«Στο CDU επιτρέπεται τώρα να μιλάει κανείς ελεύθερα για το τέλος της εποχής Μέρκελ», είναι ο τίτλος άρθρου της εφημερίδας Welt, η οποία σημειώνει ότι οι εκλογές στην Εσση αποτελούν σημείο καμπής στο Βερολίνο:
«Επειτα από καμία άλλη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων δεκατριών χρόνων, από τότε που η Ανγκελα Μέρκελ είναι καγκελάριος, δεν υπήρχε τόσο μεγάλη πιθανότητα να αλλάξει η κατάσταση σε σχέση με εκείνη που επικρατούσε πριν από την Κυριακή των εκλογών», σημειώνει η εφημερίδα στην ηλεκτρονική της έκδοση και τονίζει ότι και στα δύο κόμματα του «μεγάλου» συνασπισμού πρέπει τώρα να ληφθούν αποφάσεις για την κατεύθυνσή τους.
«Αναπληρωματικές ομοσπονδιακές εκλογές»
Για «αναπληρωματικές ομοσπονδιακές εκλογές» κάνει λόγο στην Bild ο καθηγητής πολιτικών επιστημών Βέρνερ Βάιντενφελντ, επισημαίνοντας ότι οι χαμένοι των εκλογών είναι το Χριστιανοδημοκρατικό (CDU) και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), και νικητές οι Πράσινοι και η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Κατά τον ίδιο, οι άνθρωποι στην Εσση ήταν ικανοποιημένοι από τη μέχρι τώρα συγκυβέρνηση CDU – Πρασίνων, αλλά δυσαρεστημένοι με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Ο Γιούργκεν Φάλτερ, επίσης καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, σημειώνει ότι δεν εξεπλάγη από το εκλογικό αποτέλεσμα, το οποίο είχε προβλεφθεί από τις δημοσκοπήσεις, ενώ προσθέτει ότι οι Φιλελεύθεροι (FDP) θα έχουν καθοριστικό ρόλο στον σχηματισμό κυβέρνησης.
Θεωρεί μάλιστα πιθανό να σχηματιστεί στην Εσση κυβέρνηση «Τζαμάικα» (από τα χρώματα των CDU, των Πρασίνων και του FDP) και υπενθυμίζει ότι ο αρχηγός του FDP Κρίστιαν Λίντνερ δεν έχει αποκλείσει αντίστοιχο σχήμα και σε ομοσπονδιακό επίπεδο, έχει ωστόσο θέσει ως προϋπόθεση την παραίτηση της κυρίας Μέρκελ.
«Τιμωρήθηκε για άλλη μια φορά»
Σε άρθρο γνώμης στην ίδια εφημερίδα, χαρακτηρίζεται «συγκλονιστικό» το γεγονός ότι το υπερήφανο λαϊκό CDU είναι ικανοποιημένο παρά το διψήφιο ποσοστό που έχασε, επειδή το καταστροφικό ποσοστό που συγκέντρωσε είναι υψηλότερο από το ακόμη χειρότερο ποσοστό που εξασφάλισε η κυρία Μέρκελ στις τελευταίες ομοσπονδιακές εκλογές.
Υπό τον τίτλο «Τιμωρήθηκε για άλλη μια φορά», η Frankfurter Allgemeine Zeitung αναφέρεται στις ευθύνες της καγκελαρίου Μέρκελ και τονίζει το «λάθος να είναι εκ νέου υποψήφια για την ηγεσία του κόμματος» στο Συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο.
«Ακούει όμως η καγκελάριος τα μηνύματα των πολιτών;» διερωτάται ο αρθρογράφος και σημειώνει ότι δεν πρέπει κανείς να τα αγνοεί, ειδικά όταν υπάρχει σειρά από αυτά.
«Για την (Αντρέα) Νάλες η κατάσταση είναι πικρή, για τη Μέρκελ σοβαρή», γράφει η Süddeutsche Zeitung και εξηγεί ότι «το πνεύμα της εποχής ώθησε προς τα πάνω το κόμμα των Πρασίνων και την AfD» και τονίζει ότι όταν η κεντρική πολιτική ασχολείται τόσο με μια τοπική εκλογή, είναι αναπόφευκτο το αποτέλεσμα να επηρεάζει την κεντρική πολιτική σκηνή.
«Θα θέσει πάλι υποψηφιότητα;»
Σε ό,τι αφορά τα πρόσωπα, ο αρθρογράφος επιμένει ότι η κατάσταση για την Αντρέα Νάλες είναι σκοτεινή, πικρή και απειλητική, ενώ για την Ανγκελα Μέρκελ σοβαρή.
Το περιοδικό Der Spiegel από την πλευρά του προειδοποιεί ότι το εκλογικό αποτέλεσμα στην Εσση «αποσταθεροποιεί την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τις αρχηγούς των δύο κομμάτων, Μέρκελ και Νάλες» και διερωτάται: «Θα θέσει πραγματικά η Καγκελάριος και πάλι υποψηφιότητα για αρχηγός του κόμματος;».
Το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, σε κείμενό του αναρτημένο στη σελίδα του κεντρικού δελτίου ειδήσεών του, επισημαίνει ότι «το Βερολίνο έχει παραλύσει παρακολουθώντας τα αποτελέσματα στην Εσση» και αναφέρει ότι η κυρία Μέρκελ παίρνει – μικρή – ανάσα με το αποτέλεσμα.
Επιπλέον, επισημαίνει ότι ο πρωθυπουργός του κρατιδίου Φόλκερ Μπουφιέ κέρδισε, αν και με σημαντικές απώλειες, επειδή στήριξε την καγκελάριο και δεν την επέκρινε, όπως έκανε ο πρωθυπουργός της Βαυαρίας Μάρκους Σέντερ.