Ερευνητές των Ηνωμένων Εθνών για τα εγκλήματα πολέμου κάλεσαν την Τετάρτη τη Συρία να ενημερώσει τις οικογένειες τι συνέβη στους αγνοούμενους συγγενείς τους και να τους παράσχει τα ιατρικά αρχεία και τα λείψανα εκείνων που πέθαναν ή εκτελέστηκαν κατά τη διάρκεια της κράτησής τους.

Η Διεθνής Επιτροπή Έρευνας του ΟΗΕ για τη Συρία δήλωσε ότι δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος προς την κατεύθυνση μιας ειρήνης διαρκείας για τον τερματισμό του σχεδόν οκταετούς πολέμου χωρίς να αποδοθεί δικαιοσύνη.

Έπειτα από χρόνια σιωπής, οι συριακές αρχές έδωσαν αυτή τη χρονιά στη δημοσιότητα “χιλιάδες ή δεκάδες χιλιάδες” ονόματα κρατουμένων που φέρεται ότι έχουν πεθάνει – κυρίως το διάστημα 2011-2014 – αναφέρει η έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα προτού παραδοθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

“Οι περισσότεροι θάνατοι κρατουμένων θεωρείται ότι σημειώθηκαν σε χώρους κράτησης των συριακών υπηρεσιών πληροφοριών ή στρατιωτικών υπηρεσιών. Η Επιτροπή δεν έχει τεκμηριώσει για παράδειγμα πού επιστράφηκαν τα πτώματα ή τα προσωπικά αντικείμενα των νεκρών”.

Σχεδόν σε κάθε περίπτωση τα πιστοποιητικά θανάτου των κρατουμένων, τα οποία παραδόθηκαν στις οικογένειες ανέφεραν ως αιτία θανάτου την “καρδιακή προσβολή” ή το “εγκεφαλικό”, ανέφερε η ανεξάρτητη επιτροπή υπό τον Πάουλο Πινέιρο.

“Κάποια πρόσωπα από την ίδια γεωγραφική περιοχή είχαν ίδια ημερομηνία θανάτου, πιθανόν υποδηλώνοντας ομαδικές εκτελέσεις.”

Στις περισσότερες περιπτώσεις ο τόπος θανάτου που αναφερόταν ήταν το στρατιωτικό νοσοκομείο Τισχρίν η το νοσοκομείο Μουτζαχίντ –αμφότερα κοντά στη Δαμασκό– χωρίς ωστόσο να αναφέρεται ο τόπος κράτησης.

“Οι φιλοκυβερνητικές δυνάμεις και κυρίως το συριακό κράτος θα πρέπει να αποκαλύψουν δημοσίως την τύχη των κρατουμένων, εξαφανισμένων ή αγνοουμένων χωρίς καθυστέρηση”, προσθέτει η έκθεση επισημαίνοντας ότι αναφέρεται στις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις, στις ρωσικές δυνάμεις και στις συνεργαζόμενες πολιτοφυλακές.

Οι οικογένειες έχουν δικαίωμα να μάθουν την αλήθεια για τους θανάτους των αγαπημένων τους και να μπορέσουν να ανακτήσουν τα λείψανά τους, σημειώνει.

Σε μια έκθεση του 2016, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το εύρος των θανάτων στις φυλακές υποδηλώνει πως η κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ ευθύνεται για “εξόντωση, που συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας”.

Στη Συρία ένα μέλος μιας οικογένειας θα πρέπει να δηλώσει τον θάνατο οικείου του εντός ενός μήνα από τη στιγμή που θα λάβει την πληροφορία για τον θάνατό του, σύμφωνα με την έκθεση. Η αδυναμία να το πράξει έχει ως αποτέλεσμα να του επιβληθεί πρόστιμο, το οποίο μάλιστα αυξάνεται έπειτα από έναν χρόνο.

Αλλά με δεδομένο ότι υπάρχουν εκατομμύρια σύροι πρόσφυγες στο εξωτερικό ή εσωτερικά εκτοπισμένοι πολλοί δεν είναι σε θέση να τηρήσουν την προθεσμία αυτή.