Τρόπους αποκλιμάκωσης των σχέσεων τους με την Τουρκία, αναζητούν οι ΗΠΑ, καθώς θέλουν να επηρεάσουν τις εξελίξεις τόσο όσον αφορά τη στάση της Αγκυρας απέναντι στο Ριάντ, με αιχμή την υπόθεση δολοφονίας του σαουδάραβα δημοσιογράφου, Τζαμάλ Κασόγκι.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του αμερικανικού NBC ο Λευκός Οίκος αναζητεί τρόπους να απομακρύνει από τις ΗΠΑ τον Φετουλάχ Γκιουλέν ώστε να κατευνάσει την Τουρκία αναφορικά με την δολοφονία του δημοσιογράφου. Τα δημοσιεύματα επικαλούνται δύο ανώτερους αμερικανούς αξιωματούχους και δύο ακόμα άτομα ενήμερα με το αίτημα της αμερικανικής προεδρίας προς τις αρμόδιες αρχές.
Τον περασμένο μήνα αμερικανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι ζήτησαν από τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες επιβολής του νόµου να εξετάσουν νομικούς τρόπους να απομακρύνουν τον αυτοεξόριστο μουσουλμάνο ιεροκήρυκα σε μια απόπειρα να πείσουν τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μετριάσει την πίεση προς το Ριάντ στην υπόθεση Κασόγκι, σύμφωνα με τις συγκεκριμένες πηγές, με δεδομένο ότι η Σαουδική Αραβία είναι στενός σύμμαχος των ΗΠΑ.
Η απόπειρα της Ουάσινγκτον περιλαμβάνει την αποστολή οδηγιών προς το υπουργείο Δικαιοσύνης και το FBI να επανεξετάσουν το αίτημα της Τουρκίας για έκδοση του Γκιουλέν, καθώς και αίτημα προς το υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας για πληροφορίες για το νομικό καθεστώς του κατηγορούμενου από την Άγκυρα ως υπευθύνου του αποτυχημένου πραξικοπήματος του 2016.
Ο Λευκός Οίκος φέρεται μάλιστα να αναζητά συγκεκριμένα λεπτομέρειες για το καθεστώς παραμονής του στις ΗΠΑ.
Όπως δηλώνουν ενημερωμένες πηγές για το ζήτημα ο Γκιουλέν διαθέτει Πράσινη Κάρτα, καθώς ζει στην Πενσυλβάνια από τα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, κάποιοι αξιωματούχοι στις αρμόδιες υπηρεσίες εξέφρασαν αντιρρήσεις στα αιτήματα του Λευκού Οίκου, σημειώνοντας ότι «στην αρχή δεν το πήραν σοβαρά, αλλά μόλις συνειδητοποίησαν ότι πρόκειται για σοβαρό αίτημα έγιναν έξαλλοι».
Να σημειωθεί ότι η έκδοση Γκιουλέν στην Τουρκία από τις ΗΠΑ είναι πάγιο αίτημα του Ρ. Ερντογάν επί σειρά ετών, ενώ μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016, η Άγκυρα υπέβαλε στις αμερικανικές αρχές επίσημο αίτημα έκδοσής του.
Μία επιλογή που πρόσφατα συζήτησαν αξιωματούχοι της τουρκικής και της αμερικανικής κυβέρνησης είναι να εξωθηθεί ο Γκιουλέν να μεταφερθεί στην Νότια Αφρική, παρά να σταλεί κατευθείαν στην Τουρκία, αν η έκδοση του δεν καταστεί δυνατή, τόνισαν οι πηγές, ωστόσο οι ΗΠΑ δεν έχουν καμία νομική βάση να στείλουν τον μουσουλμάνο κληρικό στην Νότια Αφρική. Ως εκ τούτου, αυτό δεν αποτελεί ρεαλιστική λύση, εκτός και αν ο Γκιουλέν μετεγκατασθεί προθύμως στην αφρικανική χώρα .
Στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης και ο Χακάν Ατίλα
Τραμπ και Ερντογάν πρόσφατα συζήτησαν μια άλλη επιλογή για την αποκλιμάκωση των εντάσεων των δύο χωρών, την απελευθέρωση του Τούρκου τραπεζίτη Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, που καταδικάστηκε τον Μάιο σε 32 μήνες φυλάκισης από ομοσπονδιακό δικαστήριο στις ΗΠΑ για το ρόλο του στην αποφυγή των αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος του Ιράν, τόνισαν δύο πηγές ενήμερες με τις συζητήσεις.
Μετά τη δολοφονία Κασόγκι, ο Ερντογάν φάνηκε να είδε ως ευκαιρία να εντείνει την πίεση στην κυβέρνηση Τραμπ για την υπόθεση Γκιουλέν, ανέφεραν οι πηγές.
Τούρκοι αξιωματούχοι ξεκαθάρισαν στον Αμερικανό ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο στη συνάντηση που είχε ο τελευταίος με τον Τούρκο πρόεδρο στην Άγκυρα στις 17 Οκτωβρίου ότι επιθυμούν η αμερικανική κυβέρνηση να παραδώσει τον Γκιουλέν. «Αυτό ήταν το νούμερο ένα αίτημα τους», είπε μια πηγή, με γνώση της συνάντησης.
Ο Πομπέο ρώτησε αν ο Ερντογάν έχει νέες αποδείξεις για την εμπλοκή του Γκιουλέν στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, ωθώντας τον Τούρκο πρόεδρο να προσπαθήσει να στηρίξει την υπόθεση ότι ο μουσουλμάνος ιεροκήρυκας έχει δίκτυο τρομοκρατίας σύμφωνα με ένα ανώτερο αμερικανό αξιωματούχο.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους που ταξίδευαν μαζί του, ο Πομπέο αναγνώρισε ότι συζήτησε την υπόθεση Γκιουλέν με την τουρκική ηγεσία.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το υπουργείο Δικαιοσύνης και το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας δεν απάντησαν σε αίτημα για σχόλιο.
Ένας δικηγόρος που εκπροσωπεί τον Γκιουλέν αρνήθηκε να σχολιάσει.
Ένας Τούρκος αξιωματούχος ανέφερε ωστόσο ότι η κυβέρνηση δεν συνδέει τις ανησυχίες της για την δολοφονία Κασόγκι με την υπόθεση έκδοσης Γκιουλέν.