Αναζήτηση
«Πολύ αργά και πολύ λίγα» ήταν η αυθόρμητη αντίδραση των “κίτρινων γιλέκων” για τα μέτρα που εξήγγειλε την Τρίτη ο πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ, ανάμεσα στα οποία ένα μορατόριουμ για τα καύσιμα για ένα εξάμηνο.
Εάν είχε πάρει τα μέτρα αυτά στην αρχή της διαμαρτυρίας, τα “κίτρινα γιλέκα” θα είχαν σίγουρα βγει από τις πλάτες των διαδηλωτών. Μεσολάβησαν όμως τρεις εβδομάδες. Τρεις «εκπληκτικές» για τους διαδηλωτές εβδομάδες, μοναδικής εμπειρίας, κατά τις οποίες συντελέστηκε ένα είδος «bing bang», μια μεγάλη έκρηξη, στις συνειδήσεις της εργατικής και της μεσαίας τάξης.
Από τη μοναχική ταλαίπωρη καθημερινότητα όπου ένιωθαν παραγκωνισμένοι, πέρασαν σε άλλη διάσταση: γνώρισαν τον παλμό της συλλογικής δράσης, της αλληλοβοήθειας, δημιούργησαν πλέγμα επαφών μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα και έζησαν τη μέθη της αναγνώρισης από τα μέσα ενημέρωσης που τους παρέχουν μικρόφωνο και χρόνο για να εκφραστούν. Έχουν άποψη, συμμετέχουν, και χθες κατάφεραν να λυγίσει ο Ολύμπιος θεός «Δίας – Μακρόν» όπως ο ίδιος θέλησε να δώσει θεϊκή διάσταση στο προεδρικό του αξίωμα. Τον υποχρέωσαν να συνειδητοποιήσει ότι παραμένει θνητός. Ότι δεν είναι ο «ρυθμιστής των ρολογιών» όπως επανειλημμένα έχει δηλώσει στον γαλλικό λαό. Τα “κίτρινα γιλέκα” τού ξεκούρδισαν τους μηχανισμούς και είναι υποχρεωμένος να αναπροσαρμόσει την πολιτική του, εάν θέλει να επιβιώσει.
Ο Δίας που πέρασε από την «ποντικότρυπα»
Το ότι είναι θνητός και μάλιστα «άπειρος» πολιτικά, το υπενθύμισε στον Εμανουέλ Μακρόν την Τρίτη ένας από τους πρώτους υποστηρικτές του, ο οικολόγος πρώην ευρωβουλευτής και πρωταγωνιστής του Μάη ’68, ο πολύ γνωστός Ντανιέλ Κον Μπεντίτ. Σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter εξήγησε:
«Δεν έχει καμία πολιτική εμπειρία (ο Μακρόν). Θα πρέπει να πούμε τα πράγματα ως έχουν. Έφθασε εδώ που έφθασε, γιατί οι άλλοι ήταν απίστευτα αδύναμοι, γι’ αυτό και κατάφερε να περάσει από την ποντικότρυπα και τώρα ανακαλύπτει την έκταση της πολιτικής. Δεν είναι όμως ντροπή το να αναγνωρίσει ότι έκανε λάθη, ότι κάποια πράγματα θα έπρεπε να γίνουν διαφορετικά. Αντίθετα θα είναι τιμή», κατέληξε ο Κον Μπεντίτ.
Από το 1995 ο τότε πρόεδρος Ζακ Σιράκ είχε μιλήσει για “κοινωνικό χάσμα” στη γαλλική κοινωνία εξαιτίας των ανισοτήτων. Προεκλογικά ο Μακρόν είχε υποσχεθεί ότι είχε ιδέες για να διορθώσει τα κακώς κείμενα. Μέσα όμως στον ενάμισι χρόνο της θητείας του το “κοινωνικό χάσμα” διευρύνθηκε.
Οι βουλευτές της πλειοψηφίας, που υπερασπίζονται τις κυβερνητικές θέσεις στις συζητήσεις, προβάλλουν τη δημοκρατική νομιμότητα του προγράμματος αφού βάσει αυτού έχει εκλεγεί ο πρόεδρος. Τα “κίτρινα γιλέκα” όμως που βρίσκονται απέναντί τους, τους υπενθυμίζουν ότι στον πρώτο γύρο ο Μακρόν συγκέντρωσε μόλις το 23%. Κέρδισε στον δεύτερο γύρο γιατί οι πολίτες θέλησαν να βάλουν φραγμό στην Μαρίν Λεπέν. Ωστόσο αυτούς τους πολίτες που τον ψήφισαν χωρίς να τον θέλουν θα πρέπει να λάβει υπόψη του στην άσκηση της πολιτικής του, πράγμα που δεν κάνει.
