Κατέθηκε στην Βουλή όπως ήταν προγραμματισμένο για σήμερα 21 Νοεμβρίου, ο προϋπολογισμός του 2019 από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Χουλιάρακη και παραδόθηκε στον πρόεδρο της Βουλής, Νίκο Βούτση.
Το σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού 2019 εισάγεται στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή προς επεξεργασία την ερχόμενη Δευτέρα 26 Νοεμβρίου. Στην Ολομέλεια εισάγεται προς συζήτηση την Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου ώστε να ψηφιστεί έως την Τρίτη 18 Δεκεμβρίου.
ΕΝας προϋπολογισμός, όμως, που πέρασε με αστερίσκους από την Κομισιόν η οποία βγάζει κίτρινη κάρτα στην Ελλάδα, κυρίως ως προς το σκέλος των μεταρρυθμίσεων που δεν έχουν γίνει: «Η πρόοδος όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις σε άλλους τομείς είναι μέτρια και οι αρχές θα πρέπει να επισπεύσουν την υλοποίησή τους για να επιτευχθούν οι στόχοι τους», τονίζει πιστοποιώντας πως «η ενεργοποίηση των μέτρων για το χρέος, η οποία θα εξαρτάται από την εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών, και συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της σημαντικής δέσμης μέτρων για το χρέος κατά τη συνεδρίαση της Ευρωομάδας της 22ας Ιουνίου 2018, θα εξαρτηθεί από τη θετική αξιολόγηση στη δεύτερη έκθεση που θα συνταχθεί βάσει του πλαισίου ενισχυμένης εποπτείας». Η έκθεση αυτή θα δημοσιευθεί τον Φεβρουάριο.
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή «γκρινιάζει» για δεσμεύσεις που δεν έχουν υλοποιηθεί αναφέροντας χαρακτηριστικά θέματα που αφορούν το προσωπικό της ΑΑΔΕ, την εκκαθάριση των οφειλών προς ιδιώτες, την ανάπτυξη του συστήματος πρωτοβάθμιας ιατρικής περίθαλψης και των κεντρικών προμηθειών υγειονομικής περίθαλψης, το νομικό πλαίσιο των NPEs και του νόμου Κατσέλη, τις διαδικασίες αδειοδότησης, τη μεταφορά του Ολυμπιακού Κέντρου στο Υπερταμείο, τον διορισμό γραμματέων.
Τι λέει η κυβέρνηση
Οπως ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών εφέτος θα καταβληθεί κοινωνικό μέρισμα ενώ οριστικά δεν πρόκειται να κοπούν οι συντάξεις το 2019.
Σύμφωνα με το υπουργείο ο Κρατικός Προϋπολογισμός στηρίζεται σε μακροοικονομικό σενάριο βάσει του οποίου ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης, σε σταθερές τιμές, προβλέπεται να είναι 2,1% και 2,5% για τα έτη 2018 και 2019 αντιστοίχως.
Για το έτος 2018, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 3,98% του ΑΕΠ έναντι στόχου 3,5%. Η υπέρβαση του δημοσιονομικού στόχου κατά 0,48% του ΑΕΠ δίνει στην Κυβέρνηση σημαντικό περιθώριο απόδοσης μέρους του υπερπλεονάσματος με τη μορφή κοινωνικού μερίσματος.
Οι ικανοποιητικές δημοσιονομικές επιδόσεις των ετών 2015-2018, καθώς και η βελτίωση των μακροοικονομικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας επιτρέπουν τη σταδιακή αλλαγή του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής, με σκοπό την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης και την αντιμετώπιση, με τρόπο στοχευμένο, χρονίων ελλειμμάτων στον τομέα της κοινωνικής προστασίας.
Για το έτος 2019, η αλλαγή του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής υλοποιείται μέσω των ακόλουθων μέτρων:
* Από την πλευρά των εσόδων, (α) τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά, (β) τη μείωση ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών, (γ) τη μείωση φορολογίας διανεμόμενων κερδών και (δ) τη σταδιακή μείωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων από 29% σε 25% με μείωση κατά 1% κατ’ έτος.
* Από την πλευρά των δαπανών, (α) την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για νέους κάτω των 24 ετών, (β) την εισαγωγή ενός νέου επιδόματος στέγασης με οικονομικά και οικογενειακά κριτήρια, (γ) την ενίσχυση των σχολικών μονάδων Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, (δ) την ενίσχυση του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι».
Το συνολικό κόστος των περιγραφόμενων μέτρων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται η ενίσχυση του φακέλου για το επίδομα στέγασης, ανέρχεται σε 0,5% του ΑΕΠ. Eίναι μάλιστα αυξημένο κατά περίπου 150 εκατ. ευρώ, έναντι των αντίστοιχων δημοσιονομικών παρεμβάσεων του Προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Η υιοθέτηση των ανωτέρω θετικών δημοσιονομικών παρεμβάσεων γίνεται χωρίς την εφαρμογή του μέτρου της περικοπής των προσωπικών διαφορών κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και των αντίστοιχων εξισορροπητικών παρεμβάσεων, όπως αυτές είχαν συμπεριληφθεί στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022 για το 2019, με την εξαίρεση του μέτρου ενίσχυσης των οικογενειακών επιδομάτων, το οποίο ήδη εφαρμόζεται από 1.1.2018.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Κρατικού Προϋπολογισμού, τόσο τα περιγραφόμενα μέτρα δημοσιονομικής επέκτασης όσο και η μη εφαρμογή των συνταξιοδοτικών και εξισορροπητικών παρεμβάσεων είναι πλήρως συμβατά με το δημοσιονομικό στόχο της χώρας, όπως αυτός τίθεται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022.
