Δεν έχουν καμιά εξοικείωση με το Internet, ωστόσο μερικές ρωσίδες γιαγιάδες καταφεύγουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να πωλούν πλεκτά σκουφιά, κάλτσες και εσάρπες ώστε να αντισταθμίσουν τις χαμηλές συντάξεις τους.
Για τις 40 πλέκτριες που μετέχουν στον λογαριασμό Granny’s στο Instagram (@russiangrannies), ούτε λόγος να περάσουν ώρες, όπως πολλοί ηλικιωμένοι στη Ρωσία σε ένα πεζοδρόμιο στο διαπεραστικό κρύο της Αγίας Πετρούπολης ελπίζοντας να πουλήσουν ένα πλεκτό για μερικά ρούβλια.
Ο καρπός της δουλειάς τους προβάλλεται στη σχεδόν επαγγελματικού τύπου σελίδα, με φωτογραφίες όπου ποζάρουν μοντέλα περιοδικών μόδας, και πωλείται συχνά αντί δεκάδων ευρώ.
Η πρωτοβουλία εγκαινιάστηκε πριν από μερικούς μήνες στην Αγία Πετρούπολη, τη δεύτερη μεγαλύτερη ρωσική πόλη, με στόχο να βοηθήσει γυναίκες από 55 έως 87 ετών που μετέχουν στο πρόγραμμα, αλλά και να αναδείξει εκ νέου τον ιερό ρόλο της «μπάμπουσκα», εξηγεί η εμπνεύστρια της πρωτοβουλίας, η 27χρονη Γιούλια Αλίεβα.
«Η μπάμπουσκα έχει βασικό ρόλο στην οικογένεια, αυτή φυλάει τα εγγόνια, μαγειρεύει πολλά φαγητά και πλέκει κάλτσες. Αλλά η σύνταξή της είναι μικρή. Και όπως οι άλλοι ηλικιωμένοι, δυσκολεύεται να συνεχίσει την κοινωνική της ζωή και να βρει δουλειά μόλις συνταξιοδοτηθεί», λέει η Αλίεβα, που έχει σπουδάσει διοίκηση επιχειρήσεων και η 85χρονη γιαγιά της μετέχει στο πρόγραμμα.
Η συχνά πολύ επισφαλής κατάσταση των ηλικιωμένων στη Ρωσία βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων μετά την απόφαση του Βλαντίμιρ Πούτιν να αυξήσει σταδιακά το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 55 στα 60 έτη για τις γυναίκες και από τα 60 στα 65 έτη για τους άνδρες, για πρώτη φορά μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Το μέτρο έχει προκαλέσει μεγάλη δυσαρέσκεια.
Στις μεγάλες πόλεις, κυρίως στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη, βλέπει κανείς συχνά συνταξιούχους να πωλούν τα πλεκτά τους στα κρυφά κοντά σε σταθμούς του μετρό.
Η 56χρονη Έλενα Τρετιακόβα, η πρώτη γιαγιά που εντάχθηκε στο Granny’s, δηλώνει ότι το Granny’s άλλαξε τη ζωή της. «Είναι αδύνατο μια συνταξιούχος να βρει δουλειά και οι υποχρεώσεις με το εγγόνι μου δεν μου αφήνουν περιθώρια παρά να δουλεύω μόνο από το σπίτι». Χάρη στα πλεκτά που πωλεί κερδίζει έως 70.000 ρούβλια (885 ευρώ) τον μήνα, «τεράστιο ποσό» γι αυτήν, όταν η σύνταξή της μόλις που ξεπερνά τα 150 ευρώ.
Εκείνη την ημέρα, η Έλενα συναντά την Αλίεβα για να της παραδώσει την παραγγελία μιας πελάτισσας: ένα πουλόβερ. «Είναι ένα κομμάτι πολυτελείας, από περουβιανό μαλλί, αντίγραφο διάσημης μάρκας», αναφέρει η Γιούλια. Η τιμή του: 150 ευρώ.
Τα πλεκτά πωλούνται από 4 έως 150 ευρώ. Αν μια μπάμπουσκα παρουσιάσει ένα πλεκτό που έχει φτιάξει, ορίζει η ίδια την τιμή του. Αλλά αν είναι μια παραγγελία, η εμπνεύστρια του Granny’s υπολογίζει την τιμή και αγοράζει το απαραίτητο μαλλί.
Οι συνταξιούχες που εργάζονται σε σταθερή βάση για το Granny’s κερδίζουν από 380 έως 890 ευρώ μηνιαίως, ενώ η μέση μηνιαία σύνταξη στη Ρωσία κυμαίνεται στα 180 ευρώ.