Κατά πλειοψηφία πέρασε από τη Διαρκή Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής το σχέδιο νόμου «Κύρωση της Τελικής Συμφωνίας για την Επίλυση των Διαφορών οι οποίες περιγράφονται στις Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 817(1993) και 845(1993), τη Λήξη της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995 και την Εδραίωση Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης μεταξύ των Μερών».
Η συζήτηση και επεξεργασία του σχεδίου νόμου ξεκίνησε στις 5 απόγευμα της Δευτέρας, 21 Ιανουαρίου και στο διάστημα που ακολούθησε μίλησαν 38 βουλευτές και όλοι οι εισηγητές και ειδικοί αγορητές με δικαίωμα δευτερολογίας. Η Συμφωνία των Πρεσπών εξασφάλισε πλειοψηφία από την Επιτροπή, όπως προέκυψε από τη συζήτηση και τις τοποθετήσεις των μελών της Επιτροπής.
Το επόμενο στάδιο είναι η εισαγωγή της Συμφωνίας των Πρεσπών στην Ολομέλεια προκειμένου, αύριο, Τετάρτη 23 Ιανουαρίου, να ξεκινήσει η συζήτηση και να ολοκληρωθεί μετά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης 24 Ιανουαρίου προς Παρασκευή 25 Ιανουαρίου.
Με βάση το άρθρο 91 παρ. 6 του Κανονισμού της Βουλής, μετά την επεξεργασία και την εξέταση τoυ νομοσχεδίου, η αρμόδια διαρκής επιτρoπή συντάσσει και υπoβάλλει πρoς στην Ολομέλεια την έκθεσή της, στην οποία θα περιλαμβάνεται η θετική εισήγηση της επιτροπής επί του σχεδίου νόμου.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, τόσο την πρώτη όσο και τη δεύτερη μέρας της συζήτησης του σχεδίου νόμου για τη Συμφωνία των Πρεσπών, οι τόνοι ήταν ιδιαίτερα υψηλοί, με τους βουλευτές να εκτοξεύουν κατηγορίες εναντίον της κυβέρνησης για κοινοβουλευτικό πραξικόπημα, με αφορμή τον τρόπο που διαμορφώθηκε η πλειοψηφία στην επιτροπή, ενώ αντιδράσεις υπήρξαν και γιατί η κυβέρνηση δεν έχει καταθέσει ολοκληρωμένο το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, με ενσωματωμένες τις τροπολογίες που υλοποιούν τις πρόνοιες της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Χωρίς το κείμενο του Συντάγματος της ΠΓΔΜ
Εν τω μεταξύ αντιδράσεις προκάλεσε κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν καταθέτει το τροποποιημένο σύνταγμα της ΠΓΔΜ για να μπορέσουν να διαπιστώσουν οι βουλευτές αν η Βουλή των Σκοπίων προχώρησε στις απαιτούμενες αλλαγές που επιβάλλει η Συμφωνία των Πρεσπών.
Στην έναρξη της συνεδρίασης της Επιτροπής της Βουλής ο εισηγητής της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος επέμεινε στο συγκεκριμένο ζήτημα απαιτώντας την κατάθεση του ενιαίου κειμένου του Συντάγματος των Σκοπίων αντί μόνο των συνταγματικών τροπολογιών και επανέλαβε το αίτημα της ΝΔ για κατάθεση της επιστολής παραίτησης του Νίκου Κοτζιά. «Η δημοσιοποίηση της επιστολής Κοτζιά αποτελεί προαπαιτούμενο για την συζήτηση» σημείωσε ο τομεάρχης εξωτερικών της ΝΔ υπογραμμίζοντας την ίδια στιγμή ότι η κυβέρνηση δεν γνωστοποιεί έγγραφα που ζητεί η ΝΔ γιατί θα αποκαλυφθούν οι αλυτρωτισμοί. «Είναι αδιανόητο να μην κατατεθεί το ενιαίο κείμενο του Συντάγματος των Σκοπίων, δεν μπορούμε να συζητάμε χωρίς αυτό, δεν μπορεί να συζητάμε σε πολιτικό κενό, είναι προαπαιτούμενο συζήτησης» υπογράμμισε ο κ. Κουμουτσάκος.
Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, κατέθεσε εκτυπωμένο αγγλικό κείμενο Συντάγματος της ΠΓΔΜ που εντόπισε όπως είπε στο επίσημο site της κυβέρνησης της γειτονικής χώρας.
«Ο συνταγματικός τύπος που ακολουθούν στη γειτονική χώρα είναι να μην ενσωματώνουν τις τροπολογίες στο Σύνταγμα αλλά να την βάζουν στο τέλος. Γι’ αυτό λέω πως όλα αυτά που εγείρει η ΝΔ είναι προφάσεις εν αμαρτίες. Καταθέτω λοιπόν όπως είναι εκτυπωμένο από την επίσημη σελίδα της κυβέρνησης ΠΓΔΜ το Σύνταγμα που στο τέλος μπαίνουν οι τροποποιήσεις άρθρων Συντάγματος. Είναι στα αγγλικά» ειπε ο κ. Κατρούγκαλος.
Η κατάθεση του κειμένου είχε σαν αποτέλεσμα να ενισχύσει αντί να καθησυχάσει τον προβληματισμό της αντιπολίτευσης καθώς διαπιστώθηκε ότι παραμένουν οι αναφορές σε «μακεδονικό» λαό.