Χαρακτηριστικό άλλωστε είναι ότι χθεσινή δημοσκόπηση (Ifop Fiducial) δείχνει τη δημοτικότητα του προέδρου να έχει πέσει στο 23%, στο πλέον χαμηλό επίπεδο που φθάνει πρόεδρος (εκτός από τον Ολάντ), που σημαίνει ότι μόνο οι ψηφοφόροι του πρώτου γύρου συνεχίζουν να του έχουν ακόμα εμπιστοσύνη. Στην κατολίσθηση έχει συμπαρασύρει και τον πρωθυπουργό του, ο οποίος μέσα σ’ ένα μήνα έχασε 10 ποσοστιαίες μονάδες φθάνοντας στο 26%. «Δεν φάνηκε ανοικτός στον διάλογο, κάτι που έχρι στιγμής ήταν η δύναμή του. Οι Γάλλοι θεωρούν ότι η κυβέρνησή του δεν μπορεί να διευθετήσει το θέμα με τα “κίτρινα γιλέκα”, ούτε να σταματήσει τη βία», αναλύει ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Ifop Φρεντερίκ Νταμπί.
Εκτινασσόμενη η πρωθυπουργική καρέκλα
«Δεν μπορούμε να κυβερνάμε ενάντια στον λαό προσθέτοντας φόρους στους φόρους». Με τη φράση αυτή ο κεντρώος Φρανσουά Μπαϊρού, ο πρόεδρος του κόμματος Modem που είναι μέλος της πλειοψηφίας, σχολίασε τελευταία σε ραδιοφωνική συνέντευξη την κυβερνητική πολιτική απέναντι στα “κίτρινα γιλέκα”.
«Παλιά καραβάνα στην πολιτική» ο Μπαϊρού, δεν διστάζει πλέον να στρέφει κάποια βέλη στους νεότερους, λιγότερο έμπειρους και περισσότερο αλαζόνες κυβερνώντες. Τα βέλη του στρέφονται περισσότερο κατά του πρωθυπουργού, ο οποίος από την αρχή της κρίσης φάνηκε ανένδοτος σε οποιαδήποτε υποχώρηση. Στους δημοσιογραφικούς κύκλους μάλιστα λέγεται ότι επ΄αυτού άσκησε ιδιαίτερη πίεση στον Μακρόν, όταν άρχισε να ταλαντεύεται αναζητώντας διέξοδο.
Έχοντας μαθητεύσει δίπλα στον Αλέν Ζυπέ, πρωθυπουργό επί Σιράκ, ο οποίος το φθινόπωρο του 1995 είχε ξεσηκώσει τη Γαλλία με τα σχέδια μεταρρυθμίσεων για να υποχρεωθεί σε υποχώρηση τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, οι Γάλλοι δεν ξαφνιάστηκαν τελικά από την «ακαμψία» που επέδειξε τελευταία ο Εντουάρ Φιλίπ.
Στην Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία, ο πρόεδρος είναι ιδιαίτερα προστατευμένος θεσμικά. Έτσι στις μεγάλες κρίσεις η «κλασική πολιτική λύση» υπήρξε πάντα η αλλαγή του πρωθυπουργού, του οποίου η καρέκλα θεωρείται εκτινασσόμενη, κάτι που γνωρίζουν οι πάντες.
Η επίλυση της κρίσης των “κίτρινων γιλέκων” δεν θα μπορέσει να επιτευχθεί με συσκέψεις και ημίμετρα, χρειάζεται ή μια θαρραλέα απόφαση για την αύξηση της αγοραστικής δύναμης ή αλλαγή της κυβερνητικής πορείας που και για τον Μακρόν θα μπορούσε να σημάνει την αλλαγή του πρωθυπουργού του.
Το πρόβλημα του προέδρου είναι ότι δεν έχει και πολλά πρόσωπα στο περιβάλλον του για να μπορέσει να επιλέξει.
