«Αυτό που φάνταζε ουτοπικό πριν λίγα χρόνια, τώρα είμαστε πολύ κοντά να γίνει πράξη. Με τις μεγάλες θεσμικές τομές που υλοποιεί η παρούσα κυβέρνηση, αλλάζουμε τα χωροταξικά και πολεοδομικά δεδομένα επιλύοντας προβλήματα που χρόνιζαν. Διαμορφώνεται μια εντελώς διαφορετική εικόνα της χώρας στον τομέα της χωροταξίας, διασφαλίζοντας την κανονικότητα».

Αυτό υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, παρουσιάζοντας το ηλεκτρονικό σύστημα πολεοδομικής και χωροταξικής πληροφόρησης, «με ένα κλικ», σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν το ΥΠΕΝ και το ΤΕΕ, χθες στην Αθήνα.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα επιτρέπει στους φορείς του δημοσίου, τους μηχανικούς ή άλλους ενδιαφερόμενους ιδιώτες, να πληροφορούνται με «ένα κλικ» τους όρους δόμησης και τις χρήσεις γης για κάθε ακίνητο και γενικότερα τα δημόσια γεωχωρικά δεδομένα της ισχύουσας πολεοδομικής νομοθεσίας, που προσδιορίζουν το καθεστώς ιδιοκτησίας, δόμησης, εκμετάλλευσης ή και προστασίας της ακίνητης περιουσίας.

Ο υπουργός έκανε λόγο για μεγάλο κύκλο νομοθετημάτων που κλείνει, επισημαίνοντας, μάλιστα, ότι αυτά ψηφίστηκαν στη Βουλή από ευρεία πλειοψηφία. Στο πλαίσιο αυτό ολοκληρώνονται με συντεταγμένα βήματα η ανάπτυξη του Κτηματολογίου της χώρας, η ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών, η οριοθέτηση γραμμής αιγιαλού, καθώς και οι χρήσεις γης. Ολοκληρώνεται, επίσης, η αναθεώρηση των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων και οι δήμοι σε όλη την επικράτεια καλούνται να συντάξουν Τοπικά Χωρικά Σχέδια, ένα βασικό εργαλείο οριοθέτησης περιοχών για κατοικίες, παραγωγικές δραστηριότητες, περιβαλλοντική προστασία, που διαμορφώνει έναν πλήρη χωρικό σχεδιασμό σε επίπεδο δήμου θεραπεύοντας χρόνια προβλήματα. Παράλληλα θεσμοθετούνται τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια (Τουρισμού, Ορυκτών Πρώτων Υλών, ΑΠΕ, Υδατοκαλλιέργειας).

Αναφερόμενος στις μεγάλες τομές που εισήγαγε ο νόμος για την προστασία και τον έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος, στην αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης και στις επιμέρους διατάξεις που εισάγει νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που συζητείται αυτή την εβδομάδα στη Βουλή, ο κ. Σταθάκης, επισήμανε:

* τον διαχωρισμό της διαδικασίας αδειοδότησης (Πολεοδομία) από τη διαδικασία ελέγχου (Παρατηρητήρια, ιδιώτες μηχανικοί) της αυθαίρετης δόμησης.

* τη δημιουργία ενός πλήρως ηλεκτρονικού συστήματος αδειοδότησης (e-Άδειες), που εγγυάται το τρίπτυχο απλοποίηση, διαφάνεια, άμεση εξυπηρέτηση

* τη δημιουργία Μητρώου Ελεγκτών Δόμησης, το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει και υποστηρίζει καθοριστικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό της έκδοσης οικοδομικών αδειών, ενώ άμεσα ξεκινά ο προβλεπόμενος δειγματοληπτικός έλεγχος του 5% των δηλώσεων αυθαιρέτων από τους ελεγκτές δόμησης.

Επανέλαβε ότι επόμενο βήμα είναι η επέκταση του ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης, με τη δημιουργία μιας πλήρους ηλεκτρονικής πλατφόρμας καταγγελιών στις αρχές του νέου έτους, όπου θα γίνεται ηλεκτρονική καταγραφή όλων των αυθαιρεσιών, καθώς και παρακολούθηση της πορείας όλων των καταγγελιών, αξιοποιώντας το εμπλουτισμένο μητρώο ελεγκτών δόμησης.

Επιπλέον, όπως σημείωσε, τίθεται σε λειτουργία το ηλεκτρονικό σύστημα «e-Πολεοδομία ΙΙΙ», το οποίο σκοπό έχει να προσφέρει άμεση, σφαιρική και απολύτως έγκυρη ενημέρωση για τα πολεοδομικά δεδομένα κάθε σημείου της επικράτειας, σε δημόσια διοίκηση, πολίτες και επιχειρήσεις.

