Το ερχόμενο Σάββατο, 17 Νοεμβρίου, είναι μια ημερομηνία που προκαλεί ανησυχία έως και φόβο στην κυβέρνηση.
Είναι η ημέρα του μεγάλου ραντεβού για διαδηλώσεις σε όλη την επικράτεια, με αφορμή τις προβλεπόμενες αυξήσεις στα καύσιμα.
Το κίτρινο γιλέκο που οι οδηγοί είναι υποχρεωμένοι να έχουν στο αυτοκίνητό τους σε περίπτωση ανάγκης, έχει μετατραπεί σε σύμβολο διαμαρτυρίας, αλλά και αναγνώρισης.
Καθώς πρόκειται για ένα κίνημα που ξεκίνησε αυθόρμητα από τα κοινωνικά μίντια στις αρχές του μήνα και φούντωσε χωρίς να έχει αναδείξει μέχρι στιγμής έναν αρχηγό και δεν καθοδηγείται ούτε από τα κόμματα ούτε από τα συνδικάτα, το κίτρινο γιλέκο είναι το βασικό στοιχείο αναγνώρισης.
Το σύνθημα έχει ήδη δοθεί, όσοι οδηγοί σκοπεύουν να συμμετέχουν στη διαμαρτυρία του Σαββάτου έχουν από τώρα ήδη το κίτρινο γιλέκο σε περίοπτη θέση στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου τους. Όσοι πολίτες κινητοποιούνται μοιράζοντας ενημερωτικά φυλλάδια στους δρόμους, φορούν όλοι κίτρινα γιλέκα. Πολλοί είναι περήφανοι για τα φυλλάδια που έχουν τυπώσει με δική τους πρωτοβουλία συμμετέχοντας οικονομικά, θεωρώντας ότι έτσι αποφεύγουν την όποια χειραγώγηση από κόμματα ή συνδικάτα.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, σε 700 τουλάχιστον σημεία της μητροπολιτικής Γαλλίας οι κινητοποιήσεις θα είναι σημαντικές.
Οι δε χάρτες που κυκλοφορούν στα μίντια και που ορίζουν τα σημεία των ραντεβού με το σχήμα του γιλέκου, δίνουν την εικόνα μιας κατακίτρινης Γαλλίας.
Η παγίδα του ντίζελ
Από την αρχή του 2018 ξεκίνησε η γκρίνια κατά των αυξήσεων στα καύσιμα. Μέσα σ’ ένα χρόνο οι αυξήσεις έφθασαν: +23% για το ντίζελ, +15% για την αμόλυβδη βενζίνη.
Βέβαια οι αυξήσεις, οφείλονται εν μέρει στην αύξηση της τιμής του πετρελαίου, στις οποίες όμως προστίθενται οι συνεχείς αυξήσεις της φορολογίας.
Προβάλλοντας το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος μέσω της μείωσης της χρήσης του ντίζελ, η κυβέρνηση επεδίωξε καταρχάς μέσω της φορολόγησης του ντίζελ, τη σύγκλιση στις τιμές στην αντλία με τη σούπερ αμόλυβδη.
Η σύγκλιση θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί με τη μείωση της αμόλυβδης, φώναξαν πολλοί. Αντ’ αυτού η κυβέρνηση αιφνιδίασε τελευταία αυξάνοντας συγχρόνως και επιπλέον και την τιμή της αμόλυβδης.
Έτσι από τον προσεχή Ιανουάριο, στο όνομα της οικολογίας, η αμόλυβδη θα αυξηθεί κατά 4 λεπτά ανά λίτρο, το δε ντίζελ κατά 7 λεπτά ανά λίτρο.
Σύμφωνα μάλιστα με τις προβλέψεις, η τιμή του ντίζελ το 2021 θα φθάσει το 1,60/λίτρο ξεπερνώντας την τιμή της αμόλυβδης (1,59), το δε 2022 οι τιμές θα φθάσουν το 1,67 και 1,64 αντίστοιχα.
Το πρόβλημα των Γάλλων είναι ότι «για δεκαετίες οι εκάστοτε κυβερνήσεις ωθούσαν τους πολίτες να αγοράζουν ντίζελ αυτοκίνητα» όπως εξηγεί ο Φλαβιέν Νεβί οικονομολόγος και δήμαρχος του Σεμπαζά στην Ωβέρνη.
