Μια παραπομπή των εκκρεμοτήτων Εκκλησίας – Κράτους κι ένα «μπλόκο» στην μεταφορά της μισθοδοσίας των ιερωμένων από το Δημόσιο στις Μητροπόλεις, επισφράγισαν το ναυάγιο της ιερής συμφωνίας του Αλέξη Τσίπρα με τον Αρχιεπίσκοπο.
Οσο κι αν θα προσπαθήσουν τις επόμενες ώρες να εξωραϊσουν την κατάσταση η ουσία είναι ότι το «ιστορικό βήμα» που ανακοινώθηκε πριν από 10 ημέρες στο Μέγαρο Μαξίμου, αποδείχθηκε… άλμα στο κενό. Και για τις δύο πλευρές.
Αμέσως μετά το «Βατερλό» από το Μέγαρο Μαξίμου εκδόθηκε μια ανακοίνωση η οποία χρήζει πολλών ερμηνειών. Συγκεκριμένα αναφέρεται:
«Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος κατέληξε ομοφώνως στην απόφαση να συνεχιστεί ο διάλογος Πολιτείας – Εκκλησίας στα θέματα κοινού ενδιαφέροντος.
Ως εκ τούτου, η Ελληνική Κυβέρνηση θα προχωρήσει άμεσα στην εκπόνηση Σχεδίου Νόμου, στο πλαίσιο του Κοινού Ανακοινωθέντος της 6ης Νοεμβρίου, που αποτελεί ένα ιστορικό βήμα για τον εξορθολογισμό των σχέσεων Εκκλησίας και Κράτους.
Το Σχέδιο Νόμου θα τεθεί σε γνώση της Ειδικής Επιτροπής της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, πριν κατατεθεί στη Βουλή.
Το δε καθεστώς της μισθοδοσίας των εκκλησιαστικών λειτουργών, αποτελεί –σε κάθε περίπτωση- ευθύνη και απόφαση της Πολιτείας».
Ουσιαστικά δηλαδή η κυβέρνηση λέει ότι θα προχωρήσει στη σύνταξη σχεδίου νόμου και θα το φέρει ξανά ο Αρχιεπίσκοπος προς κύρωση στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο, εκεί δηλαδή που πιστεύει ο Ιερώνυμος ότι μπορεί να περάσει τη συμφωνία.
Λέει επίσης η κυβέρνηση ότι αυτή θα αποφασίσει για τη μισθοδοσία των κληρικών, κάτι που υποδηλώνει έντονο εκνευρισμό καθώς το σημείο 15 της πρόσφατης συμφωνίας έλεγε ότι πρέπει εν συνόλω να εγκριθεί για να τεθεί σε ισχύ.
Το ανακοινωθέν που προέκυψε από τη θυελλώδη συνεδρίαση, με τις εντάσεις, τις αποχωρήσεις και τις φωνές, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αισιοδοξία ότι μπορεί να αλλάξει κάτι. Ο διάλογος Εκκλησίας – Κράτους μεταφέρεται επί της ουσίας στις ελληνικές καλένδες και όλοι οι σχεδιασμοί και των δύο πλευρών τινάζονται στον αέρα. Και ο Αρχιεπίσκοπος που ήθελε να λύσει προβλήματα 78 ετών, δεν καταφέρνει τίποτε στη θητεία του, και ο πρωθυπουργός, ο οποίος ονειρευόταν 10.000 προσλήψεις και το ρόλο του μεγάλου… dealer μπορούν να κάνουν τίποτε. Είναι και οι δύο ηττημένοι σε ένα παιχνίδι που είχε και πολιτικό και θρησκευτικό περιεχόμενο.
Αλλωστε, η αντίδραση των Μητροπολιτών, ειδικά στο θέμα του μισθολογίου των κληρικών, ήταν ένα μήνυμα στον Προκαθήμενο της Ελλαδικής Εκκλησίας ότι δεν μπορεί να είναι «ενός ανδρός αρχή», δεν μπορεί να διοικεί και να αποφασίζει με τους ίδιους σε ρόλο κομπάρσων.
Μπαίνει, βεβαίως παρασκηνιακά και το θέμα της διαδοχής του Αρχιεπισκόπου καθώς οι αντιδράσεις από συγκεκριμένους Μητροπολίτες έχουν τη σημασία τους, σε ό,τι αφορά τα εσωτερικά της Εκκλησίας.
Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος ενημερώνοντας τους δημοσιογράφους, με το πέρας της συνεδρίασης της Ιεραρχίας, τόνισε ότι σε κλίμα ομοφωνίας αποφασίστηκε να συστηθεί επιτροπή η οποία θα συζητήσει όλα τα σημεία κοινού ενδιαφέροντος εκκλησίας – Πολιτείας. Ομόφωνα επίσης αποφασίσθηκε να μην υπάρξουν αλλαγές στη μισθοδοσία του κλήρου.
Απαντώντας σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων κ. Ιερόθεος είπε πως «κατά τη διάρκεια της συζήτησης δόθηκε ο λόγος στους Ιεράρχες να αναπτύξουν τις απόψεις τους. Υπήρξαν συμφωνίες και διαφωνίες αλλά όλες στο πνεύμα να ληφθεί η καλύτερη απόφαση».
Μάλιστα ερωτηθείς εάν υπήρξε υποχώρηση του Αρχιεπισκόπου απάντησε ότι «δεν υπάρχει θέμα υποχώρησης ή επιβολής αφού ο ρόλος του Αρχιεπισκόπου είναι να εκφράσει τη συνισταμένη όλων των απόψεων για το καλό της Εκκλησίας και αυτό ακριβώς έπραξε. Υπάρχει ομόφωνη απόφαση σε τρία σημεία, ο διάλογος θα συνεχιστεί σε όλα τα ζητήματα που αφορούν τα θέματα που ενδιαφέρουν από κοινού Εκκλησία και Πολιτεία».
Στην ερώτηση εάν η Εκκλησία πηγαίνει στον διάλογο συζητώντας τα 13 από τα 15 σημεία του κειμένου Τσίπρα-Ιερώνυμου (αφού ήταν ομόφωνη η απόφαση για μη αλλαγή του εργασιακού καθεστώτος των ιερέων) απάντησε «ναι είναι ομόφωνη η απόφαση αλλά τα «σημεία» ισχύουν, θα συγκροτηθεί η Επιτροπή τόσο από την Εκκλησία, με τους εμπειρογνώμονες και τους νομικούς όσο και από την Πολιτεία και όλα τα σημεία θα εξετασθούν ένα προς ένα. Δεν μπορώ ούτε να προδικάσω το αποτέλεσμα των εργασιών των επιτροπών αλλά ούτε και να προβλέψω τον χρόνο που θα απαιτηθεί γι αυτό» είπε.
Το ανακοινωθέν της ιεραρχίας
Συνήλθε σήμερα Παρασκευή, 16 Νοεμβρίου 2018, στην Συνεδρία της εκτάκτου Συγκλήσεώς της, η Ιερά Συνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, στην Αίθουσα Συνεδριών της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας.
Πρό της Συνεδρίας ετελέσθη Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Ασωμάτων Πετράκη, ιερουργήσαντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερωνύμου.
Περί την 9η πρωινή, στη μεγάλη Αίθουσα των Συνεδριών της Ιεράς Συνόδου, ετελέσθη η Ακολουθία για την έναρξη των εργασιών της Ιεράς Συνόδου. Αναγνωσθέντος του Καταλόγου των συμμετεχόντων Ιεραρχών, διεπιστώθη απαρτία.
Η Επιτροπή επί του Τύπου συγκροτήθηκε από τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεο, Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου κ. Δωρόθεο και Πατρών κ. Χρυσόστομο.
Ακολούθως, συμφώνως προς την Ημερησία Διάταξη, ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος ανέγνωσε την Ενημέρωσή του με θέμα: «Ενημέρωσις περί προτάσεως υπό της Ελληνικής Κυβερνήσεως επί του θέματος της Εκκλησιαστικής Περιουσίας».
Μετά από την Ενημέρωση ακολούθησε συζήτηση επ’ αυτής, κατά την οποία έλαβαν τον λόγο πολλοί Αρχιερείς.
Η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος ομοφώνως αποφάσισε:
1. Να συνεχιστεί ο διάλογος με την Πολιτεία επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος.
2. Να αναθέσει στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο την συγκρότηση Ειδικής Επιτροπής, η οποία θα αποτελείται από Ιεράρχες, Νομικούς, Εμπειρογνώμονες και Εκπροσώπους του Εφημεριακού Κλήρου για την μελέτη των θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος, ο καρπός της οποίας θα υποβληθεί στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος προς τελική έγκριση.
3. Να εμμείνει στο υφιστάμενο καθεστώς μισθοδοσίας των Κληρικών και των λαϊκών υπαλλήλων της Εκκλησίας της Ελλάδος.