Πώς  λειτουργεί το σύστημα «e-Άδειες»; 

Το σύστημα θα δέχεται αιτήσεις και όλα τα απαιτούμενα συνοδευτικά δικαιολογητικά και μελέτες.

Η αίτηση θα εισάγεται για έλεγχο στην αρμόδια υπηρεσία δόμησης.

Όλη η διαδικασία ελέγχου, το ιστορικό των μεταβολών και ο φάκελος θα τηρούνται ηλεκτρονικά και θα είναι διαθέσιμα στον μηχανικό, στον ιδιοκτήτη, στην αρμόδια υπηρεσία δόμησης και στο Υπουργείο Περιβάλλοντos.

Σε ορισμένες περιπτώσεις θα γίνεται διαβίβαση στοιχείων σε απάντηση αιτημάτων από άλλες υπηρεσίες, εκτός της πολεοδομίας, για την παράλληλη αναζήτηση πρόσθετων εγκρίσεων.

Ηλεκτρονικά θα προσδιορίζεται και ο ελεγκτής δόμησης, προκειμένου να κάνει τις προβλεπόμενες αυτοψίες κατά τη διάρκεια ανέγερσης μιας οικοδομής.

Ποιες άδειες θα γίνονται ηλεκτρονικά;

α) «Οικοδομική άδεια», που αφορά την ανέγερση νέας οικοδομής ή προσθήκης, εργασίες κατασκευής περιτοιχίσεων ή περιφράξεων, βόθρων, υπογείων δεξαμενών νερού, εκσκαφών και επιχώσεων. Επίσης η άδεια κατεδάφισης, αλλαγής χρήσης, διαμορφώσεων, επισκευής, διασκευής, ενισχύσεων.

β) «Έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας» που αφορά: εξωτερικούς χρωματισμούς, αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων, επισκευή επιχρισμάτων ή όψεων με χρήση ικριωμάτων, επένδυση όψεων και αντικατάσταση υαλοπετασμάτων με χρήση ικριωμάτων, κατασκευή πέργκολας επιφάνειας άνω των πενήντα (50) τ.μ., τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού ή πισίνας, μέγιστης επιφάνειας πενήντα (50) τ.μ.,, εσωτερικές διαρρυθμίσεις, τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης, συντήρηση και επισκευή στεγών με χρήση ικριωμάτων, απλή περιτοίχιση από λιθοδομή, περίφραξη με συρματόπλεγμα, κατασκευή ο λιθόκτιστης αποθήκης, κατασκευή τζακιών, ανακατασκευή στέγης κ.ά.

γ) «Προέγκριση οικοδομικής άδειας» με την οποία πιστοποιεί η πολεοδομία αν ένα οικόπεδο κτίζεται και ποια είναι η επιτρεπόμενη δόμηση, κάλυψη και το ύψος του κτιρίου. Η προέγκριση κατοχυρώνει τον ιδιοκτήτη για ένα χρόνο, προκειμένου να ετοιμάσει τον πλήρη φάκελλο προκειμένου να εκδοθεί η άδεια. δ) «Γνωστοποίηση εκτέλεσης πρόσθετων εργασιών», με την οποία ενημερώνει ο ιδιοκτήτης την πολεοδομία ότι προτίθεται να προβεί σε πρόσθετες εργασίες, που επιτρέπονται από τις πολεοδομικές διατάξεις αλλά εκτελούνται με δική του ευθύνη καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας.

Για τις πρόσθετες αυτές εργασίες, ο ιδιοκτήτης αναλαμβάνει με δική του ευθύνη την υποχρέωση να υποβάλει αίτηση για έκδοση άδειας αναθεώρησης, εντός δύο (2) μηνών.

ε) «Έγκριση εκτέλεσης εργασιών», για: 1) κατεδάφιση επικίνδυνων κατασκευήν ή ετοιμόρροπα 2) εφαρμογή των μέτρων ασφαλείας, σε κτίριο ή κατασκευές που έχουν χαρακτηριστεί επικίνδυνες, 3) κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες.

στ) «Έγκριση εργασιών αποπεράτωσης αυθαίρετης κατασκευής», που ταχτοποιήθηκαν με νόμο περί αυθαιρέτων. ζ) «Άδεια αναθεώρησης», όταν κατά τη διάρκεια του χρόνου ισχύος της οικοδομικής αδείας, έχουμε την τροποποίηση μελετών της, ή όταν αιτείται παράταση της ισχύος της. η) «Ενημέρωση του φακέλου της οικοδομικής άδειας» όταν γίνονται τροποποιήσεις μελετών, που δεν αλλάζουν όμως το διάγραμμα δόμησης.