Σε συνομιλία που είχε με τους κοινοβουλευτικούς συντάκτες η βουλευτής του ΚΚΕ, Λιάνα Κανέλλη, εστίασε στο άρθρο 49 σημειώνοντας ότι καθορίζει επί της ουσίας τρεις κατηγορίες «Μακεδόνων», και συγκεκριμένα της επικράτειας της ΠΓΔΜ, των γειτονικών χωρών αλλά και του εξωτερικού. Για ορισμένους βουλευτές η αναφορά σε «μακεδόνες» γειτονικών κρατών ενδεχομένως να αποτελεί αλυτρωτικό στοιχείο γι’ αυτό χαρακτηρίζεται απαραίτητη η άμεση μετάφραση του κειμένου στα ελληνικά.
«Δεν διατυπώσαμε εμείς κανένα αίτημα για το πλήρες κείμενο, όμως θέλω να μιλήσω για τη λεπτότητα καταχώρησης στα πρακτικά ενός κειμένου στα αγγλικά. Το 2015 στο δημοψήφισμα ωρυόταν όλη η επικράτεια επειδή είχατε βάλει ακόμα και στα ψηφοδέλτια τον αγγλικό τίτλο. Να ακολουθούμε ό,τι μας λέει το «his master’s voice» αλλά να το φέρνουμε και στα πρακτικά;» σχολίασε η Λιάνα Κανέλλη.
«Λίγο πριν λήξει η θητεία σας -και παρά τη συντριπτική βούληση του ελληνικού λαού που είναι απέναντι- αντί να αναζητείτε ευρείες πλειοψηφίες σε κορυφαία ζητήματα όπως αυτό, προχωράτε με υστεροβουλία στην ψήφιση της Συμφωνία. Στόχευση και τακτική του ΣΥΡΙΖΑ ήταν να διχάσει τη ΝΔ και αφού δεν κατάφερε να το κάνει αυτό, προσπάθησε και διέλυσε άλλα κόμματα», ανέφερε χαρακτηριστικά από την πλευρά του ο βουλευτής της ΝΔ, Βασίλης Κικίλιας, κατά τη συζήτηση της Συμφωνίας στην Επιτροπή Εξωτερικών και ‘Αμυνας της Βουλής.
Καμμένος εναντίον Κατρούγκαλου
Στο πλαίσιο της συζήτησης στην Επιτροπή ξέσπασε και νέα «κόντρα» Καμμένου – Κατρούγκαλου με αιχμή πάντα την Συμφωνία των Πρεσπών. Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι η συμφωνία δεν αναγνωρίζει μακεδονικό έθνος όμως δεν μπορούμε να επέμβουμε σε θέματα αυτοπροσδιορισμού, με τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ να δηλώνει ότι αν οι βόρειοι γείτονές μας έχουν δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού καταρρέει η Συμφωνία. «Τα κράτη αναγνωρίζουν κράτη. Τα θέματα εθνικής ταυτότητας είναι θέματα συνείδησης και ατομικού αυτοπροσδιορισμού. Συνεπώς η Ελλάδα με τη σύμβαση δεν αναγνωρίζει μακεδονικό έθνος ή λαό. Την ίδια ώρα όμως η χώρα μας δεν μπορεί να επέμβει σε θέματα αυτορποοσδιορισμού. Διευκρινίζει όμως ρητά ότι οι γείτονές μας δεν έχουν σχέση με την ελληνική ιστορία και την ελληνική ιστορική κληρονομιά. Δεν μπορούμε να τους πούμε τι είναι. Μπορούμε να τους πούμε τι δεν είναι στον βαθμό που θίγουν τη δική μας ιστορία και κουλτούρα», είπε συγκεκριμένα ο κ. Κατρούγκαλος. Στην αίθουσα εισήλθε ο κ. Καμμένος ο οποίος τόνισε: «Ήρθα στην επιτροπή διότι άκουσα προηγουμένως τον κ. Κατρούγκαλο να λέει ακριβώς αυτό το οποίο ισχυριζόμαστε εμείς, ότι είναι δικαίωμά τους να αυτοπροσδιορίζονται ως μακεδονικός λαός. Αν είναι δικαίωμά τους αυτό για ποιο λόγο γίνεται η συμφωνία; Γίνεται για να μην έχουν με τις δικές τους δυνάμεις αυτοπροσδιορισμού ως μακεδονικός λαός τη δυνατότητα να αναπτύσσουν αλυτρωτική πολιτική. Μόνο και μόνο με την ομολογία του κ. Κατρούγκαλου εντός της Βουλής καταρρέει το θέμα της συμφωνίας», υποστήριξε ο πρώην κυβερνητικός εταίρος.
Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών του απάντησε ότι «τα κράτη αναγνωρίζουν κράτη, έχουμε επίλυση erga omnes της ονομασίας του γειτονικού κράτους για την ονομασία αυτή καθ’ εαυτή ως Βόρεια Μακεδονία», διευκρινίζοντας ότι «η Ελλάδα με τη σύμβαση δεν αναγνωρίζει μακεδονικό έθνος ή λαό». «Με αυτό τον τρόπο τελειώνει η εκκρεμότητα αυτή και η μονοπώληση του όρου Μακεδονία από το γειτονικό κράτος. Κατοχυρώνουμε λοιπόν την ελληνική ιστορία και αυτό που είμαστε εμείς η Ελλάδα και η Μακεδονία μας, αυτό γίνεται με σαφέστατο τρόπο στο άρθρο 7 παράγραφος 4 της συμφωνίας. Το “Μακεδόνας” είναι δικαίωμα ατομικού αυτοπροσδιορισμού των πολιτών, δεν είναι θέμα της συμφωνίας για αναγνώριση λαού. Η συμφωνία δεν αναγνωρίζει λαό, δεν αναγνωρίζει έθνος γιατί αυτό δεν γίνεται με τις συμφωνίες. Οι συμφωνίες αφορούν ταυτότητα. Η συμφωνία αφορά ιθαγένεια όχι εθνότητα όχι λαό», υπογράμμισε.