Σχέδια για περιορισμό των συναλλαγών με μετρητά μετά και την άρση των capital controls στις αναλήψεις μετρητών κάνουν στο υπουργείο Οικονομικών. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή που έχει φουντώσει και να περιοριστούν οι μαύρες συναλλαγές στην αγορά. Η πρόταση που εξετάζεται και αναμένεται να ανατρέψει τις καθημερινές συναλλαγές των πολιτών προβλέπει τη μείωση του ορίου χρήσης μετρητών από τα 500 ευρώ ημερησίως ανά συναλλαγή, που ανέρχεται σήμερα, στα 300 ευρώ. Συναλλαγές άνω των 300 ευρώ δεν θα γίνονται με μετρητά αλλά μόνο με κάρτα (πιστωτική ή χρεωστική) ή μέσω e-banking.

Με την κίνηση αυτή, το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι θα επεκταθεί ακόμη περισσότερο η χρήση του πλαστικού χρήματος το οποίο έχει γίνει καθημερινότητα στη ζωή των Ελλήνων, ενώ παράλληλα σχεδιάζονται και άλλα μέτρα όπως η υποχρεωτική εγκατάσταση POS και σε άλλους επαγγελματικούς κλάδους, η αύξηση των δαπανών με πλαστικό χρήμα που εξασφαλίζουν το αφορολόγητο όριο στους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους αγρότες, η σύνδεση των POS  με τις ταμειακές μηχανές.

Πακέτο μέτρων

Παρά την κατακόρυφη αύξηση των συναλλαγών με ηλεκτρονικό χρήμα που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια, τα στοιχεία δείχνουν ότι η παραοικονομία υπερβαίνει το 20% του ΑΕΠ ή τα 38 δισ. ευρώ και η φοροδιαφυγή οργιάζει κυρίως μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων, των πειραγμένων ταμειακών μηχανών και των χαλασμένων POS. Για να μη φουσκώσουν περισσότερο οι μαύρες συναλλαγές στην αγορά μετά και την πλήρη απελευθέρωση του ορίου αναλήψεων μετρητών, το υπουργείο Οικονομικών και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ετοιμάζουν πακέτο μέτρων που περιλαμβάνει:

1 Μείωση του ορίου των 500 ευρώ πάνω από το οποίο οι συναλλαγές των ιδιωτών με τις επιχειρήσεις γίνονται αποκλειστικά με πλαστικό ή ηλεκτρονικό χρήμα. Το όριο αυτό εξετάζεται να μειωθεί στα 400 ή 300 ευρώ. Πάνω από το νέο όριο καμία συναλλαγή δεν θα επιτρέπεται με μετρητά.

2 Επέκταση της υποχρέωσης εγκατάστασης POS σε δεκάδες επαγγέλματα. Η σχετική απόφαση αναμένεται να εκδοθεί μέχρι τα τέλη του έτους και οι επιχειρήσεις που θα ενταχθούν θα πρέπει σε διάστημα τριών μηνών να εγκαταστήσουν αυτόματα μηχανήματα (POS) για συναλλαγές με κάρτες.

3 Σύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS. Το μέτρο αυτό εκτιμάται ότι θα περιορίσει τα φαινόμενα που παρατηρούνται στην αγορά όπου πολλά καταστήματα και επιχειρήσεις στις συναλλαγές που γίνονται με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες δεν κόβουν αποδείξεις και δίνουν στον πελάτη μόνο την απόδειξη που εκδόθηκε από το POS. Με τη σύνδεση των δύο συστημάτων την ίδια στιγμή που θα εκδίδεται η απόδειξη από το POS θα εκδίδεται και η απόδειξη από την ταμειακή μηχανή της επιχείρησης.

4 Αύξηση των ποσοστών του εισοδήματος που θα πρέπει να καλύψουν οι φορολογούμενοι με ηλεκτρονικές συναλλαγές για να εξασφαλίσουν το αφορολόγητο όριο. Δηλαδή οι φορολογούμενοι για να κερδίσουν το αφορολόγητο όριο θα πρέπει να χρησιμοποιούν ακόμη περισσότερο τις κάρτες τους και να πραγματοποιούν περισσότερες συναλλαγές με ηλεκτρονικό χρήμα και μέσω e-banking. Ενα από τα σενάρια που εξετάζεται είναι οι συντελεστές της προοδευτικής κλίμακας να διαμορφωθούν σε:

  •  15% από 10% που είναι σήμερα για εισόδημα έως 10.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ένας μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ για να εξασφαλίσει το αφορολόγητο όριο θα πρέπει να πραγματοποιήσει συναλλαγές με ηλεκτρονικό χρήμα 1.500 ευρώ από 1.000 ευρώ σήμερα.
  • 20% από 15% σήμερα για εισόδημα από 10.000,01 ευρώ έως 30.000 ευρώ.
  • 25% από 20% για εισόδημα από 30.000,01 ευρώ και άνω.

5 Στοχευμένους φορολογικούς ελέγχους στους επαγγελματικούς κλάδους που κάνουν μικρότερη χρήση ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, αν και έχουν προμηθευθεί POS περίπου 650.000 επαγγελματίες, σε πολλές επαγγελματικές κατηγορίες μόλις το 30% κάνει χρήση και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως είναι δικηγόροι, γιατροί και μηχανικοί, το ποσοστό τους είναι ακόμα πιο μικρό. Οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που εντοπίζονται με πολύ χαμηλές πωλήσεις μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών θα παρακολουθούνται και θα μπαίνουν αμέσως στη λίστα φορολογικού ελέγχου. Βασικό εργαλείο για τους ελέγχους που σχεδιάζει να πραγματοποιήσει η ΑΑΔΕ αποτελεί το νέο έντυπο Ε3 της φετινής φορολογικής δήλωσης, όπου οι επιχειρήσεις έχουν δηλώσει το POS που διαθέτουν καθώς και τον επαγγελματικό τους λογαριασμό. Σημειώνεται ότι οι επαγγελματίες που υποχρεωτικά δέχονται πληρωμές μέσω POS έχουν προθεσμία μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου να δηλώσουν στο Taxisnet τον επαγγελματικό λογαριασμό στον οποίο καταλήγουν τα έσοδα από τις πληρωμές που γίνονται με πλαστικό ή ηλεκτρονικό χρήμα.