Ποια θα είναι η νέα διαδικασία έκδοσης οικοδομικής άδειας;

Κατά την ηλεκτρονική διαδικασία έκδοσης οικοδομικής άδειας, ο μηχανικός θα επιλέγει την αρμόδια Υπηρεσία για την έκδοση της Άδειας (πολεοδομία) και θα υποβάλει ηλεκτρονικά τα παρακάτω έγγραφα / μελέτες.

ΒΗΜΑ 1Ο:

Υποβολή δικαιολογητικών

α) αίτηση έκδοσης οικοδομικής άδειας

β) υπεύθυνη δήλωση του κυρίου του έργου, για την ανάθεση εκπόνησης των απαιτούμων μελετών και επιβλέψεων στους αρμόδιους μηχανικούς .

γ) τα στοιχεία του ακινήτου και τα γεωχωρικά δεδομένα για τον εντοπισμό του ακινήτου στο χάρτη του κτηματολογίου

δ) τα στοιχεία του κυρίου του έργου

ε) τα έγγραφα και τις μελέτες που ο νόμος ορίζει όπως: Εγκρίσεις υπηρεσιών, τίτλους ιδιοκτησίας, Οικ. Άδειες υφιστάμενων κτισμάτων, τοπογραφική, αρχιτεκτονική, στατική, Η.Μ. μελέτη, πυροπροστασία κ.α μελέτες καθώς και τα αποδεικτικά κατάθεσης των αμοιβών των μηχανικών και εισφορών του ιδιοκτήτη του έργου υπέρ του Δημοσίου, ΕΦΚΑ και Δήμου.

ΒΗΜΑ 2Ο:

Ελεγχος των στοιχείων της οικοδομικής άδειας από την ΥΔΟΜ ( Πολεοδομία)

Ο τρόπος ελέγχου και έκδοσης της οικοδομικής άδειας είναι διαφορετικός ανάλογα με την περιοχή, τη θέση, το μέγεθος και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κτιρίου. Προβλέπονται τρεις κατηγορίες:

Κατηγορία 1: Αφορά κατοικίες άνω των 2.000 τ.μ., ειδικό κτίριο (λ.χ. σχολείο) εντός σχεδίου άνω των 1.000 τ.μ., κατοικία σε εκτός σχεδίου μη κτηματογραφούμενη περιοχή ή σε μη άρτιο κατά τον κανόνα γήπεδο, προσθήκη άνω του 50%, κατασκευές σε διατηρητέα ή μνημεία, κατασκευές σε επαφή με ρέματα, γραμμή αιγιαλού.

Κατηγορία 2: Αφορά κτίρια εντός οικισμού προ του 1923, νομιμοποίηση κτιρίων ή εργασίες σε οικόπεδα όπου προβλέπεται αυτοψία από την πολεοδομία.

Κατηγορία 3: Αφορά κατοικία έως 2.000 τ.μ. και ειδικά κτίρια έως 1.000 τ.μ., κατοικία σε εκτός σχεδίου κτηματογραφημένη περιοχή, προσθήκη σε νόμιμη κατοικία έως 50%, πισίνα, αλλαγή διαρρύθμισης, αλλαγή χρήσης, τοίχοι αντιστήριξης, περιτοιχίσεις και περιφράξεις, τοποθέτηση υπόγειων και προκατασκευασμένων δεξαμενών ύδατος, καθώς και δεξαμενών λυμάτων

Για την Κατηγορία 3, οι άδειες εκδίδονται αυτόματα μετά την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τις μελέτες. Στις περιπτώσεις που η αίτηση αφορά έκδοση άδειας κατηγορίας 1 ή 2 οι αρμόδιοι υπάλληλοι της πολεοδομίας ελέγχουν το τοπογραφικό, το διάγραμμα κάλυψης και τις εισφορές – κρατήσεις του έργου.

ΒΗΜΑ 3Ο:

Έκδοση οικοδομικής άδειας από την ΥΔΟΜ ( Πολεοδομία)

Μετά την ολοκλήρωση όλων των σταδίων ελέγχου από τους αρμόδιους υπαλλήλους, εκδίδεται η άδεια από τον εξουσιοδοτημένο μηχανικό της αρμόδιας υπηρεσίας λαμβάνοντας μοναδικό αριθμό από το πληροφοριακό σύστημα και αναρτάται στο Πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ.

Στη συνέχεια αναρτάται στον καθορισμένο από το ΥΠΕΝ διαδικτυακό τόπο, στον οποίο παρέχεται ελεύθερη πρόσβαση στους πολίτες στα στοιχεία του εντύπου της οικοδομικής άδειας, καθώς και του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης αυτής.