Στο στόχαστρο της Κομισιόν μπαίνουν τρία κράτη – μέλη της ΕΕ για τις «χρυσές βίζες», σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλούνται κυπριακά ΜΜΕ.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με πληροφορίες της ιστοσελίδας της κυπριακής εφημερίδας «Φιλελεύθερος» (philenews.com) έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναμένεται να εγκριθεί την Τετάρτη από το Κολέγιο Επιτρόπων καταλήγει στα συμπεράσματα της, προειδοποιώντας ότι «θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα, εάν χρειαστεί» εναντίον των συγκεκριμένων χωρών ενώ αναφέρεται αναλυτικά στους κινδύνους που δύνανται να προκύψουν για το σύνολο της ΕΕ, λόγω της παραχώρησης «χρυσών διαβατηρίων», παραπέμποντας στο οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά, το ξέπλυμα χρήματος και τη φοροδιαφυγή.
Στην έκθεση σημειώνεται μεταξύ άλλων, ότι για ένα «χρυσό διαβατήριο» από τη Βουλγαρία απαιτείται μια συνολική επένδυση ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ, στο πλαίσιο «ταχείας διαδικασίας», στην Κύπρο μια ελάχιστη επένδυση 2 εκατομμυρίων ευρώ, παράλληλα με την απόκτηση περιουσίας στο νησί και στη Μάλτα η καταβολή 650.000 ευρώ στο εθνικό ταμείο επενδύσεων και επένδυση ύψους 150 χιλιάδων ευρώ.
Σύμφωνα με το «Φιλελεύθερο» στην έκθεση σημειώνεται ότι οι υποψήφιοι για απόκτηση χρυσού διαβατηρίου στις τρεις χώρες αποκτούν ουσιαστικά ευρωπαϊκή ιθαγένεια, χωρίς καν να έχουν εγκατασταθεί στο κράτος-μέλος. Στη Κύπρο ο υποψήφιος πρέπει να είναι παρών μόνο για να παραλάβει την άδεια παραμονής, αναφέρει η Κομισιόν, ενώ σε άλλο σημείο της έκθεσής της κάνει λόγο για «γκρίζες ζώνες» και παραπέμπει στις περιπτώσεις της Κύπρου και της Μάλτας, καθώς η αίτηση δεν είναι αναγκαίο να υποβληθεί προσωπικά από τον ενδιαφερόμενο, αλλά η όλη διαδικασία μπορεί να προχωρήσει και δια αντιπροσώπου.
Αν και το ζήτημα της παραχώρησης διαβατηρίων ή/και θεωρήσεων βρίσκεται στην αρμοδιότητα των κρατών –μελών, η Κομισιόν επισημαίνει στην έκθεσή της ότι τα συστήματα παραχώρησης υπηκοοτήτων και διαμονής δημιουργούν ένα ευρύ πεδίο κινδύνων για την Ε.Ε, συνολικά: Κινδύνων για την ασφάλεια, περιλαμβανομένης της διείσδυσης στην Ευρώπη ομάδων που ανήκουν στο οργανωμένο έγκλημα, για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, για διαφθορά και φοροδιαφυγή.
Οι κίνδυνοι αυτοί επιδεινώνονται από τα διασυνοριακά δικαιώματα που συνδέονται με τη παραχώρηση «χρυσών διαβατηρίων» και «χρυσών θεωρήσεων», υποστηρίζει η έκθεση. Η Κομισιόν επισημαίνει ότι θα συστήσει ομάδα δράσης αποτελούμενη από ειδικούς και «θα παρακολουθεί τα ευρύτερα θέματα της συμμόρφωσης με την ευρωπαϊκή νομοθεσία», που εγείρονται κατά κύριο λόγο με την παραχώρηση «χρυσών διαβατηρίων» από τα τρία κράτη-μέλη, αλλά και από τη παραχώρηση «χρυσών θεωρήσεων», πρακτική που ακολουθούν είκοσι συνολικά κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Η έκθεση αναφέρει και κάποιες θετικές κινήσεις που έκανε η κυπριακή Κυβέρνηση, μετά από υποδείξεις της Κομισιόν, θέτοντας μεταξύ άλλων, ως προϋπόθεση για παραχώρηση διαβατηρίου την απόκτηση άδειας παραμονής από τον αιτητή και την οικογένειά του. Στο ίδιο πλαίσιο, γίνεται αναφορά και στον κώδικα δεοντολογίας που εγκαθιδρύθηκε, κόντρα στη διαφήμιση «πώλησης ευρωπαϊκής ιθαγένειας», που όπως λέει η έκθεση αποτελούσε συνήθη πρακτική στη Κύπρο.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα η διατύπωση στα προσχέδια της έκθεσης της Κομισιόν ήταν πολύ χειρότερα για τη Κύπρο, σε σχέση με την τελική κατάληξη, η οποία σε κάθε περίπτωση είναι ιδιαίτερα επικριτική για τη Λευκωσία. Οι ίδιες πληροφορίες, σημειώνουν ότι η βελτίωση των αναφορών έγινε κατόπιν παρεμβάσεων, «κατευθείαν, από τη κυπριακή Κυβέρνηση».