν να ηγηθούν ενός συνασπισμού της αριστεράς αρπάζοντας την Εσση από τους συντηρητικούς.
Το γερμανικό πολιτικό τοπίο ζει μία «μετατόπιση των τεκτονικών πλακών» υπέρ των Πρασίνων, δηλώνει ο πρώην επικεφαλής τους, ο Τζεμ Εζντεμίρ.
Απόσειση ευθυνών
Εάν η Εσση φύγει τόσο από την CDU όσο και από το SPD, οι επιπτώσεις θα υπερβούν τα τοπικά σύνορα και θα τροφοδοτήσουν τις συζητήσεις για την διαδοχή της Αγγελα Μέρκελ, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2005 και η θητεία της οποίας εκπνέει το 2021.
Το θέμα δεν αποτελεί πλέον ταμπού, αφού οι συντηρητικοί δεν έχουν σταματήσει να αλληλοσπαράσσονται από τότε που η Μέρκελ πήρε την απόφαση να ανοίξει τις πόρτες της Γερμανίας σε ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες στην κορύφωση της προσφυγικής κρίσης (2015-2016).
Μπροστά στην επέλαση του AfD, ορισμένα από τα στελέχη των γερμανών συντηρητικών θέλουν την απομάκρυνση από τον κεντρώο πολιτικό προσανατολισμό και την στρατηγική του συμβιβασμού , κεντρικά στοιχεία της πολιτικής της Μέρκελ εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία.
Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη για την Μέρκελ, αφού εκτός από την εσωκομματική γκρίνια, οι σοσιαλδημοκράτες εταίροι βρίσκονται σε κάθοδο και αναρωτιούνται για τους λόγους παραμονής τους στο κυβερνητικό συνασπισμό.
Η ψηφοφορία της Κυριακής αναμένεται να είναι και πάλι καταστροφική για το παλαιότερο κόμμα της Γερμανίας, λίγες εβδομάδες μετά την βαυαρική πανωλεθρία. Και η αποχώρηση του SPD από τον κυβερνητικό συνασπισμό για να αποσυρθεί και να επουλώσει τις πληγές του είναι ένα παλαιότερο σενάριο που κερδίζει και πάλι έδαφος στις τάξεις των σοσιαλδημοκρατών, πυροδοτώντας τις ανησυχίες των συντηρητικών εταίρων τους.
«Η αποφυγή των ευθυνών δεν βοήθησε ποτέ σε περιπτώσεις φθίνουσας δημοφιλίας», προειδοποίησε ο Αλεξάντερ Ντόμπριντ, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των βαυαρών χριστιανοκοινωνιστών και μελών του κυβερνητικού συνασπισμού.