Εκθεση ΕΕ για ενισχυμένη εποπτεία
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το σχέδιο προϋπολογισμού που υπέβαλε η Ελλάδα για το 2019 «εξασφαλίζει τη συμμόρφωση με τη δέσμευσή της να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5 % του ΑΕΠ».
Επιπρόσθετα, η Κομισιόν χαρακτηρίζει «μέτρια» την πρόοδο όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις σε άλλους τομείς, καλώντας τις Αρχές να «επισπεύσουν την υλοποίησή τους για να επιτευχθούν οι στόχοι τους».
Συγχρόνως, επισημαίνει ότι η τελική έκθεση, βάσει της οποίας θα αποφασιστεί η εφαρμογή των μέτρων για το χρέος, που περιλαμβάνουν τις επιστροφές των ANFAs και SMPs, θα δημοσιευθεί στις αρχές του επόμενου έτους.
«Η ενεργοποίηση των μέτρων για το χρέος, η οποία θα εξαρτάται από την εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών και συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της σημαντικής δέσμης μέτρων για το χρέος που αποφασίστηκε κατά τη συνεδρίαση της Ευρωομάδας της 22ας Ιουνίου 2018, θα εξαρτηθεί από τη θετική αξιολόγηση στη δεύτερη έκθεση, η οποία θα συνταχθεί βάσει του πλαισίου ενισχυμένης εποπτείας. Αυτή η έκθεση θα δημοσιευθεί στις αρχές του επόμενου έτους», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ικανοποίηση από Κομισιόν αλλά…
Την ικανοποίηση του για την γενική οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Ελλάδα, εξέφρασε από τις Βρυξέλλες ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βαλντις Ντομπρόφσκις.
Ο κ. Ντομπρόφσκις παρουσιάζοντας τις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους επόμενους προϋπολογισμούς των κρατών της ευρωζώνης συνεχάρη στην εισαγωγική του ομιλία την Ελλάδα για τον πρώτο προϋπολογισμό που υπέβαλε μετά τα μνημόνια τονίζοντας ότι πρέπει να συνεχιστεί η εφαρμογή των διαρθρωτικών αλλαγών. Ταυτοχρόνως στηλίτευσε τα όσα προβλέπει ο ιταλικός προϋπολογισμός τον οποίο δήλωσε ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να τον αποδεχτεί.
Ο αρμόδιος για τις οικονομικές υποθέσεις Επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί αναφερόμενος στην Ελλάδα χαιρέτισε το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει εισέλθει σε ένα «νέο στάδιο» οικονομικής σταθερότητας. Όπως ανέφερε κατά την άποψη της Επιτροπής η Ελλάδα συμμορφώνεται με τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και σέβεται τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις που ανέλαβε. «Οι προσπάθειες των Ελλήνων αποδίδουν τώρα καρπούς ως προς τα δημόσια οικονομικά, την οικονομική μεγέθυνση και την κοινωνική δικαιοσύνη» είπε ο Μοσκοβισί σημειώνοντας πως ανοίγει πλέον ο δρόμος για ακύρωση μέτρων που είχαν προνομοθετηθεί σε σχέση με τις συντάξεις και τα οποία αν εφαρμόζονταν θα μείωναν τις συντάξεις 1,4 εκατ. συνταξιούχων στην Ελλάδα. Ο ίδιος εξέφρασε την πεποίθηση πως το Συμβούλιο θα εγκρίνει τη γνώμη της Επιτροπής για την Ελλάδα.
Ο Επίτροπος Μοσκοβισί ανέφερε επίσης πως πέντε κράτη, με πρώτη την Ιταλία, κινδυνεύουν να εμφανίσουν δημοσιονομικές ανισορροπίες. Ως προς την Ιταλία έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας πως ο προϋπολογισμός της αναγκάζει την Επιτροπή να αναλάβει τις ευθύνες της και να προτείνει στις χώρες της ευρωζώνης να κινήσουν τη διαδικασία περί υπερβολικού ελλείμματος κατά της Ιταλίας.
Τι προβλέπει
Ο νέος προϋπολογισμός θα προβλέπει την μη περικοπή των συντάξεων, καθώς και το πακέτο των θετικών αντιμέτρων που έχει εξαγγείλει ο πρωθυπουργός. Οι θετικές παρεμβάσεις, οι οποίες θα δρομολογηθούν το αμέσως επόμενο διάστημα είναι οι ακόλουθες:
– το πρόγραμμα επιδότησης στέγης με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια
– οι μειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών κατά 1/3 και εφαρμογή της ελάχιστης εισοδηματικής βάσης για την επικουρική ασφάλιση και την εφάπαξ παροχή
– η επιδότηση στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης των νέων εργαζομένων
– μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά και κατά 30% για τους μικροιδιοκτήτες
– μείωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων σταδιακά, από 29% σε 25% σε ορίζοντα τετραετίας (μία μονάδα ανά έτος).
– μείωση του φορολογικού συντελεστή επί των διανεμόμενων μερισμάτων κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες.
– το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι». Μετατρέπεται το τρέχον εργασιακό καθεστώς 3.000 εργαζομένων ορισμένου χρόνου σε αορίστου χρόνου
– η ενίσχυση των σχολικών μονάδων Ειδικής Αγωγής, με μονιμοποίηση 4.500 εκπαιδευτικών.
Σημειώνεται ότι το πακέτο θετικών μέτρων δεν θα είναι ύψους 750 εκατομμυρίων, όπως είχε προϋπολογιστεί αρχικά, αλλά θα ξεπεράσουν τα 900 εκατομμύρια, καθώς έχει εξασφαλιστεί ο σχετικός δημοσιονομικός χώρος για το 2019 και μετά.