Πριν από 10ετία μάλιστα έδιναν και μια έξτρα βοήθεια, ένα είδος επιταγής, για την αγορά ντίζελ με συνέπεια τα ντίζελ αυτοκίνητα να καλύπτουν κατά το 2012, το 73% των πωλήσεων.
«Σήμερα με τις αυξήσεις οι οδηγοί νιώθουν παγιδευμένοι» λέει ο Νεβί, «20 εκατομμύρια ντίζελ αυτοκίνητα κυκλοφορούν καθημερινά, τα οποία έχουν ήδη χάσει την αξία τους, εάν θελήσουν να τα πωλήσουν. Παράλληλα ιδιαίτερα στην ύπαιθρο, δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Και είναι ωραία να μιλάμε για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα τα οποία έχουν ακόμα πολλά προβλήματα και κυρίως είναι ανύπαρκτα τα σημεία φόρτισης των μπαταριών, ιδιαίτερα στην περιφέρεια» υπογράμμισε ο Φ.Νεβί.
Χαμένη εμπιστοσύνη
Αντικρούοντας το κύμα διαμαρτυρίας των πολιτών για το θέμα, κατά την περιοδεία του στην επαρχία της Λωρραίνης την περασμένη εβδομάδα, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε δηλώσει : «προτιμώ τη φορολόγηση των καύσιμων από τη φορολόγηση της εργασίας» και προσθέσει δείχνοντας άκαμπτος : « αποδέχομαι πλήρως την ευθύνη για τις αυξήσεις».
Σήμερα το βράδυ θα απευθυνθεί στους Γάλλους μέσω της τηλεόρασης.
Νωρίς σήμερα το πρωϊ στο ραδιόφωνο RTL, ο πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ προλείανε το έδαφος υποσχόμενος μέτρα βοήθειας για τα πιο χαμηλά βαλάντια, αλλά αποκλείοντας την περίπτωση μείωσης της φορολογίας.
Συγκεκριμένα υποσχέθηκε για το 20% των φτωχότερων, 4.000 ευρώ πριμοδότηση για την αγορά αυτοκινήτου μη ρυπογόνου ακόμα και μεταχειρισμένου. Αύξηση της χιλιομετρικής αποζημίωσης για τα μικρά αυτοκίνητα που κάνουν 60 με 70 χλμ την ημέρα, και αύξηση της «επιταγής ενέργειας» για το πετρέλαιο θέρμανσης στα νοικοκυριά. Εξήγησε παράλληλα ότι μέχρι το τέλος της θητείας, θα πρέπει να καταργηθούν οι λέβητες πετρελαίου.
Εάν το βράδυ ο πρόεδρος δεν έχει τίποτα ιδιαίτερο να προσθέσει, αλλά θα επαναλάβει τα ίδια με πιο λυρικό ή παιδαγωγικό ύφος είναι αμφίβολο ότι θα μπορέσει να σταματήσει την ορμή των κίτρινων γιλέκων που θεωρούν ότι η κυβέρνηση κωφεύει.
Άλλωστε μαζί με τα καύσιμα, προσθέτουν ήδη και άλλες απογοητεύσεις, όπως για τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης γενικότερα.
Το κίνημα των κίτρινων γιλέκων που γεννήθηκε από τη βάση χωρίς πολιτικά κόμματα ή συνδικάτα, μαρτυρά τη σφοδρή επιθυμία του γαλλικού λαού να συμμετέχει στις αποφάσεις ή τουλάχιστον να έχει το αίσθημα ότι οι μεγάλες επιλογές ξεκινούν από τη βάση. Ήταν άλλωστε η υπόσχεση του Ε. Μακρόν, όταν μιλούσε για εμπιστοσύνη στην τοπική αυτοδιοίκηση, στους τοπικούς παράγοντες και φορείς. Η ιδέα όμως αυτή ήλθε σε πλήρη αντίθεση με τον αυστηρά κάθετο τρόπο στη λήψη αποφάσεων που εφάρμοσε ο E. Μακρόν με την ανάληψη της εξουσίας. Έτσι σήμερα έχει χαθεί ένα μεγάλο μέρος της εμπιστοσύνης.
Έχοντας παραγκωνίσει τους ενδιάμεσους τοπικούς παράγοντες ο Γάλλος πρόεδρος βρίσκεται σήμερα κατ’ ευθείαν αντιμέτωπος «με την πρώτη ύλη του εύπλαστου λαϊκού θυμού», που αποτελεί και για τον ίδιο παγίδα από την οποία δυσκολεύεται να ξεφύγει.