Αναζήτηση
Η Κομμουνιστική Διεθνής, η Komintern, γεννήθηκε μέσα στην δίνη του Μεγάλου Πολέμου και την δίψα για κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα που είχε καταλάβει όσους έζησαν την κόλαση των χαρακωμάτων.
Από την αρχή του Πολέμου το 1914, ο Λένιν κάλεσε τις ευρωπαϊκές εργατικές οργανώσεις να συστήσουν μία νέα παγκόσμια κομμουνιστική κίνηση που θα αντικαθιστούσε την Διεθνή Ενωση Εργατών, που διαλύθηκε με την έκρηξη του πολέμου.
«Η ηθική της αστικής τάξης και οι ουμανιστικές της αξίες ανατράπηκαν κατά τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο για τους στρατιώτες που πέρασαν χρόνια παγιδευμένοι στα χαρακώματα, βουτηγμένοι στο αίμα», σύμφωνα με τον ρώσο ιστορικό Αλεξάντρ Κολπακίντι.
Η Komintern δημιουργήθηκε το 1919 στην Μόσχα με πρωτοβουλία των Μπολσεβίκων που είχαν καταλάβει την εξουσία δύο χρόνια πριν. Περιλάμβανε τα κομμουνιστικά κόμματα μιας εικοσάδας χωρών με επικεφαλής, φυσικά, την Σοβιετική Ενωση, αν και επισήμως όλα τα μέλη είναι ίσα.
«Η Komintern είναι παιδί του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου», τονίζει ο ιστορικός Αλεξάντρ Βατλίν, εξηγώντας ότι μόλις επέστρεψαν στα σπίτια τους, οι μέχρι πρότινος πολεμιστές και αιχμάλωτοι πολέμου έγιναν πρόσφορο έδαφος για τις επαναστατικές ιδέες.
Οσο για τα στελέχη του νέου κομμουνιστικού κινήματος, μετέφεραν πολλά στοιχεία από την στρατιωτική τους εμπειρία: η Komintern με τους κομισάριούς της, το αρχηγείο της και την επιβολή της πειθαρχίας του πολεμικού μετώπου στα μέλη της.
«Οι εργάτες και οι αγρότες είχαν μάθει να χειρίζονται τα όπλα κατά την διάρκεια του Πολέμου». για τον λόγο αυτό το επαναστατικό κίνημα γνώρισε επιτυχία στη Γερμανία και την Ουγγαρία, εξηγεί ο Αλεξάντρ Βατλίν, που βλέπει σε αυτά τα κομμουνιστικής εμπνεύσεως κινήματα εξέγερσης, που απέτυχαν να επιβληθούν μακροπρόθεσμα, «την συνέχιση του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου με άλλα μέσα»…
Παγκόσμια επανάσταση
Μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Μπολσεβίκους στην Ρωσία, ο Λένιν ονειρεύεται να δει την επανάσταση να εξαπλώνεται σε άλλες χώρες. Ενα από τα συνθήματα της εποχής εξαγγέλλει: «Από τον παγκόσμιο πόλεμο στην παγκόσμια επανάσταση».
Η Komintern θα είναι στη υπηρεσία αυτής της παγκόσμιας επανάστασης που ονειρεύεται η Μόσχα.
Σειρά διεθνών οργανώσεων δημιουργείται εκείνη την εποχή: ομοσπονδία συνδικάτων, Ενωση της Νεολαίας, των γυναικών, των αθλητών, ανθρωπιστικές οργανώσεις, όλες εξαρτώμενες από την Komintern και στενά ελεγχόμενες από την Μόσχα.
«Η ιδεολογία της Κομμουνιστικής Διεθνούς ήταν ένα είδος θρησκείας, με οπαδούς που πίστευαν ειλικρινά στην οικοδόμηση ενός καινούργιου, ιδεατού, ευτυχισμένου, χωρίς φτώχεια και πολέμους κόσμου», συνεχίζει ο Αλεξάντρ Κολπακίντι.
«Αρχικά δημιουργήθηκε ως ανατρεπτική οργάνωση και στην συνέχεια η Komintern αντικατέστησε de facto κατά την διάρκεια του Μεσοπολέμου για την Μόσχα τους συμμάχους της (που χάθηκαν με την Επανάσταση) και τέθηκε σταδιακά όλο και περισσότερο στη υπηρεσία του Στάλιν», σύμφωνα με τον ιστορικό.
Κατασκοπεία
Εκπαιδευμένοι στην παράνομη δράση, οι πράκτορες της Komintern έστησαν λίγο πολύ παντού στον κόσμο δίκτυα κατασκοπείας υπέρ της Σοβιετικής Ενωσης, συχνά υπό την κάλυψη δομών υπό την σημαία της Komintern. Αλλοι εξόντωσαν στο εξωτερικό προδότες, πραγματικούς ή υποτιθέμενους, καταδικασμένους σε θάνατο από τον Στάλιν.
Η Komintern είχε επίσης ως στόχο τον αγώνα κατά του ευρωπαϊκού αποικιακού συστήματος και την συνδρομή στα κινήματα ανεξαρτησίας και τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, για την δημιουργία νέων συμμάχων της Σοβιετικής Ενωσης.
Εναν χρόνο πριν από την διάλυσή της το 1943, η Komintern διέθετε παράνομους πυρήνες στην Ευρώπη, στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Τουρκία, την Κίνα, το Ιράν και τις Ινδίες.
Η Komintern επισήμως διαλύθηκε για να δώσει χώρο στην δημιουργία εθνικών μετώπων αντίστασης στην γερμανική κατοχή. Τα στελέχη της διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα κινήματα αυτά.
Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι νέοι ηγέτες των χωρών του σοσιαλιστικού μπλοκ είναι στην μεγάλη τους πλειοψηφία στελέχη της Komintern: Βίλχεμ Πικ και Βάλτερ Ούλμπριχτ στην Ανατολική Γερμανία, Κλέμεντ Γκότβαλντ στην Τσεχοσλοβακία, Βλαντισλάβ Γκομούλκα στην Πολωνία, Γιόζιπ Μπροζ Τίτο στην Γιουγκοσλαβία, Γκεόργκι Ντιμιτρόφ στην Βουλγαρία.
Μόλις εξασφάλισε την δημιουργία ενός μπλοκ με χώρες δορυφόρους στην Ανατολική Ευρώπη, η Σοβιετική Ενωση θα στραφεί προς άλλες ηπείρους και, συνεχίζοντας την παράδοση της Komintern, χρηματοδοτώντας επαναστατικά ή εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα στην Αφρική, την Ασία και την Λατινική Αμερική.
«Οι επενδύσεις της ΕΣΣΔ στην Komintern την βοήθησαν κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και μέχρι την διάλυσή της το 1991», επισημαίνει ο Αλεξάντρ Κολπακίντι.
