Φόρο τιμής στον Φιλίπ Πεταίν και σε επτά ακόμα στρατάρχες που συμμετείχαν στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο θα αποδώσει το γαλλικό κράτος το ερχόμενο Σάββατο, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από την υπογραφή της ανακωχής.
«Είναι θεμιτό να τιμήσουμε τους στρατάρχες που οδήγησαν το στρατό μας στη νίκη», δήλωσε ο γάλλος πρόεδρος κατά την επίσκεψή του χθες στο Βερντέν, πόλη μαρτυρική αλλά και πόλη-σύμβολο, όπου ο πρώην στρατηγός Φιλίπ Πεταίν μπόρεσε να αναδείξει τις οργανωτικές και στρατηγικές ικανότητες, κερδίζοντας στο τέλος τον τίτλο του στρατάρχη.
Στην τελετή, που θα γίνει στο στρατιωτικό μουσείο των Invalides (όπου και ο τάφος του Ναπολέοντα), θα παραστούν οι υψηλόβαθμοι Γάλλοι στρατιωτικοί.
Η αναφορά όμως του ονόματος του Φιλίπ Πεταίν σε μία τιμητική τελετή στους Invalides ήταν αρκετή για να φουντώσει μια πολεμική που προφανώς δεν είχε προβλέψει ο πρόεδρος.
Ο γαλλικός λαός στην πλειονότητά του δεν έχει συνδέσει το όνομα του Πεταίν με ανδραγαθήματα στον πρώτο Παγκόσμιο, αλλά με «προδοσία» στον δεύτερο Παγκόσμιο. Αποκτώντας την πλήρη εξουσία, μετέφερε τον Ιούλιο του 1940 τη γαλλική κυβέρνηση στην πόλη Βισύ (Vichy ) νότια του Παρισίου, στην κατεχόμενη ζώνη από τους Γερμανούς, με τους οποίους συνεργάσθηκε και συνέβαλε στις μαζικές μεταφορές Εβραίων στα στρατόπεδα συγκεντρώσεων.
Με το τέλος του πολέμου καταδικάσθηκε σε θάνατο το 1945 για «indignite nationale» (εθνική προσβολή) ποινή που στη συνέχεια μετατράπηκε σε ισόβια από τον Ντε Γκωλ.
Η Λογική Μακρόν
«Δεν συγχωρώ τίποτα, αλλά και δεν σβήνω τίποτα από την ιστορία μας», είναι μια από τις απαντήσεις που έδωσε ο Εμμανουέλ Μακρόν στον καταιγισμό αντιδράσεων όσων τον κατηγορούν για προσπάθεια αποκατάστασης του Πεταίν.
Ο πρόεδρος όμως εξηγεί ότι διαχωρίζει τη δράση του Πεταίν ανάμεσα στον πρώτο και τον δεύτερο πόλεμο. «Ο στρατηγός Πεταίν ήταν ένας μεγάλος στρατιώτης κατά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν κάνω κανέναν συμψηφισμό και δεν κρύβω καμία σελίδα της ιστορίας» υπογράμμισε ο Ε. Μακρόν.
Σε δεδομένη στιγμή μάλιστα, όταν βρέθηκε στο Βερντέν κατά το οδοιπορικό-μνήμης που πραγματοποιεί αυτήν την εβδομάδα, κατέφυγε στα λόγια του στρατηγού Ντε Γκωλ για τον Πεταίν όταν μετέτρεψε την ποινή θανάτου σε ισόβια :
«Το ότι δυστυχώς, σε άλλες εποχές στο χειμώνα της ζωής του και εν μέσω ακραίων γεγονότων και μεγάλης ηλικίας είχε καταδικαστέες αποτυχίες, η δόξα που απέκτησε στο Βερντέν 25 χρόνια πριν, οδηγώντας το γαλλικό στρατό στη νίκη, δεν θα αμφισβητηθεί και δεν θα αγνοηθεί από την πατρίδα» είχε πει ο Ντε Γκωλ. «Και είναι αυτό και μόνο που θα τιμήσουμε στους Invalides» τόνισε ο Εμανουελ Μακρόν.
Οι αντιδράσεις
Σε μια εποχή που η πλειοψηφία των Γάλλων έχει χάσει την εμπιστοσύνη στον πρόεδρο, τα λόγια του για τον Πεταίν λειτούργησαν ως εύφλεκτο υλικό και προκάλεσαν καταιγισμό αντιδράσεων της αντιπολίτευσης:
Ο Ζαν Λικ Μελανσόν επικεφαλής των «Ανυπότακτων» με δηλώσεις του αλλά και μέσω τουϊτερ γράφει : « Ο Πεταίν είναι ένας προδότης και ένας αντισημίτης. Τα εγκλήματά του και η προδοσία του είναι αδύνατο να διαγραφούν. Μακρόν, αυτή τη φορά είναι πολύ (το παράκανες). Η Ιστορία της Γαλλίας δεν είναι το παιγνίδι σου».
Ο Μπενουά Αμόν (πρώην υποψήφιος των σοσιαλιστών στην προεδρική) : «Τιμή και αποκατάσταση του Πεταίν ; Η περιαγωγή (οδοιπορικό) μνήμης του Μακρόν είναι στην πραγματικότητα μια απίστευτη ηθική και δεοντολογική περιπλάνηση».
Ο Φλοριάν Φιλιπό πρώην δεξί χέρι της Λεπέν και νυν αρχηγός του νέου κόμματος των «Πατριωτών» : «Η αποκατάσταση του Πεταίν είναι απαράδεκτη ιστορικά και ηθικά. Πρόκειται για ιστορικό σφάλμα του Μακρόν. Η νίκη του Βερντέν διαγράφηκε από την προδοσία και αισχρή συνεργασία του Βισύ (με τους Γερμανούς).
Η κατ εξοχή εβραϊκή οργάνωση Crif δήλωσε «σοκαρισμένη» από την απόφαση του προέδρου να τιμήσει τον Πεταίν αποκλειστικά και μόνο για τη δράση του στον Πρώτο Παγκόσμιο.
Ο πρόεδρος Φρανσίς Καλιφά δήλωσε : «Το μόνο που κρατάμε στη μνήμη μας για τον Πεταίν είναι ότι στη δίκη του τον Ιούλιο του 1945 κατηγορήθηκε για εθνική προδοσία.
Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης κατήγγειλε από πλευράς του την «κακή πολεμική» κατά του Εμανουέλ Μακρόν και έκανε έκκληση να σταματήσουν οι «αμφίβολοι συμψηφισμοί».