H… ιστορική συμφωνία Εκκλησίας – Πολιτείας, όπως χαρακτηρίστηκε χθες από τους κ. Ιερώνυμο και Τσίπρα έχει ασφαλώς καλύψει το σύνολο της επικαιρότητας. Ξεχάστηκαν τα πάντα, Κοτζιάς, αναδρομικά, συντάξεις, ελληνοτουρκικά και όλοι ασχολούνται με το «ιερό» deal. Πόσο όμως ιστορικό είναι και πόσο ωφέλιμο και για τις δύο πλευρές; Σηματοδοτεί την αρχή του χωρισμού Εκκλησίας – Κράτους ή πρόκειται για μια επικοινωνιακή πομφόλυγα του πρωθυπουργού που έτσι παίρνει την «ευλογία» του Αρχιεπισκόπου και δείχνει ότι η «αριστερά του Κυρίου» είναι με το μέρος του;
Στα όσα έχουν ειπωθεί από τις δύο πλευρές μπορεί κανείς να πει ότι όλα είναι ασαφή. Μια δημιουργική ασάφεια καλύπτει τα πάντα και τα ερωτήματα είναι πολλά.
Κατ’ αρχάς τα περί μισθοδοσίας των 8 χιλιάδων και πλέον κληρικών. Πλέον σταματούν να είναι δημόσιοι υπάλληλοι αλλά το κονδύλι των 198 εκατ. ευρώ θα δίνεται από το κράτος.
Με ποια μορφή θα δίνεται όμως; Εν είδει επιδότησης θα γράφεται στον προϋπολογισμό; Οι δανειστές τι λένε γι’ αυτό;
Επίσης, το γεγονός ότι το κράτος «ξεφορτώνεται» 8-9 χιλιάδες υπαλλήλους χωρίς απολύσεις, αλλά συνεχίζει να τους πληρώνει, σημαίνει κάτι για τα deal που έχει κάνει η κυβέρνηση με την τρόικα; Με απλά λόγια τώρα θα μπορεί να κάνει 10.000 προσλήψεις ελεύθερα;
Βασικό ερώτημα που έχει προκαλέσει την οργή των παπάδων είναι η φυγή τους από το ενιαίο σύστημα πληρωμών. Λένε δηλαδή ότι επειδή δεν θα είναι πλέον δημόσιοι υπάλληλοι θα κινδυνεύουν να μείνουν στον αέρα αν το κράτος για κάποιο λόγο δεν δώσει την επιδότηση.
Επίσης ερώτημα είναι τι θα γίνει με τη διαχείριση των 198 εκατ. ευρώ. Ποιος θα τα παίρνει από το κράτος; Η κάθε Μητρόπολη και αυτή θα πληρώνει τη μισθοδοσία; Ετσι αποκτά πλήρη εξουσία ο Μητροπολίτης και θα μπορεί να κάνει μειώσεις σε όσους ιερωμένους έχει σ δυσμένεια ή να ευνοεί άλλους μισθολογικά. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Μείζον θέμα προκύπτει με το ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό σύστημα των ιερωμένων. Που θα ανήκουν; Από ποιο φορέα θα παίρνουν τα φάρμακά τους και τις υπηρεσίες υγείας;
Και το βασικότερο: Από πού θα παίρνουν σύνταξη οι κληρικοί; Αραγε οι παλαιοί παπάδες θα συνεχίσουν να παίρνουν από το πρώην ΙΚΑ και οι νέοι θα ενταχθούν σε ένα νέο Ταμείο Κληρικών που πρόκειται να δημιουργηθεί;
Σημαντικό είναι και το θέμα της διαχείρισης – αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας της Εκκλησίας. Ένα θέμα που συζητιέται επί χρόνια, που έχουν συσταθεί επιτροπές και εταιρείες αλλά και που ποτέ δεν έχει γίνει κάτι. Αν και όταν υπάρξει αξιοποίηση το κράτος θα παίρνει τα μισά λεφτά και τα υπόλοιπα θα μένουν στην Εκκλησία; Θα είναι πολύ περισσότερα από τα 200 εκατ. ευρώ που θα δίνονται με τη μορφή επιδότησης; Γιατί αν ισχύει κάτι τέτοιο τότε πράγματι υπάρχει διαχωρισμός με την Εκκλησία, τουλάχιστον στο τμήμα των οικονομικών.
Ασαφές, για προφανείς λόγους είναι και το θέμα της θρησκευτικής ουδετερότητας. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Ανοίγει, όπως λένε κάποιοι, θέμα σχετικά με την προσευχή στα σχολεία, την ύπαρξη θρησκευτικών συμβόλων σε δημόσια κτίρια (νοσοκομεία, δικαστήρια), τον όρκο βουλευτών ή άλλων λειτουργών, ή πρόκειται για «φούσκα» που γίνεται προκειμένου να ικανοποιηθεί το αριστερό ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ;
Εχει ιδιαίτερη σημασία το άρθρο 15της συμφωνίας το οποίο αναφέρει ότι: «Οι παραπάνω δεσμεύσεις των δύο μερών θα ισχύουν υπό την προϋπόθεση τήρησης της Συμφωνίας στο σύνολό της». Δηλαδή, η Εκκλησία ακόμα και την τελευταία στιγμή διασφάλισε ότι αν δεν τηρηθούν οι δεσμεύσεις, η συμφωνία θα πάψει να ισχύει. Κι έχει σημασία διότι σε μια ενδεχόμενη πολιτική αλλαγή στη χώρα μπορεί να αλλάξουν και τα δεδομένα και η συμφωνία να παγώσει. Ή να επιλεγεί ένας άλλος τρόπος προσέγγισης.